Na afloop van de voorstelling Black Privilege van de Zuid-Afrikaanse choreograaf-actrice Mamela Nyamza vroeg een niet onaanzienlijk deel van het publiek zich af waar ze precies naar hadden zitten kijken. Interessant, intrigerend, maar wat was het? Afrovibes, het festival met actuele dans en theater uit West en Zuid-Afrika, blijft boeien en uitdagen. (meer…)
In een prachtige, rituele tocht legt Afriqueer, onderdeel van het Afrovibes Festival, de pijn bloot van een verboden seksualiteit. Melancholie en geweld wisselen elkaar af in een poëtische voorstelling, die langs verborgen plekken trekt in de stad en op een subtiele manier oude riten en mythen verwerkt.
Vanuit de struiken in de Tolhuistuin in Amsterdam Noord klinkt een merkwaardig vogelgeluid. Even later verschijnen twee half ontblote dansers, rond hun enkels rammelaars. Een plukje publiek heeft zich verzameld na een enorme onweersbui. De tuin staat vol water, maar dat deert de spelers van Afriqueer niet, eerder zijn de plassen aanleiding voor nog meer dramatische beelden. Ze stappen er midden in en rollen vol overgave hun bijna naakte lichamen over de natte stenen. Hun onverstoorbare spel tackelt bovendien zonder problemen de laag overvliegende vliegtuigen. Ja, zelfs de onrustige acties en flitsen van de overbemande foto- en filmploeg die meeloopt, kunnen ze aan. Gelukkig maar!
De twee halfnaakte mannen wijzen ons de weg, net als de publieksbegeleiders met hun lantaarns. Gekleed in een bontjas keert een sprekende figuur voortdurend terug. We vinden deze wolfman niet alleen in de Tolhuistuin, maar ook tussen de stronken van een boom in een klein perkje aan de straat, in de bosjes langs het kanaal of op het dak van een industrieel pand.
Er doemen ook andere figuren op in fysieke beelden die qua kleding, licht en rekwisieten zorgvuldig maar eenvoudig zijn vormgegeven. Daaronder ook een man met een lichtgevende paraplu, gekleed in een regenboogshirt en wit tenue. Als een geest zien we hem steeds opnieuw verschijnen in de hoeken rondom de verschillende locaties waarlangs de stoet trekt.
Schrijver Tlotlego Gaogakwe heeft de emotie gebald in poëtische teksten, die gedragen en met lichte melancholie worden uitgesproken. Je waant je in voorbije tijden als het gaat om de gehanteerde stijl. Leidraad is een oude mythe die vertelt dat de sterren zijn ontstaan uit twee geliefdes, die zichzelf totaal verloren. In dit verhaal zijn het twee mannen. Gaogakwe en regisseur Warren Nebe hebben van de tocht een mysterieus zuiveringsritueel gemaakt, dat refereert aan de jacht en uiteindelijk zelfs de namen van enkele vermoorde slachtoffers verwerkt. Misschien zijn het bekenden van de makers, we weten het niet.
Beelden, rituele dansen en fysiek spel wisselen elkaar af en aan de tocht lijkt geen eind te komen. Het is een barre tocht, zoveel is duidelijk. Ook de omgeving draagt een steentje bij aan de performance. Zo rijdt een ongeduldige en agressieve autobestuurder bijna in op onze kleine stoet en vliegt tegen het einde een reiger luid krassend over ons heen. Alsof het zo getimed was. Zelden zo’n intense, poëtische locatievoorstelling gezien. Met simpele middelen trekt Afriqueer ons mee in een verhaal van alle tijden.
Foto: Evans Mathibe
Deze voorstelling zag ik op een droge zondagmiddag in het Park in Rotterdam. Echt een geweldige voorstelling met hartverscheurende scenes midden in het bos. De vogels krasten in de bomen. Tijdens de laatste scene stortte een huilende speler zich in mijn armen. We huilden samen. You made it more beautiful, zei de regisseur me later. Het was mooi, heel mooi. Een fantastisch gezelschap, een fantastische voorstelling.