Een van de gevolgen van het Nederlands slavernij- en postkoloniaal verleden voor Suriname is een samenleving en samensmelting van verscheidene culturen, met zowel invloeden en tradities van de oorspronkelijke inheemsen als van de verschillende ‘geïmporteerde’ bevolkingsgroepen.

Kunst, cultuur en tradities uit Afrika, Zuid-Amerika, Azië en Europa zijn gedurende jaren met elkaar uitgegroeid tot een authentieke Surinaamse cultuur die nog volop in ontwikkeling is. Suriname is wat dat betreft een voorbeeld voor de wereld. Dit is de bron waaruit de in Suriname geboren Hindoestaanse danser en choreograaf Shailesh Bahoran heeft geput bij de creatie van zijn dansvoorstelling Creole.

De voorstelling begint in het donker, in de muziek ontwaar je traditionele instrumenten en stemmen uit verschillende Surinaamse culturen. Terwijl het licht langzaam opkomt, zie je midden op het podium een centraal gelegen rechthoekige, reflecterende vloer waarop een groep van zes dansers in en met elkaar verwrongen is als in een soort kluwen. Zes kleine lampjes hangen vanuit de hoogte boven de vloer. Veel van de voorstelling zal zich op en rondom dit centrale vlak afspelen.

De muziek blijft gedurende de hele voorstelling een stuwende kracht voor de choreografie van de zes dansers. Het is een compositie van componist Rik Ronner, die verscheidene culturele muzikale invloeden combineert met geluidsopnamen van het herkenbare, dagelijkse leven in Suriname. Je ontwaart muziek van een Indiase sitar, een Indonesische gamelan of een Europese viool, of flarden Afro-Surinaamse Marronzang. Maar ook stukjes straatgeluid uit Suriname of het geluid van een vogel uit het Surinaamse oerwoud. Soms herken je in de muziek ritmes van de verschillende muzieksoorten die Suriname rijk is. Dit alles geeft de voorstelling een zweem van een sfeer uit Suriname (voor wie het kent).

De zes dansers bewegen in verschillende formaties vooral samen, waarbij af en toe een danser zich van de groep losmaakt voor een eigen optreden. De bewegingen zijn langzaam en vloeiend, soms treedt er een versnelling op of worden de bewegingen staccato. Ook hier zijn dansbewegingen uit verschillende culturen te herkennen, maar ook invloeden vanuit de hiphop.

Shailesh Bahoran is in samenwerking met de dansers erin geslaagd de eigenheid van iedere danser te verwerken in de gehele compositie van de choreografie.

De voorstelling laat zich beleven als een harmonische samensmelting van choreografie, muziek en het lichtontwerp van Mike den Ottolander. Het is een cocreatie van kunstenaars die elkaar goed aanvoelen. Het geheel voelt als een heilige plek, het biologeert, hypnotiseert soms bijna, en je voelt spiritualiteit op de achtergrond.

Alhoewel de voorstelling een abstract verhaal vertelt, biedt het genoeg handvatten voor een persoonlijke interpretatie. Onder leiding van Bahoran is de voorstelling erin geslaagd vanuit de culturele eigenheid en tradities van Suriname een hedendaagse moderne dansvoorstelling neer te zetten.

Met dank aan Angelo Ormskerk. Foto: Sjoerd Derine