Met Bring Back The Happening brengt Nineties Productions een ode aan het samenkomen, en de kracht van de overgave aan het ludieke.

Het concept van de ‘happening’ werd in 1957 gelanceerd en komt van de situationisten. Het staat voor een publieke bijeenkomst die spontaan lijkt, maar eigenlijk van tevoren bedacht is. De actie is erop gericht om de status quo op een speelse manier te ondermijnen. Lang voor het bestaan van sociale media werd het gebruikt als een tool om viral te gaan, zij het via de massamedia van die tijd: de televisie en de geschreven pers. Een modern equivalent is de flashmob, hoewel die vaak een veel minder politiek karakter heeft.

In hun nieuwe voorstelling Bring Back The Happening blijft het lang in het midden of de makers van Nineties Productions de term hanteren zoals die historisch werd gebruikt of hem eerder in algemenere zin bedoelen: een bijeenkomst van een groep mensen waar een gezamenlijke handeling plaatsvindt. Bij aanvang van de performance in de Amsterdamse kunstgalerie What Is Happening Here wordt het publiek gevraagd om een kring te vormen rond een onduidelijk object, en eerst gezamenlijk in een cirkel te lopen. Marius Mensink en Milou van Duijnhoven, onze hosts, houden de toon licht en warm: ze delen wat algemene gedachten over gedeelde aanwezigheid, hoe moeilijk het is om samen een tempo te vinden, en hun eigen relatie tot (hard)lopen.

Het feit dat deze voorstelling vooral een gezamenlijke actie betreft wordt rustig geïntroduceerd, en bouwt zich op tot een instructie van wat we later in de voorstelling samen gaan opbouwen: een opblaasbare ruimte waarin we samen kunnen plaatsnemen. Even later leert Van Duijnhoven ons met hoge energie een eenvoudige choreografie – hoewel, eenvoudig: de bewegingen zijn voor de ongetrainde publieksleden (waaronder uw recensent) net complex genoeg om in een vrolijke chaos te ontaarden.

Net als in het eerdere Untitled, 2017 slaagt het gezelschap er uitstekend in om een ontwapenend gevoel van improvisatoire collectiviteit te creëren, waarbij een sterk gevoel van gelijkwaardigheid tussen de performers en het publiek ontstaat. De sympathieke speelstijl van Mensink en Van Duijnhoven sluit hierin goed op elkaar aan: het personage van Mensink komt wat introverter en daarmee wat kwetsbaarder over, en Van Duijnhoven legt net een laagje manie over haar optimistische energie heen. Het geeft iedereen in het publiek de kans om zich bij een van de twee thuis te voelen.

De ontknoping, die ik hier niet zal verklappen, is schitterend: alle instructie blijkt een verrassende wending te hebben verhuld, die vol inzet op de gezamenlijke beleving van en overgave aan een heerlijke lulligheid. Zo komen de makers toch weer bij de situationisten terecht: het gevoel van verbondenheid dat uit het speelse ondermijnen van decorum en normale gedragscodes voortvloeit is de grote verdienste van Bring Back The Happening.

Foto: Julian Maiwald