In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werden tienduizenden Nederlandse kinderen ter aansterking naar zogeheten vakantiekolonies gestuurd. Er heerste daar een regime van rust, reinheid en regelmaat, vaak nog een overblijfsel van het regime dat daar voor de oorlog heerste, toen deze opvanghuizen bedoeld waren voor tbc-risicogroepen.

Hoewel de ‘bleekneusjes’ uit de grote stad er onder minder dwingende omstandigheden mochten verblijven, werden er toch de nodige krasjes op de tere kinderziel gekerfd. Niet ieder kind kon er tegen zes weken van huis en haard te worden gescheiden.

Bleekneusjes is aan de hand van herinneringen van ex-koloniehuisbewoners gemaakt. De voorstelling schetst een beeld van hoe het er aan toeging in zo’n tehuis. In de schitterende omgeving van het voormalige Bio Vakantieoord Russenduin in Bergen aan Zee wordt de toeschouwer langs kleine scènes in de duinen geleid, af en toe halt houdend voor een wat grotere, meer verhalende scène.

Voor die grotere scènes is onder andere gebruik gemaakt van de herinneringen van Adriaan van Dis, die na zijn jonge Indische jaren ook in een Bergens koloniehuis woonde. Van een gans andere snit, dat wel: dat voor repatrianten uit Nederlands-Indië. Van Dis’ herinneringen zijn in het verhaal geweven bij monde van een verteller.

Om het niet alleen bij een historisch verantwoord plaatjesboek te laten, hebben de makers ook een asielzoeker in de voorstelling verwerkt. De laatste jaren hebben immers ook asielzoekers opvang gevonden in het Noord-Hollandse toeristendorp. Maar zijn rol is dermate marginaal dat er van een toegevoegde waarde nauwelijks sprake is. De (veel te lange) scène waarin hij door twee opgeschoten pubers verbasterde, vieze woordjes geleerd krijgt is bij het gênante af.

Van de dunne verhaallijntjes moet Bleekneusjes het niet hebben. Dat de voorstelling toch alleszins de moeite waard is komt door het heerlijke en overtuigende samenspel van de jonge acteurs, op sommige momenten bijgestaan door kinderen van Artiance, het Alkmaarse Kunstencentrum. Al wandelend over de smalle zandpaadjes verrassen ze je telkens met volstrekt overtuigende mini-scènes waarin ze hun ervaringen uit de vakantiekolonie met je delen.

En wat zingen ze prachtig meerstemmig! Nog nooit zo mooi ‘De blanke top der duinen’ gehoord. Maar dat kan verbeelding zijn omdat op de achtergrond de Noordzee daadwerkelijk ‘vriendelijk bruisend Neêrlands smalle kust begroet’.

Foto: Kenneth Stamp