‘Een wirwar aan personages’: zo typeert artistiek leider Imre Besanger van Theater Kwast het treurspel Johanna Gray (1789) van Petronella Moens. En gelijk heeft hij: in vijf bedrijven die bijna twee uur beslaan treedt een nauwelijks te tellen aantal personages op, de gehele hofhouding van de Engelse Tudor-koningin Jane Grey (1537-1554). (meer…)
Bizar maar waar: Barbra Streisand heeft een winkelcentrum in haar kelder. In haar boek My passion for design onthult ze dat al haar memorabilia – van bellenblazende poppen tot de jurk uit Funny girl – daar zijn uitgestald. In Buyer & Cellar voegt schrijver Jonathan Tolins (in een vertaling van Jeremy Baker) een fictieve werkloze acteur toe, die als ‘verkoper’ mag werken in Streisands kelder. En met spanning wacht op een bezoekje van the one and only…
Buyer & Cellar is de eerste solovoorstelling van Freek Bartels, die met hoge energie schakelt tussen vier rollen: de worstelende acteur Alex More die via-via in het winkelcentrum belandt, zijn vriend Barry, Streisands huismanager Sharon en La Streisand zelf. Regisseur Paul Eenens kiest voor een minimalistische aanpak: op een kaal podium is niet veel meer nodig dan een paar kisten, licht en muziek om Streisands ondergrondse wereld tot leven te wekken. Een noodgreep in tijden van corona, maar voor dit verhaal werkt dat bijzonder goed. Het geeft de indruk van een jongen die alleen op een zolderkamer de fantasie van menig homoseksuele man uitspeelt: het ontmoeten van een icoon die uiteindelijk je beste vriendin wordt.
Maar zo eenvoudig is dat niet. Alex wordt nooit de gelijke van Streisand, die hem heeft ingehuurd als levende pop in haar poppenhuis. Bij hun eerste ontmoeting speelt ze een klant die haar eigen spullen wil kopen. Wanneer senator Kamala Harris op bezoek komt, moet hij paraat staan met mecca-ijsjes. Overuren worden mopperend uitbetaald en een reiskostenvergoeding is uit den boze. Zelfs als Streisand ontdooit en hij haar Barbra mag noemen, is een complimentje over zijn haarkleur niet helemaal wat het lijkt.
Hier zien we de andere kant van de medaille. Als de glamour verdwijnt, blijft er een worstelende acteur over die wordt uitgebuit in de kelder van een miljonair. Zo wordt de voorstelling een droogkomisch commentaar op de belofte van de American Dream en celebrity-cultuur. Op televisie ziet Alex hoe My passion for design door Oprah Winfrey wordt opgehemeld als een ‘aspirationeel boek’. Als je maar hard genoeg werkt, kan ook jij een winkelcentrum in je kelder bouwen. Als Streisand verdient wat ze heeft gekregen, bijt Alex zijn Barbra-sceptische vriend toe, dan geldt dat ook voor de pech die zij hebben.
Toch komt deze denkbeeldige Barbra Streisand er best goed vanaf. Er worden plaagstootjes uitgedeeld, de scheve machtsverhouding wordt erkend, maar een Ellen Degeneres-achtige tiran wordt ze niet. Tolins adoreert zijn idool te veel om de voorstelling echt te laten schuren. De originele Buyer & Cellar ging in première in 2013, voordat de misbruikschandalen van Harvey Weinstein (die en passant wordt genoemd als Streisands producent) bekend werden, en voor een pandemie die de kloof tussen rijk en arm alleen nog maar dieper heeft gemaakt. De flinke imagoschade die celebrities hebben opgelopen maakt Barry, die de bewonderende Alex voorziet van snedig commentaar, misschien wel sympathieker dan hij bedoeld was.
Anno 2020 had Buyer & Cellar scherper uit de hoek kunnen komen, maar dat mag de pret niet drukken. MediaLane brengt een voorstelling die haaks staat op het door de coronacrisis beëindigde Hello Dolly! Na een uitbundige musical met jurken die niet zouden misstaan in ex-Dolly Streisands persoonlijke collectie, nu een voorstelling die werkt door de eenvoud en intimiteit van de enscenering en de zaalopstelling. En door het spelplezier van Freek Bartels, die je gemakkelijk meeneemt in de absurde voorvallen van zijn personage.
Foto: Jeroen Luiten