Met Mozarts Le Nozze di Figaro deed Miranda van Kralingen de deur dicht bij Opera Zuid. Na een negatief advies van de Raad voor Cultuur over het functioneren van het gezelschap besloot de zangeres en algemeen directeur na twaalf jaar de eer aan zichzelf te houden en op te stappen. Na afloop werd ze in de bloemen gezet en uitgeroepen tot ‘Limburger van Verdienste’.

Dat was dan meteen het meest feestelijke moment van de avond, want deze Nozze was exemplarisch voor de zeer wisselende kwaliteit van de producties die het gezelschap al enkele jaren laat zien. Eigenlijk rammelde het aan alle kanten: zowel in de bak als op het podium. Opera Zuid liet vooral zien en horen hoe ongelofelijk moeilijk het is om een goede Nozze neer te zetten. Het kluchtige verhaal over een overspelige graaf is anno 2016 van zichzelf al knap belegen. Daar is heel wat creativiteit van een regisseur voor nodig om dat voor een eigentijds publiek nog een beetje acceptabel op te leuken.

De jonge regisseur Daniel van Klaveren wist zich er in elk geval geen raad mee. Zijn regie getuigde vooral van een schromelijk gebrek aan verrassing en een overdaad aan gekunstelde gebaartjes en het gebruikelijke ren- en vliegwerk. Deze Nozze was zo traditioneel als een Nozze maar zijn kan. Daar is op zich niets mis mee, maar ook een traditioneel regieconcept moet enige verrassing, spanning en vooral originaliteit bieden. Het enige inventieve dat er aan deze Nozze te ontdekken viel was de levensgrote poppenkast, waarin Van Klaveren de handelingen plaatste. En Miranda van Kralingen zelf natuurlijk, die speciaal voor deze afscheidsvoorstelling zelf als oude vrek (Marcellina) op het podium verscheen.

Saai en voorspelbaar sleepte deze Nozze zich drie uur lang voort. Normaal gesproken kan Mozarts kwieke muziek nog wel enige soelaas bieden, maar ook dat viel tegen. De Philharmonie Zuidnederland begaf zich uitermate stroef door de partituur, alsof men bang was om bij elke maatstreep onderuit te gaan. Orkest en solisten liepen regelmatig uit de pas en dirigent Arjan Tien rekte de trage tempi dermate op dat het klinkend resultaat elke vitaliteit en scherpte verloor.

Voor de jonge zangers moet een dergelijke aanpak fnuikend zijn geweest. In elk geval waren ze ter hoogte van de finale zo ongeveer allemaal buiten adem en opgebrand. Vocaal was er niet een uitschieter: niet Nikos Kotenidis (Figaro), niet Anna Emalianova (Susanna) en niet Ruben Plantinga (Graaf Almaviva). Het bleef balanceren tussen goede bedoelingen en gemiste kansen. Wat deze Nozze dan ook vooral liet zien is dat Opera Zuid toe is aan een nieuwe toekomst.

Foto: Morten de Boer