Stokoud zijn ze, rond de 95 jaar, een Oude Man en een Oude Vrouw. Ze zijn opgesloten in een torenkamer in een eenzaam huis omspoeld door de zee. Daar verwachten ze de verlossende komst van een beroemde spreker, een ’topman’, een Woordvoerder als de redder van de mensheid. (meer…)
In haar debuut als theatermaker zet Anne Fé de Boer sterk in op haar spelkwaliteiten. Hoewel 99 Fears nog wat te veel als een verzameling losse scènes aanvoelt weet de actrice het publiek moeiteloos in haar onderzoek naar angst mee te voeren.
Als we bij de ingang van De School in Amsterdam staan te wachten, komt er ineens een clown uit de struiken tevoorschijn, met uitgesmeerde lippenstift en Dragonball Z-haar. Meer het type Harley Quinn dan de soort die je op kinderfeestjes tegenkomt. Ze lijkt eerder bang voor ons dan omgekeerd en trakteert ons op drie valse zangregels alvorens uit pure ellende weer in de bosjes weg te duiken.
De ontmoeting vormt de inleiding op 99 Fears, de eerste soloperformance van actrice Anne Fé de Boer, en zet goed de toon voor wat er volgt: een onderzoek naar angst en schaamte waarin sociaal ongemak de boventoon voert. Het onderwerp sluit uitstekend aan bij De Boers spelkwaliteiten: er lijkt altijd een onrust in haar te zitten die zich ofwel in onhandigheid ofwel in totale gekte kan uiten. Beide manifestaties komen in 99 Fears uitgebreid aan bod.
In de voorstelling zetten De Boer en haar eindregisseur Wieke ten Cate transparante persoonlijke anekdotes tegenover scènes waarin een ander personage ten tonele wordt gevoerd. Zo focust De Boer aan het begin en slot van de voorstelling op een jeugdherinnering die wel eens haar eerste kennismaking met angst en schaamte kan zijn geweest, waarmee ze een interessant kader schept voor de rest van de performance. De andere terugkerende lijn is een bewerking van Het hol van Franz Kafka, waarin De Boer van het hoofdpersonage een paranoïde, Gollum-achtig aardmannetje maakt. Het interessante van de contrastwerking van deze twee lijnen is dat het einde van de onschuld, en de schok die daarmee gepaard gaat, wordt verbonden met een mogelijk eindpunt: een persoon die zich helemaal in zijn eigen wereld heeft opgesloten.
Andere scènes passen minder goed in het geheel. Een geestige navertelling van Stanley Kubricks The Shining en een teasende performance van een popster geven De Boer alle ruimte om haar acteertalent te tonen maar voelen binnen het thema wat willekeurig. De Boer en Ten Cate zijn er nog niet helemaal in geslaagd om het materiaal dat ze hebben verzameld tot een organisch geheel om te smeden en de onderdelen op inhoudelijk interessante wijze met elkaar te laten resoneren.
De overgave in het spel van De Boer maakt iedere individuele scène echter wel tot een pareltje op zich. Hoewel 99 Fears als voorstelling nog niet helemaal overtuigt is het als onderzoekspresentatie een feest.
Foto: Lize Kraan