Vijfentwintig jaar na de eerste uitvoering door het Nederlands Dans Theater keert One of a Kind terug naar Den Haag. In de uitmuntende uitvoering door Das Stuttgarter Ballett is het avondvullende stuk van Jiří Kylián nog net zo intrigerend en raadselachtig als destijds. (meer…)
Een argeloos meisje fietst door een canyon, zo’n bergkloof in Noord-Amerika. Het is er spookachtig met roerloze dennenbomen en een boswachter, ranger, die zonder meer een jonge vrouw neerschiet die vraagt naar Camping Sloterdijk. De stenen kloof reikt hoog op het podium van de Amsterdamse Stadsschouwburg, eruit ontsnappen is onmogelijk. Dit is de setting van de grimmige, confronterende bewegingsvoorstelling Kind door het Brusselse gezelschap Peeping Tom, uitgevoerd tijdens Julidans.
Met Kind voltooit het ensemble de trilogie die inzette met Vader (2014), gevolgd door Moeder (2016), die beide in Amsterdam te zien waren. Speelden die uitvoeringen zich af in de interieurs van een bejaardentehuis en een museum/ziekenhuis, nu kiezen regisseur en oprichters van Peeping Tom, Gabriel Carrizo en Franck Chartier, voor de oerwereld van de natuur.
In de openingsscène hijsen onderzoekers in witte pakken een blok steen de hoogte in en manoeuvreren die boven een kloof. Daar blijft het stuk graniet onheilspellend liggen. In de verhalende dansvorm die de groep eigen is ontvouwt zich een soms bizar, dan humoristisch en surrealistisch patchwork van scènes.
Hoofdrolspeelster is Eurudike De Beul die in een rood geklede jurk de onschuld vertolkt. Haar kinderfietsje is extreem klein. Nadat de boswachter de kampeerster heeft neergeschoten, krijgt ook zij het geweer in handen. Ze doorzeeft het slachtoffer met kogels, en na elke inslag van de kogel veert danseres Yi-chun Liu op en danst ze half liggend op de grond. In Vader zaten vergelijkbare mouvementen: liggend dansen. In dit geval is het even verstikkend als aangrijpend: iemand doodschieten die in de dans weer tot leven komt.
In een andere scène begint een klein dennenboompje te huilen als een kind. Performer Maria Carolina Vieira graaft het boompje uit, de moederboom begint de trillen en te beven. Maar de meterslange wortels blijven als een navelstreng aan de boom zitten en trekken het kind weer terug. Dan is er ook een hert dat dansen kan, gedragen door de dansbenen van Marie Gyselbrecht. Deze performers zijn geweldig in hun beeldende, zwiepende dans.
Als zich opnieuw twee kampeerders aandienen plus een dochtertje wil de ranger (Brandon Lagaert) opnieuw overgaan tot doden. Eerder al deed een wilde indiaan zijn entree, woest dansend met zijn stok. In de kloof wordt het steeds onheilspellender en worden er zelfs bomen gekapt. De fiets van het meisje gaat kapot en ze schreeuwt om haar vader, als in een aria van wanhoop.
Eurudike De Beul is operazangeres. De soundtrack, gemaakt door Yannick Willockx op inspiratie van uiteenlopende composities, is indrukwekkend. Soms vertraagt de muziek, alsof een ouderwetse grammofoonplaat vastloopt. Dan is dat een duidelijk signaal: er staat iets vreselijks te gebeuren.
Met Kind vertelt Peeping Tom een soms hartverscheurend verhaal over de angstwekkende wereld der volwassenen waarin een kind terechtkomt. De dans is min of meer sporadisch aanwezig, maar als de performers eenmaal gaan bewegen is dat uitermate krachtig, sensitief, explosief en meeslepend.
Foto: Oleg Degtiarov
Beste Kester Freriks, gisteren was ik ook in de schouwburg en heb KIND gezien. Ik was zeer benieuwd naar wat de Theaterkrant daarover zou schrijven en ben wat teleurgesteld. Ik kan me er eigenlijk best over opwinden. Uw tekst hierboven is eigenlijk niets meer dan een schoolse uiteenzetting van wat er te zien was ‘en toen.. en toen.. en toen..’. Maar waar is het recensie-aspect.
Waar is de kritische analyse, waar is de interpretatie en het eindoordeel?
Als trouwe lezer van deze site zou ik meer inhoud willen. Meer durf om te beschrijven wat de voorstelling met u als recensent deed. Welke associaties u kreeg. Aan welke andere kunstwerken u moest denken. Zonder dat er een schijnbaar objectief lijstje ontstaat van wat er allemaal na elkaar gebeurde. Dat doet de voorstelling zeer te kort.
Eerder op deze site is het al eens over dit aspect van recenseren gegaan en ik zou daar graag naar terugverwijzen: https://www.theaterkrant.nl/nieuws/manifest-van-de-theatercriticus-omarm-je-subjectiviteit/