Choreograaf Yuri Bongers is op 12 december op 47-jarige leeftijd overleden. Hij was een van de grondleggers van het Tilburgse dansgezelschap Vloeistof, waarmee hij ruim 20 jaar lang dans buiten de kaders van het theater maakte. De dansmaker was al geruime tijd ongeneeslijk ziek. (meer…)
De zon schijnt, het water kabbelt, in de verte racen groepjes amateurwielrenners over de dijk, kanoërs peddelen voorbij.
Op de voorgrond zien we een man ontspannen een boek lezen en een andere wat deuntjes ontlokken aan zijn melodica. Onderwijl ontfermt vrouwlief zich liefdevol over een plantje. Een idyllisch plaatje, paradijselijk haast. Niets aan de hand, dit mag eeuwig duren.
Zou je zeggen.
Ware het niet dat ze zich niet ophouden in een lommerrijke tuin maar op het dak van een huis. En nee, dat is geen decadent terras op het platte dak van een chique appartement maar het schuine dak van een eenvoudige rijtjeswoning. En dan praat je toch al snel over een hellingsgraad van zo’n 70%.
Van die woning is overigens niets te zien, die bevindt zich onder het water van het kanaal Omval-Kolhorn in het Noord-Hollandse Oudorp.
Het beeld behoeft dus enige bijstelling. Het in eerste instantie zo ontspannen ogende gezelschap is er een van na een zondvloed. En als ze gaan bewegen zie je ook direct hoe precair hun situatie is. Hou je maar eens staande met hoge hakken op schuine pannen!
Het lijkt dat choreografen Anja Reinhardt en Yuri Bongers van het Tilburgse dansgezelschap Vloeistof in Hellend vlak iets willen zeggen over de eventuele gevolgen van de stijging van de zeespiegel als gevolg van klimaatverandering (in het programmaboekje van Karavaan wordt dat ook gesteld) maar de voorstelling gaat veel eerder over overleven onder bizarre omstandigheden.
En bizar is het. Wat heet: het is niet alleen tamelijk absurd en wrang wat we te zien krijgen maar vooraleerst loeispannend. Elk stapje kan een misstap zijn, elk foute beweging leiden tot een nat pak. Dat geeft Hellend vlak een spanning die je zelden meemaakt. Het betere puntje-van-je-stoelwerk, vergelijkbaar met de capriolen van een acrobaat zonder valnet.
Het is een wonder dat, los van het zich überhaupt staande houden, de vier dansers tot een synchroon dansje in staat zijn. Wat een lichaamsbeheersing spreiden zij hier tentoon.
De impact van het gerende speelvlak is dermate groot dat het ten koste gaat van dat andere onderdeel van de voorstelling: het verhaal. Want dat is er wel degelijk. In het begin van de Hellend vlak wordt het publiek zelfs te verstaan gegeven dat ‘het een erg idealistische performance is’ maar dat ze zich geen zorgen hoeft te maken: ze weten zelf ook niet waar het naar toegaat. En ook: ‘uw leven zal nooit meer hetzelfde zijn’. Welnu, dat blijkt reuze mee te vallen.
Er zijn conflicten, er is solidariteit, er zijn discussies. Maar al die gesproken dan wel gespeelde scènes leggen het af tegen dat ene dominante beeld. En de allesoverheersende vraag: zouden ze het droog houden. Voor het antwoord op die vraag moet u zelf gaan kijken.
Foto: Joyce van Belkom