What You See Festival is een nieuw festival rond gender- en identiteitskwesties. In vijf voorstellingen, een symposium, films, feestjes en meer krijgen we in en rond het Utrechtse Theater Kikker een rijkgeschakeerd beeld van LGTBQI+-kwesties. We zijn immers niet zo binair als velen denken. De krachtige performance 71 Bodies 1 Dance van transman Daniel Mariblanca zorgde voor bewondering, herkenning en bemoediging in de zaal. (meer…)
Wat hebben ze elkaar te vertellen? In Dance Me van het Duitse gezelschap She She Pop nemen twee generaties het tegen elkaar op in een cabareteske dans-battle. Tijdens de speelse, olijke marathon vol dansexpressie en muzikale verwijzingen ontspint zich een realistisch, wat treurig, perspectief op heden en verleden.
Ze groeiden op met de scheiding van een muur tussen oost en west, nu lijkt die muur zich weer op te trekken. Hoe bizar is dat. Als Dance Me iets duidelijk maakt, dan is het wel dat verworvenheden niet voor de eeuwigheid zijn. In een theatrale battle speelt het Berlijnse She She Pop het gegeven uit. Al kakt hier en daar het tempo in, een goede portie humor houdt de honderd minuten durende voorstelling flink gaande.
Het gevecht begint met een een-op-een confrontatie, waarin een lid van de oude generatie een lid van de jonge generatie introduceert maar ook ongenadig bashed, en andersom. Het uitgedijde lichaam, de onwetendheid; losjes en ogenschijnlijk geïmproviseerd vloert de een de ander en daarmee staat de ironische toon van de avond.
Het publiek zit tegenover elkaar op tribunes. Alle toeschouwers bereiken betekent dan ook heen en weer lopen tussen de tribunes, die dwars staan op het in tweeën verdeelde speelvlak. Dat creëert dynamiek in de verder vrij statische setting met aan een kant een muziek-stage en aan de andere kant een dansvloer.
In een reeks rondes volgen daarna de groepsbattles. Ze worden aangekondigd en toegelicht door de deelnemers zelf. Een beetje losjes, op het knullige af soms. In de introductie krijgen we iets mee over het onderwerp, want elke ronde heeft ook een thema. Neem het gegeven ‘ausdauer’ (volharding). Het woord wordt ingevoegd op het retroscherm met neonletters waarop we – ‘alt’ en ‘jung’ – de groepen vertegenwoordigd zien en we aan een gekleurde lichtkolom kunnen aflezen welke groep aan de winnende hand is. Terwijl de ene groep bepaalt en een muzieknummer speelt – de oudere generatie speelt vooral live, de jongeren bedienen de computer – danst de andere partij en vice versa. Steeds wisselende kleding verwijst zowel naar de boxring als naar het uitgaansleven.
Het Berlijnse collectief She She Pop werd in de jaren negentig opgericht en gaat dus al een poosje mee. Hun interdisciplinaire voorstellingen raken qua taal en humor aan het historisch diep gewortelde Berlijnse cabaret. She She Pop is een van de weinige onafhankelijke Duitse gezelschappen. Al bijna dertig jaar bieden hun voorstellingen contrast aan het werk van de grote, Duitse stadstheaters. Voeg aan het rijtje Gob Squad en Rimini Protokoll toe en je hebt de drie collectieven van Berlijn compleet. Ieder op zijn eigen manier voedde de afgelopen decennia het Duitse theater. Zelden echter waren de voorstellingen van She She Pop in Nederland te zien. Wellicht is het hun gevoel voor humor dat hen naar Utrecht bracht; humor lijkt een belangrijke motor in de programmalijn van de nieuwe Spring-directeur Grzegorz Reske.
Een spelletje ‘over de streep’, samen dansen met een sinaasappel ertussen of een rave: verschillende oefeningen komen in de rondes voorbij. Tussen de bedrijven door worden we speels gevoed met informatie over de verschillende generaties. Zo horen we hoe de jongeren opgaan in melancholie met hun voorliefde voor de singer-songwriter Lana Del Rey, terwijl de opstandige oudjes het nummer ‘The Wall’ van Pink Floyd liefdevol verbasteren. ‘Teacher leave them kids alone’, dat is symbolische zelfspot, precies de toon van She She Pop. De jongeren op hun beurt weten er later in het stuk mee te spotten en zo wordt een en ander dramaturgisch knap aan elkaar geregen.
De verworven idealen van de oudjes, die het publiek met hun ontwapenende dansen flink weten in te pakken, worden voortdurend onderuitgehaald. We gaan vooruit, maar even hard ook weer achteruit. Ze blijken niet houdbaar. De nieuwe generatie zal het wiel opnieuw moet uitvinden. De zaal, waar jong en oud zich een voorstelling lang verkneukelt van herkenning, is helemaal mee.
Foto: Ben Krieg