A dey mi yere yu verjari. Musicerend en dansend dalen de spelers de trap af. Op zilveren dienbladen wordt bojo (‘Surinaamse cake mét spikkels’) uitgedeeld. Tachtig paar kinderogen koekeloeren naar het podium. Daar staat Amba. Ze is vandaag jarig. (meer…)
De draaiende wieken van de helikopter boven het UCLA Medical Center, het geveinsde medeleven van de presentator van Fox News die duidelijk zijn finest hour had, de wijze waarop theatermaker Phi Nguyen de dag dat Michael Jackson dood ging op televisie volgde en ervoer, is zeer herkenbaar.
Ook voor jongeren, want nadat het nieuws van Jacksons overlijden de wereld was overgesneld, kreeg de superster er postuum nog vele fans bij, een deel van hen leerde hem zelfs pas na zijn dood kennen. Nguyen grijpt deze gebeurtenis aan om op de dood te reflecteren in zijn voorstelling Koken voor de doden, die in tegenstelling tot wat de titel doet vermoeden zeker niet zwaarmoedig van start gaat.
Toch heeft dit wereldnieuws dat halverwege de voorstelling aan de orde komt, een heel andere betekenis voor Nguyen dan de toeschouwer had kunnen vermoeden. Op de dag dat Michael Jackson dood ging, verloor Phi Nguyen zijn broer. En terwijl Nguyen vervolgens vertelt over de gesprekken die hij in zijn dromen met zijn broer voert en over de crematie, valt alles wat hij daarvoor heeft gezegd op zijn plaats.
Tot dan toe was de theatermaker die door het Tweetakt festival werd uitgenodigd om een voorstelling te maken, soms grappig, dan weer zoekend of zenuwachtig, maar in elk geval zeer onderhoudend in zijn schijnbaar losse bespiegelingen op zijn ontwikkeling. Als persoon en als theatermaker, en in zijn pogingen om contact te maken met het publiek.
Rechts op het toneel staat een lange tafel met een kookstel, grote schalen fruit, kruiden en kookgerei waarmee tijdens de voorstelling een maaltijd wordt bereid. Links een lage eettafel, mooi gedekt met kommen en chopsticks, een altaartje en brandende wierook, maar ook een vaas tulpen, oranje mandarijnen en blikjes Heineken-bier. In het koken wordt Nguyen bijgestaan door zijn jeugdvriendin Rianne Meboer en zijn vader. Zijn muze Anne-Fé de Boer staat met witte latexverf een wand te verven, in een poging om verandering te brengen in het theater.
Koken voor de doden is een ritueel dat Nguyen van huis uit meekreeg, waarbij zijn ouders voor overleden familieleden kookten. Nadat de tafel prachtig was gedekt en alle heerlijke gerechten waren geserveerd, was het tijd voor de overleden opa en oma om te eten. Als ze waren uitgegeten, nam het gezin hun plaats in en aten ze het overgebleven voedsel op. Koken brengt de levenden daardoor in contact met de doden.
En dat is de reden waarom Phi Nguyen deze voorstelling, waarin de toeschouwers aan het einde aan tafel worden genodigd, voor zijn broer maakte. Nguyen weet met dit rijk verbeeldde en openhartige eerbetoon zijn publiek te raken. Dat doet hij op een manier die hem goed blijkt toevertrouwd, door zowel eigenzinnig en speels, als doordacht theater te maken.