Op het eerste gezicht lijkt het een wat vreemde combinatie; een flamencodanseres die haar opleiding in Madrid kreeg, danst het Dagboek van Anne Frank in Utrecht. Toch blijkt zo’n combinatie uitstekend te werken als de performer in zijn eigen voorstelling gelooft; en dat doet de gepassioneerde flamencodanseres María Juncal zonder meer.

Als soliste bestrijkt zij het podium van de Stadsschouwburg Utrecht zonder compromissen. Haar liefde voor de indrukwekkende onderduikgeschiedenis die Anne Frank in haar wereldberoemde dagboek optekende, boeide haar als kind al. Met haar oerkunst – Juncal verhuisde van de Canarische Eilanden, waar ze haar familie moest achterlaten, naar Madrid om daar de beste flamencodansopleiding te volgen – beeldt ze deze geschiedenis volledig uit. Ze treft de sfeer, die uit het dagboek spreekt, precies.

María Juncal komt met een eenvoudige koffer het toneel oplopen, waar een kamerscherm het Achterhuis verbeeldt en waar verder alleen een stoel en een tafeltje met een radio erop staan. Uit die radio klinkt uiteindelijk zelfs Dietrichs Lili Marleen. Heel even zien we de danseres dan met een platinablonde pruik en zwarte verenboa filmster spelen; iets waarover Anne Frank zelf ook vaak fantaseerde als ze keek naar de zwartwitfotoʼs van filmsterren die ze op haar muur had geplakt. Zo kon ze de narigheid van alledag voor luttele seconden ontvluchten. Want ook die beeldt Juncal uit; en hoe!

Ze stampvoet, balt haar vuisten maar is even later ook lyrisch en dromerig; haar klassieke dansopleiding verloochent zich niet. In alle woede, onmacht en treurigheid die ze eruit danst blijft ze sierlijk, traditioneel geschoold. Ze danst alleen; maar niet helemaal. Naast de geest van Anne Frank die soms wel bij haar lijkt te zijn, zitten er zes Spaanse muzikanten op het podium. Twee gitaristen, een violist, een blazer, zanger en percussionist. Eigenlijk danst ze met hen, met hun muziek. Behalve flamenco vertolken zij ook liederen waarin duidelijk jiddische invloeden als klezmer zijn terug te horen.

Tot slot loopt de soliste met haar koffertje het podium af; gebroken, haar noodlottige einde tegemoet. Een zeer ontroerend moment. De zaal staat minutenlang en geeft haar een welverdiende ovatie. Niet alleen Juncal gelooft in deze dansglansrol. Ze heeft haar passie op het publiek kunnen overbrengen; natuurlijk door haar gevoel, maar ook door haar enorme aanwezigheid op het toneel en door haar enerzijds krachtige, anderzijds lyrische techniek.

Foto: Félix Sánchez