Songs For Thomas Piketty van Dries Verhoeven laat zien hoe ruim Festival De Keuze het fenomeen theater neemt ****
Gejaagd en zoekend: dat zijn de sleutelwoorden voor het optreden van de Franse musicus en performer Gérald Kurdian tijdens het Rotterdamse Festival De Keuze. De voorstelling Les Îles Artificielles is door het festival nogal clichématig geafficheerd als een autobiografische ‘even ontroerende als ontwapenende voorstelling, die heel Rotterdam gezien moet hebben’.
De voorstelling zou gaan over kantoormedewerkers van ABN AMRO Coolsingel, maar de bank trok zich op het laatste moment terug omdat er naar eigen zeggen meer tijd nodig was om de performance met elkaar te kunnen realiseren. Dit geeft een heel ander optreden dan de aankondiging deed vermoeden. Geen ‘filmische lecture performance’ (wat dat ook moge zijn) maar een vreemd samenraapsel van een stadswandeling en muzikaal optreden met bier aan de bar na afloop. Eigenlijk is het nogal niksig, nog geen drie kwartier, met veel onduidelijke terzijdes van Kurdian in een Engels met een zwaar Frans accent.
Kurdian neemt het gezelschap bezoekers mee vanaf de Schouwburg naar de achteringang van het Ro Theater aan de William Boothlaan. Grappig is de zwarte paraplu waaronder hij zich verschuilt, vanbinnen verlicht. Op zijn rug draagt hij als een ruimtevaarder een kastje, dat is de versterker. In straf tempo loodst hij ons over de Coolsingel, onderwijl rappend over alles wat de mens in de stad kan waarnemen. Er zijn vooral duizenden lichamen (‘bodies’) die van alles willen, moeten, kunnen, doen, verlangen, en vooral druk zijn. Intrigerend is zijn opsomming van zo ongeveer alles wat zich in de Rotterdamse Schouwburg bevindt, van theezakjes tot douches. Uit zijn geluidskastje komen verwaaide pianoklanken. Helaas laat de verstaanbaarheid te wensen over. Wel moet gezegd dat de drive van Kurdians poëzie aansprekend is.
Vervolgens gaan we via een achterdeur een repetitieruimte van het Ro Theater binnen. Hier bespeelt Kurdian de piano en zingt erbij. Ondertussen onderbreekt hij zichzelf voortdurend, alsof het meer een openbare repetitie is dan een serieus optreden. Elke keer benadrukt hij dat hij tijdens een echt optreden dit gaat doen en dat gaat doen, en ondertussen zingzegt hij verder. Over de rookmachine die opeens wolken verspreidt en die hem inspireert tot het lied ‘Smokesong’. En opeens houdt het op en nodigt Kurdian ons uit aan de bar voor een bier, en ook met de belofte dat het vanavond ‘heel anders zal zijn’.
Maar wat hebben we nu gezien en gehoord? Het is een klemmende vraag waarom Festival De Keuze Les Îles Artificielles heeft geprogrammeerd, of eerder: waarom deze voorstelling kennelijk werd geannuleerd voor deze allervaagste artistieke doelloosheid. Het grootste bezwaar is wel dat Kurdian zich van de bezoekers niets lijkt aan te trekken. Als begeleider van de groep door Rotterdam haast hij zich door de straten, niet wachtend of anticiperend als bijvoorbeeld het voetgangerslicht op rood springt halverwege het gezelschap en er zelfs een gevaarlijke situatie ontstaat. Ook de manier waarop zijn optreden begint, is behoorlijk idiosyncratisch. Opeens staat hij daar, met die verlichte paraplu, en haast zich meteen verder. Hij kan dat evengoed zonder publiek doen. Hij heeft ons, toeschouwers, behandeld alsof we er helemaal niet zijn en er niet toe doen.