Vol trots kondigt acteur Ad van Kempen aan dat het publiek getuige is van ’twee wereldpremières van Anton Tsjechov’. In de regie van Teuntje Klinkenberg vertolkt ’t Woud Ensemble onder de nogal grootse titel Kracht, Nacht & Macht twee gloednieuwe eenakters, plus een bekende, van Tsjechov. De beide nieuwe stukken zijn gepubliceerd in 1911 en onlangs ontdekt in een boek met onbekend werk van Tsjechov in samenwerking met schrijver Ivan Stjsjeglov.

Het zijn luchtige, vlot geschreven komedies, het lijken een soort vingeroefeningen voor het spelen van het lichte genre. De situaties zijn herkenbaar. In De kracht van hypnose zijn twee mannen verliefd op dezelfde vrouw met onwaarschijnlijk betoverende ogen. Maar ze stelt hoge eisen aan verliefdheid; de ene man, een amateur-dichter, moet zijn lange haar afknippen en de ander, een militair, dient zijn martiale snor te scheren. Beiden doen wat hun gevraagd wordt, zij het met tegenzin. Toch krijgen ze de gedroomde vrouw niet. Ze heeft al een minnaar. Barbara Pouwels vertolkt de vrouw uitstekend met de juiste toon van verveling en onverschilligheid; Ad van Kempen en Olaf Malmberg spelen voluit de dwaasheid van verliefde mannen. De locatie op Schokland in de Flevopolder past uitstekend bij de komedies: de landerige, languissante sfeer van het wijde land met een enkele boerderij. Later zijn de voorstellingen te zien bij Egmond aan Zee, in Niebert (Groningen) en andere locaties, onder meer het Zeeland Nazomerfestival. Elke keer is de speelplek van de komedies anders. Landschap en de bebouwing daarin vormen het decor.

Vanaf de plek aan het akkerland begeeft het publiek zich naar een boerderij waar De nacht voor de rechtszitting zich afspeelt. Olaf Malmberg vertolkt de rol van een oplichter die voorafgaand aan zijn proces wegens moord overnacht; hij wordt verliefd op de vrouw (Margien van Doesen) van de herbergier die ziekte voorwendt. Moeiteloos transformeert de oplichter in de rol van dokter. De vrouw zucht en smacht, hunkert en laat zich verleiden.

Tot slot speelt het gezelschap Het jubileum, geen wereldpremière, wel een vlot geschreven en gespeeld stuk over een egoïstische bankier die het jubileum van zijn bank aanwendt om zichzelf alle lof toe te zwaaien ten nadele van zijn plichtsgetrouwe medewerkers. In de regie van Teuntje Klinkenberg ligt het accent op de onnavolgbare lichtheid en speelsheid van de komedies. De kostuums zijn excentriek en uitvergroot, alsof de spelers naar hartelust een verkleedkist hebben geplunderd. Dat mag bij deze kleine werken. Hier is een andere Tsjechov aan het woord dan we kennen van zijn grote stukken als Drie zusters of De meeuw. De tragische of melancholieke ondertonen ontbreken. Het idee om Kracht, Nacht & Macht op locatie te spelen, geeft er een terechte meewaarde aan. Het werk van Tsjechov is sterk geworteld in het landschap. Zomers, licht en virtuoos: dat zijn de sleutelwoorden van deze komedies, met dus twee wereldpremières. Indrukwekkend zijn ze niet. Een interessante meerwaarde van het zien van Kracht, Nacht & Macht ligt in het bijwonen van een van de grote stukken van Tsjechov in de toekomst. Zijn er parallellen te ontdekken tussen scènes uit bijvoorbeeld De kersentuin of Oom Wanja en deze komedies? Zeker zijn die te ontdekken. Ga maar kijken, en laat in de herinnering Tsjechovs meesterwerken meespelen.

(foto: Saris & Den Engelsman)