Anthony Heidweiller wordt 15 augustus de nieuwe directeur van de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam. Hij volgt Marjo van Schaik op, die deze positie ad interim vervulde na het vertrek van Jan Zoet in februari 2019. (meer…)
Geacht podiumkunstenveld,
Geachte gemeenschap van de Academie voor Theater en Dans,
Met dit schrijven willen wij publiekelijk aandacht vragen voor de, in onze ogen, zeer pijnlijke ontwikkelingen op de Amsterdamse Academie voor Theater en Dans (ATD).
De Academie zou een voorhoede voor het podiumkunstenlandschap en voor onze samenleving kunnen zijn, een plek waar nieuwe stemmen gevormd en gehoord worden, stemmen die onze cultuur maken en onze toekomst vormgeven. Onze opleiding lijkt echter niet in staat te zijn een werkelijke transitie naar een inclusieve organisatie te maken.
Al generaties wordt de opleiding door studenten en docenten van kleur als onveilig ervaren. Ook nu, alle cursussen en rondetafelgesprekken ten spijt, wordt er iets met de mond beleden en her en der binnen deelopleidingen bevochten, maar niet intrinsiek in het curriculum en de structuur doorgevoerd. Recente ontwikkelingen op de ATD maken dat opnieuw pijnlijk duidelijk.
In juni 2021 is Anthony Heidweiller benoemd tot directeur van de academie. Nog geen twee jaar later kondigt het College van Bestuur aan dat zijn contract niet wordt verlengd. Hij krijgt een aanstelling als ‘deputy director focusing on society and inclusion’, later omschreven als ‘adjunct-directeur Onderwijs en Samenleving’.
Dit voornemen heeft om meerdere redenen binnen de academie grote onrust teweeggebracht. Zeker ook door de niet transparante manier waarop Anthony’s directeurschap wordt stopgezet. Het is geen geheim dat de ATD al langer in een crisis verkeert. Het College van Bestuur stelt dat de organisatie ‘in transitie’ is, met name op het gebied van veiligheid, inclusie en diversiteit. Anthony is mede aangesteld om daar wat aan te doen, en daar heeft hij, geeft het bestuur ook zelf aan, belangrijke stappen in gezet.
Dat zijn directie-mandaat toch binnen twee jaar wordt stopgezet, maakt duidelijk dat het College van Bestuur de urgentie van de transitie niet ziet en bovenal de complexiteit van de opdracht negeert. Hoe kan het dat na een zware selectieprocedure voor het zoeken naar een nieuwe directeur binnen twee jaar alweer besloten wordt opnieuw een interim-directeur aan te stellen? Wie komt dit ten goede? Waarom de denigrerende en pijnlijke beslissing Anthony tot deputy-director op inclusie te maken? Deze functie zonder autonome beslissingsbevoegdheid maakt van hem een tandeloze tijger, om niet te zeggen: een token. Dat is wat ons betreft onacceptabel, want de situatie is meer dan urgent.
De tekenen zijn al jaren aan de wand. Overal in het veld is te zien hoe er aan de ene kant een grote roep is om leiders van kleur en deze tegelijkertijd intern vaak geen draagvlak krijgen. Voortdurend moet er worden opgebokst tegen het idee dat iemand alleen maar is aangenomen vanwege zijn kleur of bi-culturele afkomst. Er is een onevenredig groot aantal leidinggevende mensen van kleur (minstens vijf sinds 2020) dat de ATD verlaat, met ziekteverlof gaat of een functie als onzeker, onveilig of schadelijk ervaart.
Ook studenten van kleur op verschillende opleidingen ervaren de academie vaak als onveilig of voelen zich geïsoleerd en niet gehoord. Dat is al jaren zo, dat is structureel.
Een groep artistiek leiders en medewerkers stuurde op 13 april 2023, mede naar aanleiding van de onzekerheid rondom Anthony Heidweillers positie, een protestbrief naar het College van Bestuur, waarin ze aandacht vragen voor deze structurele onveiligheid en het geïnstitutionaliseerde racisme die nog steeds manifest zijn op de academie. Ze waarschuwen daarbij ook voor een ‘Glass Cliff’’, verwijzend naar een onderzoek dat aantoonde dat etnisch-raciale minderheden vaker worden aangenomen in zwak presterende organisaties die in een crisis verkeren, waardoor het risico op mislukking van het nieuwe leiderschap veel groter is.
Met het aanstellen van Anthony Heidweiller leek er juist een belangrijke stap te zijn gezet voor een hoognodige verandering. Moeten we nu dan constateren dat we nog altijd niet toe zijn aan alternatieve vormen van leiderschap? Transparanter en kwetsbaarder? Dat we nog altijd onbewust uitgaan van een witte patriarchale opvatting over leiderschap in het bieden van structuur en houvast? Waarom geven we Anthony Heidweiller eigenlijk niet de omkadering en steun die hij nodig heeft om zijn functie en stijl van leiderschap verder vorm te geven? Ook omdat het algemeen bekend is dat de functie te zwaar is voor één persoon.
Ondertussen maakt de onzekere situatie waar de mime-opleiding op dit moment in verkeert veel duidelijk over de diepe onwetendheid die nog altijd heerst binnen de ATD. Op 16 maart stuurde de mime-opleiding een brief naar het College van Bestuur waar zowel het handelen van huidig artistiek leider Dwayne Toemere als dat van directeur Anthony Heidweiller in twijfel wordt getrokken. De brief suggereert dat de aanstelling van Dwayne is opgelegd door de diversiteits-agenda van de vorige (interim)directeur. Daarnaast heerst het gevoel dat Anthony Dwayne, als mede-persoon van kleur, een hand boven het hoofd houdt.
Bij zijn aanstelling verklaarde bestuursvoorzitter Annet Lekkerkerker: ‘De ATD krijgt een directeur die in de podiumkunsten zijn sporen meer dan verdiend heeft. We hebben het volste vertrouwen dat hij met die kwaliteiten de Academie voor Theater en Dans de toekomst in kan leiden.’
Anderhalf jaar later is dat vertrouwen weg – en wordt iemand openlijk om zijn huidskleur in twijfel getrokken. In een mail die naar de gehele mime-gemeenschap is gestuurd staat: ‘Het is gedeeld de ontevredenheid van veel mensen over hoe Anthony deze situatie behandeld. Via een agenda over diversiteit en inclusie, te dichtbij verband tussen hem en Dwayne en geen neutrale blik.’
Op zo’n moment zou je verwachten dat het College van Bestuur achter zijn directeur gaat staan, begrijpt dat dit symptomatisch is, het onacceptabel vindt en juist niet zijn mandaat om verandering te brengen uit handen slaat.
Met deze petitie willen wij ons publiekelijk uitspreken omdat wat binnen de muren van de ATD gebeurt voor ons allemaal van belang is. Onze opleidingen zouden juist een springplank moeten zijn voor zoveel mogelijk stemmen in alle soorten en maten. Stemmen die onze samenleving en ons samenzijn bevragen en heruitvinden. Waar er plek is voor iedereen die met urgentie, met verbeelding en met werklust de toekomst wil vormgeven. Een academie die de lange witte geschiedenis van geweld en ongelijkheid durft te bevragen. Die snapt dat de podiumkunsten onlosmakelijk verbonden zijn met vraagstukken over representatie, toegang, culturele invloeden, toe-eigening, vormtaal en actualiteit. Een academie die zich bezighoudt met het leren vertellen van verhalen die pogen duiding te geven aan wie we zijn, wat geweest is en waar we naar op weg zijn. Een school die begrijpt dat de diepe kloven die zijn gevormd tussen kunstvormen, gemeenschappen en culturele invloeden alleen geslecht kunnen worden als er dagelijks ruimte gemaakt wordt voor bewustwording en meer kennisoverdracht dóór die inclusiviteit. Wij zien nu een school die hierin structureel tekortschiet.
Daarom zien we geen andere oplossing dan nu publiekelijk naar buiten te treden. Het is van groot belang dat we dit soort situaties niet meer intern houden en individualiseren. Dat we stoppen deze gevallen als individuele casussen te behandelen, maar verbanden leren zien en daarmee erkennen dat het systemisch is.
Kortom, wij wensen een academie waar geen plek meer is voor uitsluiting en de hardnekkige neiging om verbinding tussen kwaliteit en afkomst te leggen én dat dit radicaal wordt aangepakt.
Marjorie Boston, Toni Blackwell, Carly Everaert, Maarten van Hinte, Lara Staal
Foto: Jonathan Andrew
Getekend.
Ik onderteken
Ik onderteken!
Ik onderteken
Ik onderteken. Glashelder. Geef ruimte, geef steun, geef openheid van zaken. En CvB vooral: luister naar advies en kritiek.
Querides Anthony e Dwayne, contem com meu apoio e carinho!
Ik onderteken. Dankjewel brief schrijvers voor dit duidelijke signaal.
Uiteraard sta ik hier achter en teken hem – na en naast een eerdere brief aan CvB.
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Zeer vervelend dat dit anno 2023 nog speelt, dus daarom alleen al onderteken ik.
Ik onderteken
Ik onderteken
Ik onderteken
Ik onderteken. Anthony verdient alle steun en vertrouwen. Zijn demotatie komt enkel voort uit een plantagementaliteit die niet meer geaccepteerd gaat worden. Het feit dat het bestuur eerder de overduidelijk gekrenkte docenten die hun zin niet krijgen gelooft dan hun eigen directeur toont aan dat ze alleen maar window dressing willen, een knuffelallochtoon die zijn bek houdt, zonder daadwerkelijk macht en invloed af te staan.
Laat Lekkerkerk en de rest van het bestuur zelf plaatsmaken. Haar rechterhand kan mooi terug naar de Zuidas. Aan de AHK heeft hij duidelijk niets te zoeken. Ga weg. Lekkerkerk’s opmerking dat ze bij de nieuwe vacature op zoek gaan naar iemand met ‘een grotere staat van dienst in het theater’ is al helemaal genant, een trap onder water, geheel onterecht ook naar iemand als Anthony, die zo’n indrukwekkende staat van dienst heeft in het (inter)nationale theaterveld. Het lijkt hier D66 wel. Genant.
Als oud student van de AHK zeg ook ik: dit pikken we niet. The buck stops here. Genoeg tokenism en Get Out Energy in de theaterwereld.
Dat elke oud AHK student zich maar mag laten horen om duidelijk te maken dat we dit reactieve, naargeestige plantagegedrag, en deze doortrapte bestuurscultuur op onze geliefde oude school, niet geruisloos laten passeren.
Bestuur: stap op.
Anthony: wij steunen jou.
Mvg,
Johan Fretz (ATKA 2010)
Ik onderteken. Geef vertrouwen en je krijgt vertrouwen terug. Tijd voor echte verandering. Ik ken Anthony Heidweiller als een uniek artistiek leider met een ongelooflijk talent voor het verbinden van mensen. Daar is echter wel een goede organisatie voor nodig die met een positieve en gedurfde attitude de structuur biedt die daar voor nodig is.
Ik onderteken. Het zorgvuldige, geduldige, liefdevolle en soms pijnlijke werk dat vele docenten en studenten verzetten voor gelijkwaardigheid in de academie, de sector en de samenleving dreigt nu door het CvB ondermijnd te worden. Maar we mogen van het CvB verwachten dat het zelf ook kan leren en veranderen!
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Met alle vertrouwen in de oprechte steun van Niels Vermeulen, steun ik hem graag en onderteken ik. De situatie zoals geschetst in de brief verdient de juiste aandacht en kan niet anders dan leiden tot de conclusie dat verandering nodig is.
Hierbij mijn steun.
Ik ondersteun deze brief.
Ik onderteken deze brief. In deze belangrijke transitie tijd kan je geen betere hebben dan Anthony!
Ik onderteken deze brief.
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Ik onderteken
Ik onderteken! Grote steun verdient dit!
Ik onderteken
IK ONDERTEKEN!!!!
Ik onderteken
Ondertekend. Cultuur verandering verdient een langer proces.
Ik onderteken!
Ik onderteken
Wat een onrustwekkende berichtgeving. Onbegrijpelijk dat er in een kunstvakopleiding (in welke opleiding dan ook) zoveel vragen rond en signalen zijn van sluimerend racisme en discriminatie.
Transities vragen tijd, ruimte en vertrouwen opdat duurzame en waardevolle nieuwe wegen en richtingen kunnen uitgetekend worden.
Ik onderteken dit, omdat er voor ieder mens ruimte
Moet zijn. Om zijn ambitie waar te maken
Ik onderteken!
En iets anders doch net zo belangrijk en in dezelfde lijn. Daarom raakt dit me extra.
Hopelijk wordt de genderdiversiteit en de acceptatie hiervan, ook meegenomen in de toekomst.
Ik begreep dat dat nu op de ATKA al een stuk is verbeterd , geweldig, maar in mijn tijd was dat een heel ander verhaal, helaas ver te zoeken en niet altijd even makkelijk.
Ik wens het de ATD en raad het ‘t bestuur van harte aan Anthony Heidweiler aan te houden als directeur. Zijn stijl van leiderschap, kwetsbaar, radicaal eerlijk, zoekend en met een open hart is wat deze school en de kunsten in het algemeen behoefte aan heeft.
Ik heb zelden iemand ontmoet met zo’n groot hart voor de ontwikkeling van de stem van jonge kunstenaars.
Geef hem de ruimte en ondersteuning, en tegenspraak als het nodig is, maar de mogelijkheid de taak waarvoor hij is aangesteld, en waarmee hij diep geëngageerd is, verder vorm te geven en uit te voeren. Zoekend en in samenspraak.
Een gouden kans voor deze Academie.
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Ik onderteken!
Ik onderteken van harte!
Ik onderteken deze brief.
I sign this letter, of course. I am glad to feel the solidarity, and I hope the energy around this continues as we begin the collective hard work that comes from here.
De Kunsten zijn het moreel kompas van de samenleving.geef de mensen daar de ruimte en de tijd op koers te komen. Ik onderschrijf de argumentatie in dit manifest.
Ik onderteken
Ik onderteken
Ik onderteken.