In het woord verandering zit een ‘ander’ in. Deze woorden schreef ik in 2015 voor mijn voorstelling De Binnenplaats. Nu 6 jaar later zijn deze woorden relevanter dan ooit. Niets in het leven is zeker, behalve dat veranderingen altijd wel een weg zullen vinden.
De culturele sector is de meest gecompliceerde en ingewikkelde sector die er is. Tegelijk is de culturele sector ook een goede weerspiegeling van de huidige maatschappij. Men is bezig met kansengelijkheid, maar ondertussen is er nog steeds sprake van veel afwijzing. Het verschil tussen arm en rijk wordt alleen maar groter en gelijkwaardig kunnen deelnemen is nog ver te zoeken.
Net zoals in de maatschappij zien wij deze issues allemaal, hebben wij er een mening over en vinden wij dat het anders moet. Echter is niemand van nature bereidwillig om zijn plekje op te gegeven en ruimte te maken. Waarom zou je ook ruimte maken als er diversiteitsplannen aangeleverd mogen worden met transitiefases? Lukt het je niet om je eigen opgestelde plannen uit te voeren, dan gaan wij toch weer met elkaar daarover in gesprek.
Wat houd je tegen om dezelfde nieuwsgierigheid te tonen in diversiteit en inclusie als voor het maken van kunst? Het meest frappante van de gehele discussie is dat de strijd om diversiteit nog lang geen positief eindstation bereikt heeft, maar de volgende discussie staat op de agenda. Gaat diversiteit ook niet over gender, seksuele voorkeur en mobiliteit? Net zoals alle grote discussies in onze sector verschuiven wij het issue. Alles om het maar niet te hebben over de pijnpunten. De 4 P’s van de Code Diversiteit & Inclusie (Programma, Personeel, Partners en Publiek) zijn nochtans helder, duidelijk en de sector zou er veel mee kunnen.
Wij maken kunst en cultuur en zijn intrinsiek artistiek gemotiveerd om prachtige voorstellingen, tentoonstellingen en voordrachten te maken. Kunst verbindt, kunst verwondert en cultuur verrijkt. Wij vinden elkaar juist in het maken van kunst en cultuur. Ik vind dat wij diversiteit en inclusie vanuit een artistiek oogpunt moeten bekijken en begrijpen dat je kunstvormen niet weg kunt cijferen in high en low arts. Jean-Michel Basquiat staat niet onder een Van Gogh, Tupac Shakur is een fantastische dichter en Joseph Bologne Chevalier de Saint-George is een van de belangrijkste componisten ooit.
Naast je privileges is er geen ruimte meer om zo krampachtig te doen. Cultuur heeft in de geschiedenis keer op keer laten zien dat veranderingen niet top down gebeuren, maar bottom up. Het zijn de makers, creatievelingen en producenten die hun plek opeisen. Het verschil is nu dat wij als cultuursector diversiteit en inclusie belangrijk hebben gemaakt. Waarom is dat nog steeds niet terug te zien in de topposities? Joseph Bologne werd in 1776 voorgedragen als directeur van de opera in Parijs. Dit werd niet geaccepteerd. Het was ondenkbaar dat iemand van kleur aan het hoofd van de opera kwam te staan. Als ik om mij heen kijk, is er vandaag de dag weinig veranderd. In de geschiedenis zijn rigoureuze veranderingen nog nooit in transitiefases gerealiseerd.
Het publiek laat inmiddels al 10+ jaren merken en overduidelijk zien dat zij interesse hebben in een veel breder programma dan wat er momenteel wordt aangeboden. Wat houdt ons als sector tegen om in te gaan op de vraag van het publiek? Leven wij niet van oudsher in een ondernemend land waar vraag en aanbod elkaar altijd hebben weten te vinden? De sector moet, ook omwille van haar toekomst, ruimte maken voor nieuwe stemmen ten koste van het oude vertrouwde. Om een nieuwe partner te vinden, moet je toch ook echt je samenwerking verbreden.
De cultuursector of nog beter gezegd de hele wereld bevindt zich in een renaissance. Zij die risico’s nemen lopen voorop en zij die blijven vasthouden aan het oude vertrouwde worden ingehaald door verandering. De sector zal pas veranderen op de rand van de afgrond. Dat punt bereiken wij pas, zodra het geld anders wordt verdeeld. Tot die tijd werken wij op goed vertrouwen en hopen wij dat de sector meebeweegt. Wees bewust van wat je uitstraalt en wees bewust van de taal die je spreekt. Toon compassie voor elkaar en sta open. De renaissance komt met een prijs…. Wat je gisteren nog kon veroorloven is morgen wellicht te duur.
Y.M.P. oftewel YoungMichPoetry is spoken word artist en ondernemer. Op 4 november geeft hij tijdens het driedaagse Event Code Diversiteit & Inclusie samen met Bibliotheek Rotterdam een verdiepende sessie over de kracht van samenwerking. Zij zoomen in op de P van partners en geven inspiratie en tips over hoe zij samen bijdragen aan de educatie en ontwikkeling van jongeren. Het Event Code Diversiteit & Inclusie staat dit jaar in het teken van de volgende stap. Ook worden er de jaarlijkse &Awards uitgereikt. Bekijk het programma en meld je kosteloos aan.
