De Poolse theatermaakster Marta Górnicka leidt het koor Chór Kobiet. Haar voorstelling Magnificat is een regelrechte aanklacht tegen de positie van de vrouw in het katholieke Polen. Met stem, tekst en humor gaat het bijzondere koor de clichés op muzikale wijze te lijf. Zonder scrupules overigens, want zelfs de heilige Maria moet eraan geloven .
Magnificat vangt aan met een fluisterend gebed, een Weesgegroet, waarvan de woorden deels zijn verhaspeld. Schuifelend op hun plateau komen de koorleden dichterbij. De voorstelling duikt meteen de diepte in. Górnicka heeft geen omwegen nodig om haar boodschap te brengen, wel gebruikt ze alle individuele stemmen in een strak gezette timing waarin elk woord en elke toonhoogte, vaak meerstemmig, is vastgelegd. Het is een waanzinnige presentatie die Górnicka en haar koor hier brengen, uniek ook.
Chór Kobiet zingt teksten. Górnicka, die tijdens de voorstelling zelf temperamentvol dirigerend tussen het publiek staat en daarmee ook de aandacht trekt, is zangeres en theatermaker. Ze zet taal om in een partituur van stemmen. Doordat Magnificat de vorm heeft van een concert kan Górnicka het zich veroorloven om in haar tekst voortdurend te schakelen en te sampelen zodat het commentaar in de oneliners wordt versterkt en zij gemakkelijk kan husselen met stijlen.
De tekst van Magnificat is overal vandaan geplukt; uit krantenberichten, onderzoeken, het kookboek van Nigella Lawson, uit literaire kost zoals Euripides’ Bacchanten en natuurlijk ook uit gebeden. Ze zitten vol scherts en verwijzingen. Ook de zang kent een mengsel van stijlen, van traditionele sacrale gezangen tot populaire pop. Madonna komt voorbij en zo ook Marilyn Monroe met het toepasselijke nummer ‘My heart belongs to daddy’. Górnicka heeft alles verzameld en versmolten tot een hartstochtelijke explosie van stemmen. Magnificat is een rap, een pamflet, een muzikale revolte tegen de stereotiepe opvattingen over de vrouw en de supermacht van de katholieke kerk in Polen.
Met de heilige maag Maria, het uithangbord van de katholieke kerk, als iconisch vertrekpunt stijgt het koor tot grote hoogte. Dat koor kent vrouwen van verschillende leeftijden en beroepen, sommige van hen komen uit het theatervak, andere niet. Górnicka zet ze stevig in verschillende groeperingen en posities op het plateau voor een witte achterwand, zodat ook een choreografie ontstaat. Ontroerend is het applaus na afloop, met zichtbaar betraande ogen nemen de vrouwen het in ontvangst.
Foto Krzysiek Krzysztofiak
Roerend (en geroerd) eens! Gedurfd, razend knap, uniek, prachtvoorstelling – grote kunst!