Dordrecht was ooit de navel van de wereld. In 1618 om precies te zijn, toen de Synode van Dordrecht begon die een eind moest maken aan het religieuze conflict tussen remonstranten en contraremonstranten. Hoe belangrijk de synode, die een half jaar duurde, ook was, de inhoud spreekt niet erg tot de verbeelding van de gemiddelde mens van nu. Daarom is het mooi dat voor de viering van vierhonderd jaar Synode van Dordrecht ter verlevendiging en begrip ook een theatervoorstelling is gemaakt. Onderwater Producties speelt Gast! (meer…)
Het was een zonnige dag, 14 mei 1940. De oorlog was weliswaar uitgebroken en je hoorde zo nu en dan in de verte explosies, maar het leven in Rotterdam ging gewoon door. Mensen gingen gewoon naar hun werk. Business as usual.
Dat gold ook voor de grootvader van acteur Jeroen Rienks. Hij ging die dag gewoon naar zijn werk, in zijn statige kantoor aan de Coolsingel 65, tegenover het imposante stadhuis. Het luchtalarm dat later die middag af ging negeerde hij; dat gebeurde wel vaker en was altijd loos alarm. Maar niet veel later zou 97000 kilo aan Duitse brisantbommen in een kwartier tijd de historische binnenstad van Rotterdam verwoesten.
Tegenwoordig huisvest er op diezelfde plek een acht verdiepingen tellend kantorencomplex. Rienks en Afke Weltevrede – artistieke kern van het Rotterdamse locatietheatergezelschap Onderwater Producties – spelen hun voorstelling in de nok van het gebouw, met de Rotterdamse skyline als achtergrond. Op dezelfde plek, zij het wat meters lager, voelde Rienks’ opa zevenenzeventig jaar geleden het gebouw op zijn grondvesten trillen.
Aan de hand van het verhaal van Rienks’ grootvader staat in de documentair ingezette locatievoorstelling Coolsingel 65 de relatie tussen vader en kind – of eigenlijk vooral tussen vader en zoon – centraal. Het verhaal van Rienks’ grootvader, die zich na het bombardement naar zijn zoon, Rienks’ vader, snelde, wordt versneden met nagespeelde inkijkjes in het maakproces van de voorstelling en videofragmenten waarin Rienks’ zoon aan het woord komt.
Ondanks die potentieel interessante inzet, blijft Coolsingel 65 een veilige, uitwaaierende voorstelling. De thematiek en de interne conflicten worden zo expliciet behandeld, dat ze aan zeggingskracht verliezen. Rienks zelf is op zoek naar erkenning van zijn vader. Dat koppelt hij voorts aan de generaties boven en onder hem. ‘Ik wil dat mijn vader trots op me is’, benadrukt hij nog maar eens. Waarop Weltevrede voor de duidelijkheid concludeert: ‘Dus dat is jouw oorlog.’
Rienks en Weltevreden schakelen voortdurend tussen vertellen en spelen. Die vertellingen zijn mooi naturel, zonder al te veel opsmuk en prettig om te volgen. Het spel is echter op het randje van amateuristisch en bij vlagen veel te melodramatisch. Ook de setting is, het panoramisch uitzicht ten spijt, verre van theatraal. De grote vergadertafel, waar Rienks en Weltevrede een beetje omheen hangen, zit spannend spel en dynamiek behoorlijk in de weg.
Bovendien kent de voorstelling volop overbodige, afleidende zijweggetjes en overvloedige resumés. En wat precies de rol van Weltevrede is in dit vader-zoon verhaal blijft ook onduidelijk.
De voorstelling Coolsingel 65, in regie van Martine van Ditzhuyzen, is ongetwijfeld met de beste bedoelingen gemaakt, maar de makers hadden kritischer naar hun eigen materiaal en spel moeten kijken.
Foto: Fred Ernst