De wereld van YouTube is een wondere wereld waar voor iedereen iets van zijn gading te vinden is. De filmpjessite is ondertussen zo diep in onze levens doorgedrongen dat het geen verwondering wekt dat theatermakers hun licht erover laten schijnen.

Toneelgroep Oostpool doet dat met The immortals, waarin vooral het schaamteloze zelf-etaleren becommentarieerd wordt, en de jonge theatermaakster Rosa van Leeuwen richt zich in DIY_ballet op een ander YouTubefenomeen, de zogenaamde tutorials: instructiefilmpjes die, soms helder, soms onbegrijpelijk, uitleggen hoe je een ingewikkeld regenboogloomarmbandje of een superieure wenkbrauw maakt. Of een perfecte boerenkoolstamppot. Veel nijvere huisvlijt, vaak opgenomen met de camera van de smartphone, onder het motto: Do It Yourself.

Soms reiken de ambities iets verder. Dan legt zo’n filmpje bijvoorbeeld uit hoe je Jimi Hendrix kunt worden. Nou ja, net zo’n gitarist. Een vergelijkbaar doel heeft Rosa van Leeuwen zich gesteld. Ze wil balletdanseres worden en ze gaat ons uitleggen hoe ze dat denkt te doen. Dat lijkt niet zo spectaculair, maar voor Van Leeuwen ligt dat toch anders. Ten eerste is ze al geen jong meisje meer, en ten tweede, zo legt ze aan het begin van haar ‘tutorial’ uit, ‘heeft ze een lomp lichaam’ (wat reuze meevalt) en beweegt ze ‘ook niet echt vrouwelijk’. Bovendien wil ze niet zomaar balletdanseres worden, nee, ze gaat voor de hoofdprijs: prima ballerina. En dat betekent een keiharde strijd tegen de zwaartekracht.

Gezeten op de rand van het podium geeft Van Leeuwen ons eerst een korte introductie in de geschiedenis van het ballet. Het zou een Wikipedia-lemma kunnen zijn, gezien ook de schoolse toon die ze aanvankelijk bezigt, maar gaandeweg verandert er iets. Haar lesje ontspoort. De in kreupel fonetisch Frans geschreven borden die ze ter illustratie omhoog houdt werken al op de lachspieren, maar als ze de misverstanden omtrent ballet (alle dansers zijn homo, balletdansers dansen ook graag op feestjes) benoemt, voel je al dat er iets niet klopt.

Aan de hand van de solo der solo’s, de stervende zwaan, legt ze uit dat het in deze wereld der ultieme kunstmatigheid gaat om het savoir mourir, het weten te sterven. Aha, daar zit de crux!

Na dit tegendraadse college kijk je niet verbaasd op als het in de praktijk gebrachte oefenmateriaal nogal, eh, onorthodox is. Over de volle breedte van het toneel staan zigzag geplaatste eierdozen. Gevuld. En ja, op haar kousenvoeten beweegt Van Leeuwen zo gracieus mogelijk van links naar rechts over de eieren. Je hoort ze kraken maar ze breken niet. Het lijken me mooie eerste stappen op weg naar de status van prima ballerina.

Het duet met de discobal dat ze, zwevend in twee grote elastieken, later uitvoert oogt dan weer wat minder spectaculair maar een jongere bezoekster zag er een knipoog in naar de clip bij Wrecking ball van Miley Cyrus. Hoewel Van Leeuwen keurig haar kleren aanhoudt.

Het zegt wel iets over het prettig ontregelende karakter van deze voorstelling waarin Van Leeuwen enerzijds de draak steekt met de goedbedoelde YouTube-tips en anderzijds er een zwak voor lijkt te hebben. Het Do-It-Yourselfprincipe wordt in elk geval consequent ingezet: Van Leeuwen zelf knipt de lampjes aan en uit.

Voor degenen die het zelf willen proberen: https://www.youtube.com/watch?v=DiRw-PzLiXQ

Foto: Knelis