‘No explanation’ staat er op de folder die bij de inkom ligt, en ‘eins zwei drei – die Kunst is frei’. Verder niets. De toeschouwer moet het zelf maar uitzoeken bij de première van body a.k.a. Een bevreemdende opgave, maar een hartroerende ervaring tegelijk. (meer…)
Waar moet een man zijn handen laten als hij voor een zaal staat? Met welke woordloze signalen flirt een vrouw? Volgens de voorstelling Body Language communiceren we slechts 5% met taal, dus met woorden en zinnen, en 95% met ons lichaam. Lichaamstaal is de échte taal. Op het werk, in de liefde, in relaties, bij de baas, tegenover je man of vrouw, tijdens een sollicitatie: ons lichaam vertelt alles over onze diepste drijfveren en gevoelens.
Body Language is een fijn uitbundig en feestelijk gespeelde versie van de boeken van communicatiegoeroes Barbara en Allan Pease. De laatste heeft zelfs als bijnaam Mr. Body Language. Van hun hand verschenen boeken met opwekkende titels als Waarom mannen niet luisteren en vrouwen niet kunnen kaartlezen, Alles wat vrouwen willen weten over mannen en Lijfspraak. Bewerker en vertaler Allard Blom en regisseur Paul van Ewijk geven de voorstelling als ondertitel Een stoomcursus lichaamstaal. In een overwegend blauw decor, ontworpen door Joris van Veldhoven, staat in alle fierheid de beroemde tekening Mens van Leonardo da Vinci (ca. 1450): een man met dubbel gespreide armen en benen, gevangen in een cirkel.
Dat is een goed beeld: de mens hier in de naaktheid van zijn lichaam. Actrice Alexandra Alphenaar, gekleed in felrode robe, en acteur Joey Ferre, meer casual kostuum, vragen de zaal naar de Überloser, de man of vrouw die noch baan noch relatie heeft. Bij de première in de Schouwburg van Velsen bleken er toch heel wat jonge vrouwen en mannen voor in aanmerking te komen. Uiteindelijk onstaat er een boeiende uitvoering waarin Alfred van den Heuvel de man is die als proefkonijn fungeert. Hij is zijn baan kwijt, zijn vrouw is weggelopen en dankzij een les lichaamstaal belooft Alexandra hem dat hij én een baan krijgt én de vrouw van zijn dromen vindt.
Op vernuftige wijze verbinden de spelers lichaamstaal met een nieuw leven. Kijk, als een man met zijn handen voor zijn ‘kroonjuwelen’ staat, oogt dat lullig. Dat moet dus niet. Of als een vrouw flirt door haar oksels te tonen, dan laat ze geuren los, feromonen, die seksuele signalen uitdragen. Alexandra Alphenaar laat ook zien hoe het niet moet: als ze solliciteert dan zet ze een kijvende, plat-Amsterdamse stem op, zwaait ze met haar benen en buigt ze naar de baas voorover (Van den Heuvel) om haar decolleté te tonen, zo graag wil ze de baan.
De wendingen zijn verrassend. Body Language is een eerlijke voorstelling die niet meer pretendeert te zijn dan wat ze is, een met humor en vaart verteld verhaal over hoe we omgaan met onze vaak onhandige, in de weg zittende handen en met onze voeten die aan de scherpe waarnemer meer vertellen dan we beseffen. Als we met iemand praten en we richten onze voeten de andere kant op, dan betekent dat dat we eigenlijk weg willen. De spoedcursus zal iedereen iets leren: spel en educatie houden elkaar in balans, met vaart en verve. En we zullen nooit meer onze armen afwerend over elkaar slaan als we juist het tegenovergestelde willen bereiken. Tot slot: er zijn meerdere manieren om iemand een hand te geven: de krik, de bankschroef, de wegduwer, de trekker en de dode vis. Woorden die voor zich spreken. De ideale is die waarin de handen gelijkwaardig in elkaar worden geschoven.
Foto: Roy Beusker
