Met zijn linkervoet op de grond tikkend, bepaalt gitarist Eric Vaarzon Morel de maat van de muziek. Vaak is het de vloeiende lijn van de driekwartsmaat, het ritme dat Spaanse muziek zo melancholisch en meeslepend maakt. De flamenco-gitarist vormt samen met trompettist Eric Vloeimans en acteur Gijs Scholten van Aschat een gelegenheidstrio. In de geslaagde voorstelling Duende geven ze uiting aan hun fascinatie voor de muziek en literatuur van Spanje, Portugal, Argentinië en Brazilië.

Volgens de Spaanse dichter Federico García Lorca (1898-1936) is ‘duende’ een vorm van extatische bezieling waarmee elke scheppende kunstenaar kampt. Het is een term die een emotie, een gevoel, uitdrukt: bezield zijn, je geïnspireerd voelen.

Vaarzon Morel en Vloeimans zetten dat gevoel om in muziek. Scholten van Aschat brengt er teksten bij. Gedichten van schrijvers als Lorca, de Portugees Fernando Pessoa, de Argentijn Jorge Luis Borges, de Braziliaan Carlos Drummond de Andrade. Veel erotische verzen, gebracht met vuur, verve en vooral veel humor.

De gebrachte muziek is deels vooraf bepaald, deels geïmproviseerd, met uitstekend resultaat. Flamenco-specialist Vaarzon Morel is als een vis in het water in het repertoire van deze voorstelling. Hij vormt een sterke aanvulling en waar nodig onderbreking van de teksten van Scholten van Aschat. Vloeimans kan álles op zijn instrument: hij laat zijn trompet juichen en janken, zingen en fluisteren. Zijn jazzy geluid sluit mooi aan op de flamencogitaar van Vaarzon Morel.

Het voelt aan als oprecht muziektheater. Het plezier spat van het trio af, het zet zich vol in. Scholten van Aschat houdt van de erotische gedichten van Drummond de Andrade; ze zijn pas ná diens dood gepubliceerd omdat hij zich schaamde voor de onverholen seks in zijn teksten. En veel gedichten van Lorca komen langs: ‘Juan Breva had het lijf van een reus en de stem van een meisje. (…) Zijn stem had iets van een zee zonder licht’. En: ‘Het lied dat ik nooit zal zeggen. (…) Een lied vol uren in de schaduw verloren’.

Het knappe aan Duende is dat je deze mannen gelóóft: je ziet het stoffige dorpspleintje in een zuidelijk land voor je, blakerend in de middagzon, een dorpeling knikkebollend in de schaduw van een boom. De gele, oranje en rode belichting vervolmaakt de zuidelijke sfeer.

In 2013 stonden de drie ook samen op het podium met een soortgelijk programma. Vanwege het succes van die voorstelling, komen ze nu opnieuw samen. Het trio maakt met Duende een zeer korte tournee: ze staan slechts twee weken in de theaters. Enige haast om deze hartverwarmende muziektheatervoorstelling te gaan kijken, is dus geboden.

Foto: Merlijn Doomernik