In de hoogtijdagen van het theatrale egodocument kunnen we niet meer om haar heen. In haar nieuwe voorstelling Mahabharata borduurt schrijfster en theatermaakster Marjolijn van Heemstra voort op de weg die ze insloeg met haar vorige productie Family ‘81, waarin ze de dialoog aanging met generatiegenoten uit verschillende werelddelen.
Ditmaal blikt ze met een van hen, de Indiase acteur Satchit Puranik, terug op de film Mahabharata van regisseur Peter Brook, die ze beiden op negenjarige leeftijd zagen en die grote indruk op hen maakte. Voor de cast van de negen uur durende film koos Brook bewust voor een selectie van internationale acteurs. Hij wilde daarmee het universele aspect van het Indiase epos benadrukken.
In het decor een lichtgroene Ikeabank, een koelkast en een plafond met tientallen kleine lampjes. Nadat de twee spelers, jolig gekleed in kleurige Indiase feestkleding, een wervelende samenvatting van het oude hindoeïstische boek hebben gegeven en een glimp van de film hebben getoond dringen de vragen zich op. Waren we twintig jaar geleden te naïef om Brooks ideologische keuzes te doorzien of heeft de globalisering de film ingehaald? Moeten tradities worden eerbiedigd of mogen we ongegeneerd met ze aan de haal? Waarom verfilmde Brook geen Shakespeare en waarom koos hij eigenlijk een oorlogsverhaal uit het immense boek?
Conflicten en oorlog horen nu eenmaal bij de mens, aldus de Mahabharata en dat blijkt wel. In de persoonlijke verhalen van de acteurs komen geweld, nationalisme, vreemdelingen- en moslimhaat zowel in Nederland als in India voor. Het stuk verweeft ze laag voor laag. Tot het tweetal in de voorbereiding op hun fictieve seminar over de film ten slotte met elkaar verstrikt raakt en langzaam afglijdt in hun persoonlijke oorlog. Zoals de Mahabharata het complexe verhaal is van en over iedereen, wordt de gelijknamige voorstelling de mahabharata van en over Puranik en Van Heemstra.
De voorstelling komt wat stroef op gang omdat Van Heemstra vooral een journalistiek uitgangspunt kiest en een betere schrijfster is dan actrice. Maar in haar gepassioneerde eindmonoloog valt alles toch op zijn plek. Opnieuw legt Van Heemstra eenvoudig en gevat de vinger op grote en ingewikkelde hedendaagse thema’s. Doordat haar werk vertrekt vanuit het persoonlijke, wordt het in tegenstelling tot Brooks film nergens moralistisch.
