In Maankoningin brengt Club Lam de geschiedenis van een vergeten vrouw over het voetlicht. Maria Theresia van Oostenrijk gaat ten onder aan haar ongelukkige huwelijk met Zonnekoning Lodewijk XIV, die vooral bezig is met zichzelf, zijn affaires en balletoptredens. In de typerende theatermix van Club Lam vol geestige persiflages op de lifestyle van nu, wordt het een even treurige als hilarische voorstelling. (meer…)
‘Welkom op Lesbòòòòs!’ Uitzinnig gejuich steekt op. Vanaf haar catwalk heet Sappho – geboren 630 voor Christus – haar enorme schare fans welkom op haar befaamde ‘Sappho Eras Tour’, een verwijzing naar de internationale tournee waar popicoon Taylor Swift al zo’n anderhalf jaar middenin zit.
Volgens inmiddels beproefd Club Lam-recept, katapulteert het jonge gezelschap de oud-Griekse dichteres naar het heden, om vervolgens te ontdekken hoe ze zich in deze tijd staande houdt. De lyrische dichteres werd gestileerd popicoon, haar lier een glittermicrofoon, omringende toehoorders een uitverkocht stadionconcert onder de Griekse zon.
Eén van die uitzinnige fans is Marit (Marloes IJpelaar), een even goedlachse als wereldvreemde Limburgse die als uitverkorene uit het publiek bij toeval een VIP-pasje krijgt toebedeeld en vervolgens overvallen door fangirl-spanning alleen nog maar oerklanken kan uitbrengen. In de backstagelounge ontmoet ze haar grote idool Sappho (Ayla Çekin Satijn), die zich daar wellustig laaft aan drank, druiven en de intimiteit van haar heimelijke lover Athis (Ella Kamerbeek).
Lesbos is een extatisch en lekker uit de bocht gierend ideeënstuk, waarin elk personage een visie en wereldbeeld rondom vrouwelijke seksualiteit en engagement vertegenwoordigt. Sappho staat symbool voor onbegrensde seksuele vrijheid en vrouwelijk genot. Athis verwijt haar gebrek aan politieke stellingname (uitgerekend op Lesbos, waar grote stromen vluchtelingen in uitzichtloze situaties vastzitten). Mensen willen geen politiek, riposteert Sappho: ‘Ze willen seks.’
Athis stelt bovendien dat Sappho’s queeste voor queer liefde haar inmiddels miljoenen heeft opgeleverd – geld dat ze ook voor goede doelen kan gebruiken, suggereert ze (terwijl ze een fles champagne leeg lurkt). Sappho zet zich af tegen het idee dat zij – omdat ze vrouw is – moet verantwoorden wat ze met haar geld doet. Alsof háár winst iets anders zou moeten doen dan dat van de miljardairs achter elektrische auto’s.
Marit, inmiddels omgedoopt tot Megara, zet ondertussen haar eerste voorzichtige schreden in de wereld van lesbisch genot, en schrikt zodanig van hoe opgewonden ze daarvan raakt, dat ze in een extreme homofobe kramp schiet. IJpelaar toont in mooi open spel hoe haar personage verscheurd wordt door schuld, schaamte en zinnelijk verlangen.
De voorstelling speelt zich af tijdens een miljoenenconcert op het Griekse eiland Lesbos. We zien flarden van het optreden, waarvoor op Sappho’s poëzie gebaseerde lyrics met overdadig gebruik van autotune op elektronische, licht-verteerbare dansmuziek is gezet. Tussen die intermezzo’s door krijgen we in blikken backstage zicht op de binnenwerelden van de personages.
De drie spelen consequent lekker over de top, en de grapdichtheid van IJpelaars toneeltekst ligt zoals gebruikelijk behoorlijk hoog. Heel Swifteriaans lardeerde ze haar tekst bovendien ruimhartig met easter eggs – subtiele verwijzingen die alleen de goede verstaander eruit haalt, en die refereren aan Taylor Swift en Sappho.
Het energieke spel verhult niet dat Lesbos gaandeweg wat richtingloos wordt. Belangrijke omslagen worden niet voldoende ingeleid, waardoor ze willekeurig overkomen. Dat Sappho zich ineens tóch politiek uitspreekt (met als gevolg dat het volledige eiland inderdaad direct leegloopt), komt nu bijvoorbeeld erg uit de lucht vallen.
Ook de interessante boog van Marit/Megara, die zich over haar geïnternaliseerde schaamte heen zet en (nadat ze eerst het schaamteloos orgastische genot ervaart dat haar zichzelf doorgaans wegcijferende personage zo gegund is) uiteindelijk daarbinnen ook haar eigen normen en waarden formuleert, had best meer uitwerking verdiend.
Club Lam bestaat uit drie sterke en zeer genereus spelende actrices, die eerder onder meer ontroerden als kwetsbare Lolita’s of als Rubens’ vurige naaktmodellen die besluiten zich niet tegen elkaar te laten uitspelen, maar hun (vrouwelijke) krachten verenigen. Doordat je de boog van de personages ditmaal niet helemaal met ze doormaakt, komt de ontroering die potentieel in Lesbos zit, minder binnen.
Daar staan de tintelende frisheid en lef, de intelligente tekstlagen en het aanstekelijke vuur van deze interessante jonge makers tegenover: als heerlijk theatrale ode aan vrouwelijk genot is Lesbos zonder meer een groot genot voor alle toeschouwers (m/v/x).
Foto’s: Daniela Petrovic