Het is permanent over de top, maar dat is precies wat ‘Kunst & Kitsch’ van Jon van Eerd wil zijn. ***
Een wit canvas hangt prominent in het toneelbeeld. Of was het rood? Of blauw? Groen? In Kunst lieten zes regisseurs hun visie op Yasmina Reza’s toneelstuk los: het levert een veelkleurig palet op over de meerduidigheid van kunst en vriendschap.
Vorig jaar studeerden Tarik Moree en Tim Olivier Somer af aan de Toneelacademie Maastricht met de voorstelling My Dinner With…, geregisseerd door vijftien verschillende regisseurs. Ook voor hun nieuwe voorstelling Kunst – een zeer vrije hertaling van Yasmina Reza’s toneelstuk uit 1994 – hebben ze meerdere regisseurs gevraagd. Het levert een rijkgeschakeerde Paradevoorstelling op waarbij het bevragen van kunst en vriendschap niet alleen in tekst wordt uitgediept, maar ook op slimme wijze in de vorm zit doorgevoerd.
Voor deze voorstelling vroegen ze Jeroen De Man, Timothy de Gilde, Stephanie Louwrier, Karina Holla, Loes Luca en H.E.A.R. (de gelegenheidsband die Henry van Loon en Alex Klaasen tijdens de Parade uit de kast trekken) elk een aantal scènes te regisseren. Daniel ’t Hoen deed vervolgens de eindregie. Als je een bel hoort, schijnt er een andere kleur licht op het witte canvas: er is weer een andere visie op het doek geprojecteerd.
De bewerking focust zich op Marc en Serge, twee mannen wiens vriendschap op losse schroeven komt te staan, nadat een van hen een schilderij van zeventigduizend euro heeft aangeschaft. Daardoorheen zijn schijnbaar autobiografische scènes van Moree en Somer gemonteerd – bijvoorbeeld als ze hun eerste ontmoeting tijdens de audities van de toneelschool memoreren. Op die manier trekken ze de twee centrale thema’s – kunst en vriendschap – op slimme en hilarische wijze naar zich toe.
Diverse speelstijlen buitelen over elkaar heen: van integer en verstild tot zwaar over de top, van filmisch realisme tot musicalparodie. Voorbij alle pret is het mooi om te zien voor hoeveel uiteenlopende interpretaties een en hetzelfde werk vatbaar is. Net zoals vriendschap op tig manieren uitgelegd kan worden.
Je zou misschien denken dat het eindresultaat een uitwaaierend rommeltje aan aanzetjes en losse eindjes is, maar dat is het niet. Want tegelijkertijd, en dat is belangrijk, is er voortdurend iets dat de boel bij elkaar houdt: het kunstwerk zelf – in dit geval het toneelstuk – of de verbinding tussen twee mensen, geldt als onomstotelijke, bindende factor. Juist uit de verschillende interpretaties blijkt de waarde en kracht, dat geldt voor kunst én vriendschap. Zo brengen Moree en Somer een energiek, aanstekelijk en zeer welkom pleidooi voor meerduidigheid.
Foto: Sofie Simao