Op de eerste dag van SPRING roert het festival zich flink in de publieke ruimte. Choreografe Bouchra Ouizguen bracht voor haar performance Corbeaux (Frans voor kraaien) een groep vrouwen van verschillende leeftijden uit Marokko en Nederland samen. Dichtbij elkaar lopen zij aan het begin van de middag naar een druk knooppunt in het centrum van Utrecht om even later stil te houden. Het is een plek waar veel voetgangers en fietsers langskomen en kranten- en andere verkopers je graag aanklampen.

Een voor een lopen de vrouwen vervolgens naar voren om een plaats in te nemen op een in de straatstenen gelegde cirkel. De vrouwen hebben allemaal een andere blikrichting en tussen hen blijft wat ruimte. Als een van hen een kreet slaakt, reageren de andere vrouwen met hun stem. Met gesloten ogen bewegen zij hun hoofd naar achteren om het vervolgens met kracht naar voren te gooien. In een aaneenschakeling van twee, elkaar afwisselende basisklanken ontstaat een ritme. Gaandeweg lijken de vrouwen in een trance te komen.

Sommigen houden hun hoofdbeweging klein, anderen gebruiken hun bovenlijf om kracht te zetten. Ze dragen allen zwarte kleding en schoenen, hun lichamen zijn grotendeels bedekt. Een wit doek is om hun haar geknoopt, gezicht en hals zijn zichtbaar. Ruim een half uur gaan de vrouwen door en vullen met hun stemmen de ruimte. Door de hoogte van de oude panden in de binnenstad, net als de straat van steen, wordt dit effect nog sterker. Als een paar mannen op afstand zich in het geluid proberen te mengen, moeten ze hun poging snel staken, zij zijn vrijwel onhoorbaar. Ook de straatverkopers moeten hun pogingen om klanten te werven staken en zo nemen de vrouwen het heft in handen.

Na een half uur valt er om beurten telkens een vrouw stil, totdat hun stemmen allemaal verstomd zijn. Pas dan nemen de gebruikelijke geluiden – geroezemoes, getoeter, een groepje pratende pubers – weer bezit van de stad. Toch valt dat rumoer in het niet bij de overweldigende indruk die de groep vrouwen hebben gemaakt. De groep valt elkaar in de armen om nog een laatste slotakkoord te brengen, nu bewegen en klappen ze enthousiast totdat zij net als bij hun opkomst weer in stilte vertrekken.

De interventie die Bouchra Ouizguen met haar vrouwen in de publieke ruimte doet, werkt bijzonder goed. Hoewel er vragen klinken over wat er eigenlijk gebeurt en niet iedere passant blijft staan, heeft zich vanaf het begin van de performance een grote groep toeschouwers rondom de vrouwen gevormd. De meeste mensen blijven voor langere tijd in verwondering stilstaan. Aan het aantal telefoontjes in de lucht is af te lezen dat de uitvoering ook bereik heeft in de virtuele ruimte.

Nu de discussie over hoofddoekjes in publieke functies weer is opgelaaid, is het mooi om een voorstelling te zien die vanuit eenvoud en integriteit is gemaakt en zonder stelling te nemen een oproep doet aan alle vrouwen om zich te laten zien en te laten horen. Van de grote concentratie van deze groep vrouwen gaat een enorme kracht uit en dat maakt Corbeaux een prachtig statement voor de stem van vrouwen in de wereld. Met zo’n performance zet SPRING de deuren van het festival wijd open.

Foto: Hasnae El Ouarga