‘This is not a provocation,’ benadrukt Judas aan het begin van Jesus is my homeboy, de nieuwe festivalvoorstelling van YoungGangsters. Vanavond wordt het verhaal verteld van zijn beste vriend, the son of God. Of je het nu gelooft of niet. Geen provocatie, slechts een bescheiden poging om ons te doen geloven dat verandering mogelijk is. Glory. Halleluja.
Met veel tempo en humor knalt de voorstelling door de iconische momenten uit het leven van Christus. Zo verandert Hij, tot groot genoegen van het amicale festivalpubliek, water in wijn. Vreugde, totdat Hij concludeert dat er nooit voor iedereen genoeg is. Het is een mooie vondst hoe wij op die manier tegen wil en dank veranderen in de woekeraars die zich aan hem vastklampen. Jezus wordt neergezet als een veel te aardige, zo nu en dan wat sullige man, waarbij de dingen hem meer overkomen dan dat hij ze zelf bewerkstelligt. Bijvoorbeeld als hij het niet droog houdt bij het tragische levensverhaal van de kreupele, en haar in een omhelzing optilt en per ongeluk op haar benen zet.
Regisseurscollectief YoungGangsters (Lotte Bos en Annechien de Vocht) kennen hun symbolen en iconen. Van de handaanraking uit Michelangelo’s De schepping van Adam tot verwijzingen naar de Lord of the Rings-films en Starwars, niets wordt geschuwd om het verhaal kracht bij te zetten of flink uit de bekende context te trekken. Hoogtepunt is misschien wel de uitgebreide truc waarin Judas in een zwarte box wordt opgesloten en niet veel later verschijnt achter het witte doek dat Jezus vasthoudt. Jezus als de Hans Klok van tweeduizend jaar terug. Het publiek klapt zijn handen rood.
Dat de makers zich weer flink hebben uitgeleefd als het gaat om special effects, goede grappen en vechtscènes, is ondertussen te verwachten. Met weinig theatrale middelen worden filmische effecten gesorteerd. Glow in the dark en neonlichten maken het spektakel compleet. Alles wordt strak, vol overgave en foutloos uitgevoerd. En dat moet ook. De voorstellingen van YoungGangsters slaan aan op festivals, dat is bewezen en dat bewijst ook deze voorstelling weer. Valkuil voor de regisseurs is dat ze steeds in hetzelfde patroon vallen en uiteindelijk te vroeg aan voorspelbaarheid ten prooi vallen.
Met deze performance is gezocht naar een nieuwe invalshoek, waarin religie het thema is en geweld verschuift van thematiek naar middel. Het is knap hoe ze zichzelf opnieuw hebben uitgevonden zonder de eigenheid van het gezelschap teniet te doen. YoungGangsters blijft een gezelschap dat grote, maatschappelijke thema’s op een humoristische manier bespreekbaar maakt voor een groot publiek en dat het publiek bovendien dwingt om stelling te nemen. Een belangrijke toevoeging in het theaterlandschap, en zeker op menig festival.
Uiteindelijk ontkom je dan ook niet aan de kruisiging. Maar vlak daarvoor krijgt de voorstelling gelukkig haar noodzakelijke nuance en engagement. Het is aan ons, het publiek, om te beslissing of Jezus gekruisigd wordt. ‘If you want Jesus to live, stand on your feet. Please!’ smeekt Judas ons. Na wat aarzelen staat toch een gros van de toeschouwers op. En dan maken ze in een aantal rake zinnen duidelijk waarom Jezus moet sterven, waarom het geloof zo belangrijk is, los van wat waarheid is. Als je wilt geloven dat er meer is dan wetenschap, ga dan zitten. Als je hoopt dat je overleden familieleden nog steeds over je waken, ga dan zitten. In een paar minuten is het hele publiek overtuigd. Iedereen zit. Jezus wordt gekruisigd. Precies zoals in het aloude verhaal. Precies zoals we net samen hebben besloten.
Foto: Saris & den Engelsman
