De elegantie van de robotarmen is indrukwekkend. Op het grote podium van de Utrechtse Schouwburg komen ze goed tot hun recht. Meer dan levensgroot – wanneer je de menselijke maat tot uitgangspunt neemt – wenken en zwaaien ze als giraffen en olifanten in een dierentuin, patronen lopend. (meer…)
De opa van je opa kan het nog hebben meegemaakt: pas honderdvijftig jaar geleden werd de slavernij afgeschaft. Izaline Calister wilde al langer theater maken van De ballade van Buchi Fil, een verhaal waarmee ze opgroeide. Het Volksoperahuis deed graag mee en Jörgen Raymann vertelt. In de muziektheatervoorstelling Geen liefde zonder vrijheid gaan een klassiek strijkkwartet en Caraïbische percussie soepel swingend samen.
Dat je van het verregende Paradeterrein in de tent van Het Volksoperahuis in tropische sferen terechtkomt, is al een sterk begin. In het zand onder de palmen vertellen Izaline Calister, Jörgen Raymann en Kees Scholten een wrede love story, over een werkelijkheid die pas honderdvijftig jaar geleden ophield te bestaan.
Mosa Nena is de femme fatale van plantage Kenepa op Curaçao. Door haar relatie met de shon, de plantagebaas, zorgt ze voor een relatief menselijke behandeling van de andere slaven. Als Buchi Fil verschijnt, groot, sterk en trots, weet ze meteen dat alles anders wordt. Hij werkt hard, maar buigt niet voor zijn eigenaar. Zijn trots is sterker dan de zweep. Uiteraard worden Mosa Nena en Buchi Fil verliefd. Als hij niet ingaat op de avances van de vrouw van de planter en Mosa Nena de plantagebaas afwijst, is een fataal einde onvermijdelijk. Zij wordt doorverkocht, hij springt van een klip. Maar er is hoop op betere tijden: Nena is zwanger.
Jef Hofmeister schreef de tekst van het verhaal zonder veel omhaal. Jörgen Raymann vertelt het en speelt daarbij Buchi Fil. Kees Scholten neemt zowel de plantagebaas als zijn vrouw voor zijn rekening. Als volkszanger Dries mag hij nog even laten horen dat hij het Jordanese vibrato tot in de puntjes beheerst. Izaline Calister is als Nena het zonnige middelpunt van de voorstelling: innemend, uitdagend en uitstekend zingend.
Het is de muziek van Calister en Hofmeister die het verhaal een diepere laag geeft. In de hoek van Raymann zitten de percussionisten Vernon Chatlein en Roël Calister en gitarist Ed Verhoeff. Aan de kant van Scholten begint het Dudok Kwartet in een modern-klassiek strijkersidioom, maar al snel vloeien de stemmen uit de oude en de nieuwe wereld soepel samen. De dansers van Untold Empowerment zorgen voor nog meer Caraïbische couleur locale.
De voorstelling wordt echt relevant als je je realiseert dat de helft van deze getalenteerde cast in een tamelijk recent verleden geen zeggenschap zou hebben gehad over het eigen lijf en leven en straffeloos had kunnen worden mishandeld. Zo kun je ook met een vrolijke Paradevoorstelling een beladen verhaal vertellen.
Foto: Jochem Jurgens