Het tweejaarlijkse India Dans Festival van Korzo was vorig jaar in volle voorbereidingsmodus toen de eerste lockdown kwam. De toevlucht werd gezocht in een verkort en aangepast online programma, in de hoop dat het dit jaar dan alsnog….Maar tijdens deze derde wereldwijde coronagolf, waarin de pandemie bovendien in India zelf uitmondt in een ramp van ongekende omvang, volgt opnieuw een aangepaste online versie, van 5 tot en met 9 mei. Korzo doneert de opbrengsten van de kaartverkoop aan COVID-hulp in India. (meer…)
De klassieke Indiase dans kent verschillende dansvormen zoals kathak, odissi, bharatanatyam en kutiyattam. In het jaarlijkse India Dans Festival brengt het Korzo theater in Den Haag deze eeuwenoude danstradities samen met eigentijdse dans.
Choreografe en danseres Aditi Mangaldas opende met haar gezelschap het festival. Mangaldas is een grote naam in de kathak-dans in India en treedt inmiddels over de hele wereld op.
Kathak vindt haar oorsprong in het Noorden van India bij de nomadische verhalenvertellers. Het is oorspronkelijk een solodans, maar wordt inmiddels ook in groepen uitgevoerd. Kathak kent zowel pure dans, nritta, als expressieve dans, nritya. In de loop der tijd is de dansvorm, die verschillende scholen (gharanas) kent, aan diverse invloeden blootgesteld waaronder Perzische en Aziatische dans. Ondanks de gescheiden ontwikkeling de afgelopen eeuwen vertoont Kathak opmerkelijk genoeg nog steeds een sterk verband met Flamenco.
Voor de opening van het India Dans Festival stelde Aditi Mangaldas het programma Extracts samen met vier fragmenten uit haar voorstellingen. Voor de pauze presenteerde zij twee klassieke kathakstukken Guruve namaha en Seeking. Guruve namaha is een eerbetoon aan iemands mentor of goeroe. Vanaf de vloer reiken de dansers, drie mannen en een vrouw, vanuit hun zittende positie uit naar boven en later buigen zij in volle overgave diep voorover. Daartussen dansen zij in kwartetten, trio’s en solo’s waarbij de belletjes rond de enkels, de felle slagen van de vlakke voeten op de vloer en de gesproken ritmische patronen, door de compositie van stem, snaren en percussie van Samiullah Khan op tape klinken. Het tempo van de ritmische compositie wordt steeds hoger waarbij de snelle draaien indrukwekkend zijn.
In de daarop volgende kathak-solo door Aditi Mangaldas wordt Hindoe-god Krishna, inspiratiebron voor literatuur, architectuur, dans, muziek en poëzie, gelijkgesteld aan het leven, niet statisch of onbeweeglijk, maar altijd fluïde en onuitblusbaar. Je hoeft geen kenner van kathak te zijn om de technische en expressieve kwaliteiten van Aditi Mangaldas te kunnen waarderen. Van haar vingertoppen tot haar voeten weet zij de toeschouwer moeiteloos mee te nemen in haar subtiele, verfijnde bewegingen en verhaal.
Na de pauze toont Mangaldas twee eigentijdse stukken. Het openingsbeeld van Zero moments met de twee uitgelichte vierkanten op de vloer toont meteen een andere sfeer, de traditionele kostuums hebben plaatsgemaakt voor eenvoudige zijden broeken en bovenstukken. De eigentijdse choreografieën zijn flink doorbloed met kathak-bewegingen, de artistieke inhoud is filosofisch en poëtisch. In Zero moments wordt de tijd aan een onderzoek onderworpen en het daarop volgende trio The river staat de rivier symbool voor alomtegenwoordigheid in het heden. Ook in deze choreografieën creëert Mangaldas sterke beelden, zoals wanneer de tijd stil lijkt te staan of als de dansers vanuit het niets opeens in volle vaart rondcirkelen.
Met het openingsprogramma van Aditi Mangaldas en haar groep toont het India Dans Festival een sterke combinatie van klassiek en eigentijds werk en geeft het festival een interessant beeld van recente ontwikkelingen in India.