Bijna onmerkbaar verkleurt de achterwand van blauw naar romig wit. Het zachte, verende tapijt voor de dansers blijft wel blauw. Het oogt geruststellend en biedt beschutting. Afgezien van de soundtrack door dj Gary Shepherd wekt de dansruimte grote stilte. (meer…)
Do You Remember That Time We Were Together And Danced This Or That Dance? is een dertig minuten durende dans van blikken, woorden, begrippen, voorstellen, hand- en hoofdgebaren, die niet alleen herinneringen en fantasieën losmaken, maar ook de handeling van het lezen op losse schroeven zetten.
Alleen, of liever: oog in oog met de performer, luister en kijk je naar een verhaal over het lezen van een boek. Je wordt uitgenodigd het lichaam van de verteller te lezen, dat in woord en gebaar de materialiteit van het boek probeert duidelijk te maken. De kleur van de kaft, hoe het papier aanvoelt, het font dat is gebruikt, de inhoudsopgave en de titels van de hoofdstukken, lege en volle bladzijden, en wat daarop staat gedrukt.
Zoals wanneer je een receptenboek leest: je stelt je het instrumentarium voor, de ingrediënten, de handelingen en zo ook de uitkomsten. En passent denk je aan andere recepten, maaltijden, mensen met wie je at of kookte en geleidelijk breidt de wereld zich uit via enkele regels tekst. En hier gaat de vergelijking mank, want in Do You Remember That Time We Were Together And Danced This Or That Dance? ben jij niet degene die leest. De performer tegenover jou bepaalt het tempo waarin jij als toeschouwer leest of je voorstelt te lezen. Je moet haar bijhouden, niet wegwandelen met je gedachten. En van teruglezen is al helemaal geen sprake.
De setting is die van de conversatie aan een kleine cafétafel (denk aan het koffiehuis van George Steiner). De ontmoeting die zich herhaalt in de titel van het stuk, is gelijk aan de titel van het voorgestelde boek: ‘Herinner je je nog dat we samen …?’ Met Proustiaanse precisie laat Clara Amaral – haar collega-performer Loic Perela trof ik jammer genoeg tot nu toe niet tijdens de keren dat ik deze één-op-één voorstelling zag tijdens Julidans en het 100 Dagen Huis van Veem Huis voor Performance – je langzaam wegzakken in het tasten en aanvoelen, herinneren en creëren van een gebeurtenis, die op zich niet heel bijzonder lijkt: een avondje uit, een dansje in de nacht, wat mensen samen, ergens.
Verlegenheid, concentratie, aandacht en afleiding, al gaande begin je je als toeschouwer te oriënteren in de gestes van de choreografie. Als toeschouwer wordt je lezer, de danser wordt verteller, heeft geen passen ingestudeerd maar woorden, die evenzeer bewegingen maken, organiseren, en een ongelofelijke gelaagdheid toestaan in de simpelheid van de ervaring. De verknoopte verdubbeling tussen danser en speler, verteller en lezer zijn prachtig in hun eenvoud.
Do You Remember That Time We Were Together And Danced This Or That Dance? is een ontmoeting op de rand van podium en zaal, op de grens tussen performer en toeschouwer. Nergens wordt in spel of in gestes gesuggereerd dat de herinnering gemeenschappelijk is. Als toeschouwer hoef je geen toneelspeler te worden. Als drama-regisseur laat Amaral de ervaring van de toeschouwer met rust. Maar als choreograaf zet ze haar toeschouwer aan het werk, bijvoorbeeld door ruimte te scheppen voor een zekere beweging, door die beweging van tegenbewegingen te voorzien, door verschillende tijdservaringen in te zetten, textuur aan te brengen met kleine gestes.
Door het lezen het theater binnen te halen, maar de fictie slechts als een suggestie voor te stellen, ontstaat er een uiterst subtiel ruimte, waar het onuitgesproken gevoel van de toeschouwer alle ruimte krijgt. De intimiteit van deze voorstelling is ontroerend, en valt extra op in een tijd waarin de meeste podiumkunstenaars naar seks en rock-‘n-roll, naar visueel en lichamelijk spektakel grijpen om nog een kans te maken op de markt van aandacht (en subsidie). Strak, terughoudend, helder als geslepen glas met vele kanten, weg van de provocatie en de bravoure, is Do You Remember That Time We Were Together And Danced This Or That Dance? een bijzonder en uitzonderlijk genoegen.