Het is oudjaar voor Liza Minnelli. Nog een paar uur er ze wordt 47, de leeftijd waarop haar moeder overleed aan een overdosis. Liza is bezig aan een plaatopname. In haar huiskamer. Losing My mind, zingt ze. Maar dit keer gaat het Pet Shop Boys-nummer niet over een vrouw die gek wordt van verliefdheid. Hier zingt een dochter die snakt naar de liefde van haar moeder, Judy Garland. En de hele wereld is er getuige van.

Het gaat niet goed met Liza met een z. Ze is net weggelopen uit de afkickkliniek waar ze behandeld werd voor een alcoholverslaving. Al die psychiaters die met haar wilden praten over de relatie met haar moeder, ze werd er gek van. Liza hallucineert. En in haar waanbeelden duikt de vrouw op waar ze never nooit niet meer over wil praten: haar moeder.

Judy Garland dartelt de toneelhuiskamer binnen in de outfit waarmee ze op zeventienjarige leeftijd wereldberoemd werd: Dorothy uit The Wizard of Oz. Hoe Liza ook bidt of smeekt, Garland laat zich niet weg sturen. Ze is immers haar moeder. ‘Ik ben gekomen om je te helpen,’ zegt ze, ‘daar zijn moeders voor.’ Om vervolgens alle aandacht naar zich toe te trekken met haar levensverhaal.

De confrontatie tussen de twee ego’s staat centraal in Garland & Minnelli, die niet voor niets als ondertitel Moeder, dochter, rivalen meekreeg. Familiebanden zijn vaak complex, maar bij deze showbizzroyal is de moeder-dochterrelatietotaal fucked up. Dat levert knallend acteer- zang- en danswerk op. Het script van Lars Boom kent bovendien veel humoristische oneliners. Bijvoorbeeld als Garland haar dochter verwijt niet op haar zoveelste huwelijk aanwezig geweest te zijn, zegt Minnelli koel: ‘Ik kom alleen op de oneven huwelijken, mam.’

Garland & Minnelli maakt helder hoe identiek de twee levens van de vrouwen zijn. Judy Garland werd gepusht door haar moeder en stond als tweejarige al op het podium. Minnelli debuteerde op haar tweede in een film naast haar moeder. Beiden braken door op hun zeventiende. Ze trouwden allebei meerdere keren, een keer met een homoseksueel. Allebei leefden ze voor hun werk én in de spotlight, terwijl ze verlangden naar een vredig leven elders, Somewhere over the rainbow. En dan zijn er de drank- en drugsverslavingen waarmee beide sterren kampten. Twee vrouwen, die pijnlijk veel op elkaar lijken, op zoek naar aandacht en liefde van elkaar en het publiek.

Marcel Sijm regisseert in Garland & Minnelli Janke Dekker als Liza Minnelli. Jelka van Houten speelt Judy Garland. Door deze casting wordt er een interessant spel met leeftijd gespeeld. Liza Minnelli, altijd in gevecht tegen het ‘dochter van’-syndroom, voelde zich vaak in de moederrol geduwd door Garland. Hier wordt ze gespeeld door een actrice die niet verbloemt een stuk ouder te zijn dan haar tegenspeelster. Door Garland in Dorothy’s The Wizard of Oz-pakje te hijsen, blijft Jelka van Houten op een meisje van zeventien lijken. Zelfs als ze aan het eind van haar leven dronken en stoned nog louter wartaal uitkraamt. Moeder en dochter lijken hierdoor voortdurend van rol te wisselen.

Janke Dekker, voor wie dit de tweede voorstelling is die zij zelf produceert, zet Liza Minnelli stevig neer. Overacting, zoals vaker te zien is in musical, ligt bij haar op de loer. Minnelli voelt zich Boos en Machteloos, en daardoor raakt de nuance, zeker in het eerste deel, een beetje zoek. Daartegenover staat haar vakmanschap: ze is een geweldige zangeres en showvrouw. Haar krachtige stem benadert die van Minnelli.

Judy Garland trok atijd alle aandacht naar zich toe. Datzelfde gebeurt bij Jelka van Houten. Zij is fantastisch als Judy Garland. Lichtvoetig, brutaal, chagrijnig, kwetsbaar en hard tegelijk. Ze kan alles en haar timing is perfect.

Naast de twee vrouwen speelt Theo Nijland alle mannenrollen: een paar ex-echtgenoten, de platenbaas van MGM. Zijn bijdrage aan de voorstelling is niet te onderschatten. Hij schreef enkele nieuwe nummers, zoals het mooie Witte duif. Zijn prettige stem en liedjes vormen rustpunten in de voorstelling. Ook heeft hij het bekende showbizzrepertoire ver- of hertaald. Zo wordt Somewhere over the rainbow hier Ergens achter de wolken. Muzikaal wordt hij bijgestaan door vier muzikanten.

In 1963 had Judy Garland haar eigen televisiehow. Het decor vormde een exacte kopie van haar huiskamer. Hierin liet ze haar drie kinderen samen met haar optreden. Een publiekelijk privéleven, Garland kon niet anders. Vormgever Jan Aarntzen zet in Garland & Minnelli de huiskamer van Liza Minnelli op het toneel. De halfronde wanden van de kamer suggereren intimiteit. Maar iedereen kan meegenieten van wat er zich in dit woonvertrek afspeelt. Ook Minnelli kan niet leven zonder publiek.

Foto: Wim Lanser