Wanneer het publiek de zaal betreedt, is op het toneel slechts een enorme beamer te zien die op groot scherm een Zoom-gesprek projecteert. Manila Zoo is een live gespeelde online-performance van Filipijnse choreograaf Eisa Jocson. In deze gelaagde voorstelling houden vijf performers hun (westerse) publiek door middel van een online videogesprek een rauwe, treiterende spiegel voor. (meer…)
Drie performers blikken terug op hun leven aan de hand van een reeks namen. In hun persoonlijke toelichting op die namen ontmoeten we hen. Herinneringen creëren een netwerk van levenden en doden. All Together van de Japans-Oostenrijkse theatermaker Michikazu Matsune is een bescheiden, troostrijk en intiem document over hoe we in de wereld met elkaar verbonden zijn.
Wat opvat aan de performance All Together is de eenvoud. Drie performers op drie witte stoelen, een witte balletvloer en een wit achterdoek met daarop in zwarte letters geprojecteerde namen; namen van familieleden, namen van geliefdes, namen die jeugdherinneringen oproepen, namen die de spelers herinneren aan de eerste doden in hun levens. Bij elke naam ontstaat een verhaal en omdat de drie performers uit verschillende werelddelen komen, reizen we met hen mee langs verschillende landen.
Aan de hand van namen krijgen we ook een kijkje in hun kunstenaarsleven. Een compositie van John Cage is de brug naar een anekdote van de Nederlandse Frans Poelstra over een workshop met hem. En de Amerikaanse Elizabeth Ward geeft een kijkje in haar relatie met haar moeder, die niet zo enthousiast was over haar dansambities. De achttienjarige dochter van Matsune krijgt een aparte plek in de voorstelling; een kind loslaten is ook een soort van sterven.
Veel namen passeren, bij sommige verhalen komen de emoties los en wordt het tempo even – maar nooit te nadrukkelijk – onderbroken. Dat maakt All Together nog intiemer dan het al is. In een aantal korte reconstructies worden fragmenten uit voorstellingen van de performers (zelf ook makers) opgevoerd. Even gaan de stoelen dan aan de kant en wordt de toch wat statische aanpak onderbroken en verfrist.
Zover ik weet was het werk van Matsune nog niet in Nederland te zien, komende periode resideert hij in Utrecht onder de vlag van Spring Performing Arts. Matsune komt uit Japan, maar verhuisde midden jaren negentig naar Oostenrijk. Vanuit Wenen werkt hij aan performances met uiteenlopende vormen; in en buiten het theater. Ze hebben een even documentair als conceptueel karakter.
All Together werpt me terug in de tijd. Niet alleen door de reconstructies van voorstellingen en zijn conceptuele vorm; ook de namen van kunstenaars uit het voormalige Utrechtse dansfestival SPRING passeren. Een beetje ons kent ons natuurlijk, maar het zal de gemiddelde bezoeker niet storen. Daarvoor is All Together te universeel.
Met veel gevoel voor timing worden de verhalen verteld en ook slim aan het publiek gekoppeld. Cheap is de korte verwijzing naar de doden van Marioepol wel een beetje, als een reeks namen versneld op het witte doek passeert. Maar het kan – want de storytelling is nergens pretentieus. Nee, eerder kwetsbaar en zoet bescheiden.
Foto: Maximilian Pramatarov