De transformaties zijn ongelooflijk. Een slanke Palestijnse jongen draait zich om, staat met zijn rug naar de zaal, hij zet een half masker op, zakt wat door z’n benen en als hij zich weer naar ons toedraait is hij een schichtige oude man geworden. Een blond meisje wordt zo een oude Palestijnse vrouw. Een goedmoedige jongen met een baard een dictatoriale restaurantbaas. Met elkaar spelen ze het leven van Ouda, een oude Palestijn, bij een presentatie van Theatre Hotel Courage van de Amsterdamse actrice Katrien van Beurden.

Misschien heb ik het verkeerd, maar ik geloof dat Katrien van Beurden veel bekender is in het buitenland dan in Nederland. Zij speelt in Los Angeles de titelrol in Hedda Gabler en maakt toneel in India met acteur Adil Hussain. Hier in Nederland treedt zij ook op in films en televisieseries, maar zij is vooral de artistiek leider van haar eigen theatergroep Theatre Hotel Courage, waarmee ze door de hele wereld trekt om trainingen te geven in de commedia dell’arte-technieken die zij zelf weer heeft geleerd op de Lecoqschool in Parijs, waar ook Ariane Mnouchkine van het Théâtre du Soleil en Simon McBurney van het Théâtre de Complicité hebben gestudeerd. Misschien is het dus niet helemaal toevallig dat haar gebruik van halve maskers mij erg doet denken aan de schitterende voorstelling L’Age d’or van Mnouchkine uit 1975, die zij zelf natuurlijk nooit kan hebben gezien, omdat zij toen nog lang niet was geboren.

Vorig weekend was in Amsterdam, in Vondel CS en zondag nog twee maal in Perdu, een presentatie van haar groep te zien, waar ook grootheden als harpist Remy van Kesteren en de zangeressen Nora Fischer en Wende Snijders, bijna onzichtbaar, zomaar even aan meededen. Hoofdmoot van deze voorstelling is het verhaal van de oude Ouda, waarin twee jonge Palestijnse acteurs van het Freedom Theatre in Jenin spelen, op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Die werden door haar ontdekt toen zij trainingen gaf in Jenin bij dat theater, dat ooit is opgezet door de Israëlische pedagoge Ana Mer en dat na haar dood opnieuw werd opgericht en geleid door haar zoon, de Palestijns-Israëlische acteur Juliano Mer Khamis, tot hij in 2011 vlak voor zijn eigen theater werd vermoord.

De jonge Palestijn Saber Shreim transformeert in een halve minuut in de oude, afgeleefde Ouda, die op een begraafplaats in Jenin zijn leven overdenkt en zijn moeder oproept, die met hem moest vluchten en die vlucht niet overleefde. Een andere jonge Palestijn, Alaa Shehada, speelt de dikke baas die hem koejeneert in de keuken van het restaurant waar hij werkt en de kippen te pakken moet zien te krijgen. Aan het einde komt de gestorven oude moeder van Ouda haar oud geworden zoon halen. Een mooi miniatuurtje, heel subtiel begeleid door de harp en de twee zangeressen.

Daaraan voorafgaand vertelde Katrien van Beurden iets over de toneelgroep en haar technieken, werden wat filmbeelden getoond van trainingen in verschillende landen en toonden de Palestijnse acteurs hoe gemakkelijk ze in en uit hun rollen kunnen stappen. Twee jonge vrouwen uit een klein dorpje in Iran lieten het verhaal zien van de oma van een van hen en een Ghanese acteur beeldde iets van de problemen in zijn land uit.

De bedoeling is dat al deze verhalen in 2016 uiteindelijk samenkomen in een groot theaterproject, Hotel Courage, waar iedereen zijn plek krijgt: de Nederlandse acteurs in de lounge, de Amerikaanse in een conference-room, de Palestijnen opgesloten in de keuken waar ze niet uit mogen en de Ghanezen, die kunnen als illegalen helemaal nergens heen.