Dans wordt dikwijls beschouwd als een ontoegankelijke en abstracte kunstvorm, die weinig geschikt is voor kinderen. En misschien is dat ook wel zo als we kijken naar de gekunstelde vormen van de academische dans. De Noorse choreografe Hege Haagenrud zet dat debat op scherp. In haar voorstelling Juryen (De jury) laat ze het oordeel over aan de kinderen zelf.

Op een doek verschijnt een zwart-witfilm waarop een landschap voorbij trekt. Lichtelijk mysterieus vangt de voorstelling aan. Twee danseressen dansen op klassieke muziek, goed gearticuleerd en technisch perfect. Plots horen we gefluister; ‘wat doen ze, wat ziet dat er akelig uit!’ Het zijn kinderstemmen. ‘Moet dit ballet voorstellen?’ Niet veel later verschijnen de gezichten van de kinderen levensgroot op het achterdoek, met kritische en doordringende blikken. Dan wordt de voorstelling abrupt onderbroken en gaat de kinderjury een gesprek aan met de dansers. ‘Kunnen ze niet een beetje lieflijker bewegen en sneller, of hebben ze niet een paar interessante bewegingstrucks?’

In haar voorstellingen mengt Hege Haagenrud dans, video en tekst. Het is werk dat het goed doet op internationale jeugdfestivals als het Vlaamse Krokusfestival in Hasselt en ook op Tweetakt. Beide festivals hebben behalve Juryen (2012) ook How to be alone (2013) – een voorstelling over de transitie van kind naar volwassene – geprogrammeerd. Of Haagenruds voorstellingen zo expliciet bedoeld zijn voor kinderen, vraag ik me af. Zeker voor wat betreft Juryen. Wel lijkt haar inspiratie vooral te liggen bij de jeugd. Het levert voorstellingen op die vooral in de context van een gemengd publiek uitstekend werken. Juryen werd overigens bewerkt, speciaal voor de Vlaamse editie zijn de Noorse teksten ingesproken door Vlaamse kinderen.

De ‘hoogblonde’ kinderjury op het doek vraagt zich af of de danseressen het stuk niet een beetje interessanter voor kinderen kunnen maken en stelt zelf concreet verschillende narratieve lijnen voor, met een happy end uiteraard. Uitgedost met nieuwe, kleurige kostuums doen de danseressen een poging om die verhalen vorm te geven en zo maakt abstracte dans plaats voor dansexpressie. Maar het voorspelbare materiaal kan de jury evenmin behagen en dus worden er nieuwe voorstellen gedaan. Op het doek verschijnen tekeningen die ter inspiratie dienen en de jury vormt zelf een orkest. De hilariteit bereikt zijn hoogtepunt, als er barbiepoppen opduiken en de danseressen verwoede pogingen doen om de hyperflexibele ledematen van de poppen te imiteren.

Maar Haagenrud legt niet alleen het begrip dans onder de loep. Evengoed brengt de voorstelling in beeld hoe de beleving van de jeugd doorspekt is met clichés, bijvoorbeeld als het gaat om wat jongens willen zien en wat meisjes. Het is allemaal bijzonder rolbevestigend, maar daardoor ook zeer geestig. Juryen is een scherpzinnige schets van slechts vijfendertig minuten. Heel knap laat Haagenrud in dat dikke half uur alle issues rond de jeugddans de revue passeren. Dat maakt de voorstelling vooral tot een ware must see voor de sector zelf.

Foto: Hege Haagenrud