In Emma Watson – The Play speelt theatermaker Caro Derkx opnieuw met feit en fictie, tot nu toe haar handelsmerk. Het is een cerebrale voorstelling geworden over rolmodellen, identiteit, representatie, kunst en verbeelding.

Emma Watson werd op haar tiende gecast als Hermione Granger in de verfilming van de Harry Potter-reeks, een rol die haar wereldberoemd maakte. Ze is als pleitbezorger van literatuur, activist en feminist ook een rolmodel voor veel (vooral) meisjes en vrouwen en in elk geval voor theatermaker Caro Derkx. In interviews met zowat alle grote kranten (kennelijk spreekt het onderwerp tot de verbeelding van de theaterjournalist), legt Derkx uit hoe belangrijk Watson is geweest in haar persoonlijke ontwikkeling.

Derkx heeft tot nu toe twee voorstellingen gemaakt, waarin ze zich in uiterst gestileerde vorm verhoudt tot fictieve personages. Ze studeerde af aan de Toneelacademie Maastricht met Me, Myself en Sir Roger Scruton, waarin ze in de context van een lezing vertelt hoe ze in de ban is geraakt van de conservatieve filosoof Roger Scruton, onder veel meer ook de leermeester van Thierry Baudet.

Daarna maakte ze A Portrait of the Artist in Red, Yellow and Blue, haar debuut bij Frascati Producties, opnieuw een theatrale ‘lecture-performance’, in dit geval over het leven van een fictieve schrijver. De voorstelling, opgebouwd als een lezing, was verrassend spannend (want: hoe spannend is een lezing meestal) dankzij de verteltechniek van Derkx en de geraffineerde tekst, maar vooral omdat je werd meegenomen op een zoektocht naar (het belang van) identiteit en de vele mistgordijnen die werden opgeworpen. Bestaat ie wel echt en wie zou het dan zijn?

Over Emma Watson hoeft geen twijfel te bestaan: ze is reuze echt en dat zij als rolmodel tot de verbeelding spreekt is geloofwaardig. De vorm is anders dan in Derkx eerste twee voorstellingen: geen monoloog in de vorm van een ‘lecture-performance’ dit keer, maar een deels filmisch, deels geënsceneerd optreden van twee actrices, Derkx zelf en Nora El Koussour. Korte subtitels verdelen de voorstelling in hoofdstukken als The Interview, The Speech, The Writer en The Play.

Derkx heeft zich bij het schrijven van de tekst laten inspireren door honderden interviews en toespraken van Watson waaruit ze fragmenten heeft geknipt en geplakt. Zo zien we de beroemde speech die Watson in 2014 voor de Verenigde Naties hield, het begin van de ‘HeForShe’-campagne, waarmee Watson zich uitspreekt als ambassadeur voor vrouwenrechten. Die speech wordt letterlijk nagespeeld, inclusief de lichte aarzelingen, met vlekkeloos Brits accent.

In een soort proloog zien we een video waarin Derkx en El Koussour geïnterviewd worden over hun respectievelijke visie op Emma Watson, vervolgens kruipen ze beiden om beurten in haar huid. Het contrast tussen de twee overigens uitstekend acterende vrouwen levert weinig vuurwerk op. Weliswaar zet El Koussour zich enigszins af tegen Emma Watson als irritant perfect personage, maar uiteindelijk wordt toch ook zij begeesterd door de Britse actrice. Ook de andere achtergrond van de actrices – de een westers, de ander deels Marokkaans – komt zijdelings aan de orde maar het contrast wordt maar spaarzaam uitgewerkt en levert (te) weinig prikkelende ideeën op.

Geestig zijn de vraaggesprekken: die van Emma Watson door een gevierd interviewer (een zich lekker breed makende, macho El Koussour) die zich voortdurend arrogant naar de camera richt en maar weinig geïnteresseerd lijkt in zijn gast; verderop in de voorstelling is het Emma Watson zelf (gespeeld door Derkx) die timide vragen stelt aan een door haar bewonderd schrijfster, Rebecca Solnit. Het is een mooie omdraaiing dat juist zij, gepokt en gemazeld, na duizenden veelal saaie interviews (daarvan zit ook een heel langdradig voorbeeld) zich precies zo geïntimideerd door haar rolmodel gedraagt als haar eigen ondervragers.

De voorstelling ontbeert de spanning van A Portrait of the Artist in Red, Yellow and Blue waarin je als toeschouwer telkens op het verkeerde been werd gezet. Emma Watson – The Play staat strak als een huis, maar gaat uiteindelijk niet erg diep als het gaat over rolmodellen en activisme. Dat Watson als feministisch rolmodel de nodige drek over zich heen krijgt, is (helaas) evident.

Foto: Sanne Peper