‘De enige die zich geen zorgen maakt hoe de wereld er voor zijn kleinkinderen uit zal zien is Mark Rutte. En dat straalt hij ook uit.’ Vooral aan het begin van zijn vierde verkiezingsconference De stemming, met als ondertitel ‘Miereneuken’, gaat Freek de Jonge enkele keren met gestrekt been in op een aantal lijsttrekkers.

De ongehuwde en kinderloze minister-president is natuurlijk het eerste mikpunt. Immers, die durfde zaterdagavond niet met de ‘zure linkse’ cabaretier bij Pauw en Witteman aan tafel te zitten. En met Rutte eindigt De Jonge ook, wanneer hij het heeft over inspirerend leiderschap, enthousiasme, visie, vertrouwen, het algemeen belang, daadkracht en eigen schaduwen.

Wie dinsdagavond de tv-uitzending van De stemming gaat zien, zou eens moeten opletten welke namen níet voorbijkomen. Bij De Jonge lijkt het bewuste minachting van mensen die er volgens hem niet (meer) toe doen en aan wie hij geen woord vuil wenst te maken.

Maar voordat hier de suggestie wordt gewekt dat het bij De Jonges miereneuken vooral over politici gaat, nee… de vierde Stemming is vooral zijn kijk op de staat van het land en zijn bevolking. En die hangt hij zoals altijd fraai op aan een rode draad: een wandeling van de 68-jarige opa Freek met zijn vierjarige kleinzoon naar de bank. ‘Want zo’n kind moet toch ook weten hoe de euro eruit heeft gezien.’

Opa is wat milder geworden de laatste jaren en behoort nu ook tot de generatie die zich opzijgezet voelt. ‘Waarom ga je niet dood?’ is volgens De Jonge een gerechtvaardigde vraag. Hij krijgt bij gelegenheden twitterbombardementen over zich heen waarin het geen vraag is maar een eis: ‘Ga toch dood!’. Maar zijn ijdelheid, narcistische inborst en bewijsdrang staan hem doodgaan in de weg. Opa doet zijn grote kunst tegenwoordig in kleinere zalen, maar blijft verslaafd aan aandacht. Hij laat desnoods met zich sollen om die te krijgen, zo blijkt uit een (te lang) verhaal vol zelfspot over een optreden bij De wereld draait door. Opa springt over zijn eigen schaduw.

Tussen ijzersterk begin en het slot, waarin hij zíjn versie van een vlammende, inspirerende toespraak laat horen, zitten enkele flinke inzakkers, waarin je te lang moet wachten op het kraken van een harde noot. Gelukkig kan er bij de montage voor de tv-uitzending van dinsdag 11 september nog wat worden geknipt en geplakt, waardoor de vaart erin blijft.

En dan op naar de volgende verkiezingen, naar de vijfde van Freek. Tot het jaar dat hij aankondigt 50PLUS te gaan stemmen moet dit een traditie blijven. Want wie op de ouderenpartij stemt is volgens De Jonge rijp voor een gesloten inrichting.