‘Iedereen kan een moordenaar worden als de omstandigheden ons daartoe dwingen’, zei filosoof Georges Bataille. In Club Uppercut onderzoekt Onderwater Producties de gewelddadige kant van de mens. (meer…)
‘Liefde is voor Europeanen’, zei oma tegen haar kleindochter Evrim. Anders gezegd: bij ons in Turkije moet je niet zeuren en het beste maken van de relatie waar het lot je in terecht laat komen. Oma werd al op heel jonge leeftijd uitgehuwelijkt en kreeg haar eerste kind op haar vijftiende. Er is sindsdien wel wat verbeterd, maar de liefde blijft ingewikkeld, zeker als macht gaat meespelen, en ideeën over wat er van een man verwacht wordt en hoe een vrouw zich hoort te gedragen. Zep presenteert in Habib een staalkaart van pijnlijke situaties en pittige vragen.
Wat wil je later worden, vroeg moeder aan haar zesjarige dochter Evrim. ‘Hoer’, zei ze, met stralende ogen. Ze kreeg meteen een draai om haar oren. Evrim snapte er niks van. Ze wilde net zo worden als de mooie actrices, danseressen en zangeressen die ze op tv zag. Alleen die woorden kende ze niet. Wel hoer: zo werden die tv-sterretjes thuis genoemd.
Habib is Marokkaans voor geliefde. De voorstelling gaat over veel zaken rond liefde, lust en seks. Maar hoe leuk het kan zijn, komt ongeveer niet ter sprake. Vaak gaat het over machtsmisbruik. Dat Zep daarvoor waarschuwt – in een voorstelling voor veertien plus die niet alleen in theaters te zien is, maar ook nadrukkelijk de middelbare scholen uitnodigt – ligt voor de hand, maar dat liefde ook iets moois is had meer plaats mogen krijgen in het stuk.
Habib is opgezet als een truth or dare-spelletje tussen Evrim Akyigit en Said El Abboudi, een vrouw met Turkse roots en een man met een Marokkaanse achtergrond. Wie de tekst schreef, vermeldt de website niet. In de regie van Bart Oomen spelen ze vlot, uitdagend, in een pittig tempo. Uit de reacties uit de zaal blijkt dat ze de scholieren uit Almere werkelijk aanspreken. Dat die zich voorbeeldig gedragen, is een compliment voor beide partijen.
Tussendoor laat Dwight Breinburg met een viool op zijn knie zien dat hij een prima musicus is. Hij heeft ook een schmierend overspelliedje van André Hazes in huis: ‘Het was voor mij maar een spel, droog je tranen nu snel, ik wil met jou verder leven. Echt, ik hou zoveel van jou, ik toon nu toch berouw, zet me niet in de kou.’ Nee, de liefde brengt lang niet altijd het mooiste in de mens naar boven.
Akyigit neemt geen blad voor de mond. Waar El Abboudi omheen loopt, benoemt zij; pijpen bijvoorbeeld, en zelfbevrediging. Toen hij nog in Marokko woonde, was hij toyboy voor Westeuropese vrouwen, in Nederland chanteerde hij een meisje dat verliefd op hem was. Akyigit werd in Istanbul het slachtoffer van een loverboy: hij had een auditie voor haar geregeld net over de grens, maar kon op het laatste moment zelf niet meegaan. ‘Neem m’n auto maar’, bood hij genereus aan. De douane ontdekte de drugs in de banden, Evrim ontsnapte en ging wonderlijk genoeg terug naar haar vriend, die haar eerst in elkaar sloeg en toen als hoer exploiteerde. Ze vertelt er vrij luchtig over. Het is begrijpelijk dat je zo’n voorstelling niet te zwaar wil maken, maar dit geeft toch een beetje het signaal af dat het nu eenmaal zo gaat. The ways of the world, om met Jessica Durlacher te spreken. Ook de hypocrisie van Said krijgt weinig weerwoord.
De voorstelling staat natuurlijk niet op zichzelf, maar is een begin voor een gesprek. Habib geeft stof genoeg; ik denk dat de Almeerse klassen er voorlopig nog niet over zijn uitgepraat.
Foto: Serge Ligtenberg