Illegaal in Nederland betekent geen papieren en dus vaak zwaar en geestdodend werk voor een hongerloontje, geen recht op een huis, geen verzekering en ook geen pasje voor de voedselbank. De ongedocumenteerden wonen in kelders, op balkons, in auto’s en op straat. (meer…)
Het is donker en rommelig op het toneel van het Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam. Je wordt gewaarschuwd: trap niet op een van de vele lampjes. We worden in het duister van de ene tribune naar de andere gestuurd, maar dat is het waard. Er is op dat toneel een heel gestileerd landschap gecreëerd met lampen aan boomtakken, kleine platforms op houten staken en een echte, bewoonbare boomhut. Maar vooral klinkt daar mooie, enigszins onwerkelijke, Aziatisch aandoende muziek bij van Wim Henderickx, met vooral heel veel slagwerk (door Blindman), soms geluiden van rare voorwerpen en vooral ijle en warme mensenstemmen.
De gezongen teksten van De koningin zonder land zijn woordeloos, maar een stem vertelt over een meisje dat nog alleen maar in woorden bestaat, omdat zij alles heeft verloren. Ooit was zij een prinses, maar door een enorme vloedgolf verdween het koninkrijk van haar ouders, terwijl die in een koets waren weggevlucht en tijdens die tocht is zij onderweg geboren. We zien het geprojecteerde beeld van een zandkasteel dat eerst minutieus wordt opgebouwd en dan in één klap is weggespoeld. Er wordt woordeloos, althans onverstaanbaar, gezongen. Mooie, vergeestelijkte klanken. Dan horen we dat de vader is verdwenen, is hij gek geworden? Heel langzaam sterft ook de moeder. Het meisje blijft alleen achter, in haar blokhut die alleen op stelten door het water is te bereiken. Meer alleen kun je niet zijn.
Maar het is een sprookje en ergens heeft zij, toen zij als een roofvogel door de lucht zweefde, ooit een jongen gezien, en pas na lange tijd begrijpt zij dat die jongen ook op zoek is gegaan naar haar en nu vlakbij haar is gekomen. Zij hoeft alleen maar naast hem op het bed van haar ouders te gaan liggen en zich naar hem toe te draaien, want dan heeft zij de volgende morgen zo’n gelukkig gevoel als zij wakker wordt. Is dit een sprookje voor kinderen of toch eerder voor volwassenen? Ik vroeg het Lis (9 jaar), die naast mij zat. Zij vond het af en toe vreemd, maar ook heel leuk, mooi en soms spannend, vooral als de enorme drums keihard gaan onweren. Voor haar was de vertelling van dit prinsesje zonder land ook heel goed te begrijpen.
Het verhaal is inderdaad eigenlijk heel eenvoudig en herkenbaar. Een meisje verliest eerst haar vader en dan haar moeder. Maar zij vindt, als zij helemaal alleen is overgebleven, daarvoor een jongen terug. Dit gegeven is door Paul Verrept heel poëtisch verwoord en wordt door Marleen Scholten als verteller mooi verteld. Concept en regie zijn van Wouter Van Looy, de sfeervolle vormgeving is van Freija van Esbroeck en het is een productie van Muziektheater Transparant in samenwerking met vier zangers van Silbersee: Reut Rivka Shabi, Natascha Young, Els Mondelaers en Frank Wörner. Zij zingen de muziek van Wim Henderickx wonderschoon en maken het tot een heel bijzondere voorstelling.
Foto: Koen Broos