Amsterdam is ongetwijfeld de meest bezongen stad van Nederland. Sorry Rotterdam, het is niet anders. Het Amsterdams Kleinkunst Festival heeft altijd als vast onderdeel gehad het eren van een belangrijke kleinkunstenaar, zoals Drs. P, Simone Kleinsma en Hans Dorrestein. Voor het 35-jarig bestaan van het festival werd besloten geen persoon, maar de hoofdstad te bewieroken. Mooi idee, en perfect uitgewerkt. (meer…)
Het participatieproject De stad danst: A Green Hommage op het Over het IJ Festival begint bij de hoofdingang van het Vliegenbos: een exotisch stukje groen aan de rand van Amsterdam. Het publiek, een man of tachtig, krijgt bij aanvang een stokje of een blaadje aangereikt. In optocht loopt de groep achter een gids aan. Langs vijf locaties wordt gespeeld, gedanst en gemusiceerd. Samen met 25 stadsgenoten wordt er een lofzang aan de natuur gebracht.
We weten allemaal dat het slecht gaat met de aarde. We vervuilen en ontbossen, laten het klimaat wankelen en dieren uitsterven. Een teringzooi maakt de mens ervan. Choreograaf Marjolein Vogels (Nicole Beutler Projects) en theaterdocent Elize van der Steen (Theater RAST) dompelen het publiek vijf kwartier onder in het geluid van water, wind en vogels. Soms zittend op boomstammen, dan weer op houten banken in het gras.
De eerste locatie leidt naar een bospad waaraan actrice Martha Villada Marquez verschijnt. Ze verzamelt verdwaald plastic, steekt een zangerige monoloog af in het Spaans, waarna haar Nederlandse vertaling volgt. ‘Ik had alles wat ik wilde. Een groot huis met een tuin, dure spullen, vliegvakanties.’ Indringend kijkt ze de toeschouwers om beurten aan. ‘Ik heb alles weggedaan.’
De groep wordt opgesplitst. De takjes buigen linksaf, de blaadjes rechts, om elkaar aan het eind weer terug te vinden. Wat volgt is een schouwspel middenin het groen. Tien vrouwen, jong en oud, knuffelen bomen, aaien met waaiers langs stammen. Een heleboel zweverig gevrij, onderwijl kreten uitstotend over de natuur, en hoe die beter te behandelen.
Wat beklijft is de derde locatie. Op een open plek in het bos staan vijf danseressen. Los van elkaar, verschuilen ze zich onder doorzichtig blauwe gaasdoeken. Ze bewegen zich als druppelend, dan weer stromend of keihard neerdalend water, dragen dicht op het lijf opnames van fluistermonologen over al dat water. Je moet dichtbij durven komen om te luisteren.
Niet veel later – inmiddels hebben we het hele Vliegenbos gezien – neemt het publiek plaats op houten banken, grenzend aan een open plek. Uit het omliggende struikgewas doemt een nieuwe groep performers op. Het tafereel wordt ingeleid door een stoere vrouw op krukken. Ze is geheel in het zwart gekleed, schreeuwt: ‘De mens!’ Hierin wordt ze bijgestaan door anderen die haar aanvullen met oneliners over de natuur, en wat we met haar doen, hoe het anders, beter, kan. Op trompet Mark Nieuwenhuis. Zijn spel klinkt lekker melancholisch; zoals een etterende liefdesrelatie die zich voortsleept, eigenlijk al lang had moeten stoppen. De noten zetten aan tot nadenken: is dit wat ik, wij, aanrichten in de toekomst?
De stad danst: A Green Hommage is een uitbundige ode aan onze leefomgeving en tegelijk een activistisch rendez-vous. Dit uit zich het beste in het laatste gedeelte waarin actrice Villada Marquez het gehele publiek uitnodigt om het bospad af te dansen. Het zorgt voor een mooie ronde voorstelling. Samen als een karavaan van saamhorigheid het bos uit.
Foto: Reinout Bos