De narrenbellen en zotskappen ontbreken. En toch zie je aan iedere verfijnde beweging dat ze een stel harlekijnen zijn, dansend op puntschoenen. De dansers en choreografen Enrico Ticconi en Ginevra Panzetti beginnen hun intrigerende duet HarleKing (2018) met een grote grijns die uitmondt in de hik van de slappe lach. Af en toe lijken ze elkaar als lachende marionettenpoppen in een onzichtbare poppenkast omhoog te trekken, de gemanierde handjes draaiend en zwaaiend.

Maar dan, subtiel en geleidelijk, transformeren ze in demagogische machthebbers en in het volk dat aan hun voeten ligt. Zonder dat er één woord aan te past komt, lees je hele politieke constellaties af, puur en alleen aan hun motoriek en gezichtsuitdrukkingen. Alsof de complete hofhouding in hun koffer is meegereisd, van bediende tot beul. Koning, keizer, admiraal, je ziet ze allemaal, van komiek tot kroon. Knap werk van dit Italiaanse duo, dat zo’n tien jaar in Berlijn werkt en met HarleKing al drie jaar langs festivals in trekt, onder meer via het Europese netwerk van Aerowaves. Nu beleefden ze hun Nederlandse première tijdens Julidans.

Twee jaar geleden was Ticconi al tijdens Julidans te zien in de solo Rasp Your Solo van de Grieks Berlijnse choreografe Kat Válastur. Nu staat hij met zijn partner op toneel. Als twee allegorische figuren uit de Italiaanse commedia dell’arte kijken Panzetti en Ticconi ons uitdagend aan. Ze smiespelen wat achter hun handen, roddelen zonder geluid te maken.

Langzaam blazen de twee arlecchino’s lucht in hun wangen en daarmee in hun ego. Hun bewegingen veranderen van hoffelijk naar grotesk en van lieflijk naar bruut. We horen op band gesmak en geklepper, de sound zwelt aan. En dan breekt langzaam en traag de ware aard van de paljassen door hun galante houding heen. Je ziet het aankomen – de gestrekte arm, de nekklem – en toch raakt het. Omdat je tegelijk al die nieuwsbeelden uit de actualiteit op je netvlies voorbij ziet trekken.

Het is natuurlijk niet nieuw om de gewiekste nar in verband te brengen met corrupte machthebbers en loyaal volk. Maar het is vooral de subtiele fysieke transformatie die indruk maakt. In drie kwartier werpt het duo zodoende woordeloos belangrijke vragen op. Wie speelt er met de macht? Wie zijn de narren van vandaag? Waarom denken we soms dat het slechts theater is?

Wanneer je weer buiten staat, weet je dat binnen deze wrede harlekinade weer van voren af begint, als een zot spelletje van gemanipuleerde bewegingen. Maar we weten helaas ook hoe die eindigt…

Foto: Dieter Hartwig