Zoals ‘eskimo’s’ volgens een populair verhaal vijftig (of zestig of honderd) woorden zouden hebben voor sneeuw, kennen Koreanen een uitgebreid scala aan buigingen. Dat is volgens het verhaal in het programmaboek van het Holland Dance Festival het uitgangspunt van Bow van Jeon Misook en haar Dance Company. Intussen lijkt er veel meer aan de hand. Maar wat?

In een blauwe schemering zit een man op zijn onderbenen bij een matje. Hij heeft een masker van een oude witte man op. Heel langzaam heft hij zijn armen omhoog. Een jonge vrouw komt aangetrippeld met een theepot en een kom. Ze zet het kopje omslachtig neer en haalt het later weer weg. Ze rolt de mat op en draagt hem eerbiedig op haar handen voor zich uit. Ritmische staccato vioolstreken roepen een dramatische sfeer op. Het achterdoek verandert van kleur.

In de interactie zit iets onderdanigs, maar ook iets zelfbewusts; de vrouw ontwijkt steeds de omhelzingen van de man. Er komen vrouwen op met theekommen op hun kapsel. De tien uitvoerende kunstenaars dansen vaak met waaiers, en ook de matten komen zo nu en dan terug. Ze hebben twee manieren van bewegen: heel langzaam en weloverwogen, of flitsend snel en virtuoos, met een bewegingsrepertoire dat vaak geïnspireerd lijkt door martial arts.

Jeon Misook is al sinds 1981 actief als choreografe en geldt als een van de belangrijkste dansmakers in haar land. In 1998 richtte ze haar Jeon Misook Dance Company op en in dat jaar werd ze ook hoogleraar aan de kunstuniversiteit van Korea. Ze is voor het eerst in Nederland te zien.

Bow ziet er mooi uit, maar waar kijken we naar? Ik had een cursus buigkunde, waaiersymboliek en porseleinbetekenis moeten volgen. Volgens de zeer beperkte programmatoelichting gaat de voorstelling alleen maar over de buiging en wordt dat gebaar, dat gevarieerde vormen van respect en beleefdheid uitdrukt, eindeloos herhaald; het wordt ter discussie gesteld en uiteindelijk is er verzet – ‘iets verrassends revolutionairs’ zelfs.

Ik heb het niet gezien. De afdeling voorlichting van het festival had het publiek kunnen informeren over dans en gewoonten uit een andere cultuur, maar lijkt alleen wat basisinformatie overgeschreven te hebben. Waaruit bestaat die revolutie? Wat is de functie van de ritueel overkomende handelingen met matten, waaiers en kommen? Wat betekenen de teksten van de ritmisch gezongen incantaties (als het dat al zijn)? Nu blijven we buitenstaanders.

Intussen valt er veel te genieten. De lichaamsbeheersing en de discipline van de dansers zijn indrukwekkend. Als ze hun waaiers dichtklappen, gebeurt dat spatgelijk. Na een voorstelling waarin alle hoofden steeds emotieloos strak hebben gestaan, komen ze veel vrijer over in het gestileerde einde waarin ze stuk voor stuk het applaus in ontvangst komen nemen. Er wordt vrolijk en vrij gedanst en zelfs gelachen. Misschien is dat iets verrassend revolutionairs.