Nu het jeugdprotocol is goedgekeurd, is er weer meer mogelijk voor de jeugdtheatergezelschappen. Maar ook hier geldt: theater produceren was nog nooit zo gecompliceerd en door onzekerheden omgeven, al zijn een grote flexibiliteit en meerdere uitvoeringen op een dag voor dit deel van de sector niets nieuws.
Grote producties zijn echter verschoven naar seizoen ’21-’22, andere aangepast of vervangen. Wat staat er volgend seizoen alsnog op het programma van de grootste jeugdgezelschappen en -producenten?
Jeugdtheatergezelschappen werden in maart dubbel geraakt door de coronacrisis. Zij konden niet alleen hun reguliere voorstellingen niet spelen, ook alle schoolvoorstellingen werden van de ene op de andere dag geannuleerd, terwijl de gesubsidieerde jeugdgezelschappen vaak meer dan de helft van hun speelbeurten in besloten setting voor schoolklassen spelen. Nog harder was de klap voor producenten van commerciële grotezaalproducties.
Van Hoorne Entertainment
Vooruitlopend op de versoepeling van de RIVM-regels kwam Van Hoorne daarom al met een kinderprotocol waarbij ouders op anderhalve meter afstand moeten zitten, maar kinderen op de stoelen daartussen kunnen plaatsnemen. Maar hoewel meer mogelijk is in het jeugdtheater, is ook hier veel onzeker. Komen gezinnen wel naar het theater, of kiezen ze voor andere activiteiten die ook maandenlang niet mogelijk waren. En wat doen de theaters? Zo is de grote musical Doornroosje, de musical (6+) voorlopig nog niet te zien, wel speelt Van Hoorne Entertainment de populaire familievoorstellingen (2+) Brandweerman Sam en Sesamstraat.
Michael van Hoorne reageert echter vooral opgelucht: ‘Hierdoor kunnen we overleven, en belangrijker nog: we kunnen blijven produceren! We kunnen de theater- en cultuurliefhebber van de toekomst blijven vermaken, inspireren en verrassen. We doen niets liever dan dat. Het maakt mij dan ook heel blij dat we dit weer voor een grotere groep kunnen doen. Komend seizoen zijn er 76 kinderproducties te zien in de Nederlandse theaters, geproduceerd door 34 producenten. Het aantal banen dat hiermee gered wordt, ligt rond de 850.’
STIP Theaterproducties
‘Het waren roerige weken (en maanden) door de voortdurende veranderingen in de maatregelen’, schrijft Els Hazenbos van STIP Theaterproducties, dat naast eigen (co)producties ook de verkoop en promotie voor vele grote gezelschappen verzorgt. ‘Dit heeft er bijvoorbeeld toe geleid dat we in eerste instantie de voorstelling Vreemde Eend van Het Laagland en SALLY Dansgezelschap Maastricht moesten terugtrekken, maar nadat een aantal restricties werden versoepeld de annulering weer kon worden teruggedraaid, in ieder geval daar waar dat nog mogelijk was.’
Met de schoolvoorstellingen gaat het goed, vervolgt Hazenbos: ‘Over het algemeen zijn deze gelukkig in de planning blijven staan. En we krijgen al berichten van inschrijvingen voor komend seizoen, in een enkel geval zelfs overinschrijving. De voorwaarden in het jeugdprotocol impliceren dat de zaal bij schoolvoorstellingen voor het basisonderwijs zo goed als opgevuld kan worden, aangezien kinderen tot en met twaalf jaar geen afstand van elkaar hoeven te houden, en ook niet meer van volwassenen uit een ander huishouden. Bij de jongeren tot 18 jaar ligt dit ietsje ingewikkelder, zij hoeven geen afstand te houden van elkaar, maar wel van volwassenen uit een ander huishouden.’ Zakelijk leiders van meerdere grote gezelschappen bevestigen dit beeld.
Het overzicht hieronder is verre van volledig, maar geeft wel een goede indruk van wat er komen gaat. Net als bij het theater voor volwassenen is het aandeel hernemingen groter dan voorheen en staat alleen de programmering tot de kerst min of meer vast, zijn voorstellingen in 2021 onder voorbehoud en ontbreken ook hier speellijsten omdat veel theaters de start van de kaartverkoop nog hebben opgeschort.
BonteHond
Naast een herneming van PAK’M, staat opvolger WIEDEEDHET (6+) in de planning. Job Raaijmakers, René Geerlings en componist Wim Conradi maken een eigen whodunnit gebaseerd op The Mousetrap van Agatha Christie.
Buro Bannink
Ook Buro Bannink, impresariaat voor jeugdtheater, jongerentheater en cultuureducatie dat ruim dertig veelal kleinere gezelschappen vertegenwoordigt, heeft vele voorstellingen dit najaar van onder anderen Jasper Smit, Wildpark, Lefkop, De Vrouwen van Wanten, Krulmuziek, THINK, Mark van Vliet, Theatergroep Witte Raaf en Theater WEI.
Danstheater AYA
Danstheater AYA opent eind september het nieuwe theaterseizoen met Het verhaal van Anders (8+) van Ryan Djojokarso, in 2017 als veelbelovend choreograaf winnaar van de BNG Bank Dansprijs. In januari volgt de opvolger van
het succesvolle Dubbelbloed uit 2015 waarin beatboxer, danser en performer Abdelhadi Baaddi zien hoe het is om als Nederlandse Marokkaan om te gaan met hardnekkige vooroordelen.
De Stilte
Eind juli presenteert jeugddansgezelschap De Stilte in samenwerking met onder andere de gemeente Breda Stemming – een moment om te gedenken in de Grote Kerk, ‘een beleving met dans, live muziek, en ‘spoken word’ over impact en verlies teweeggebracht door COVID-19′. Zakelijk leider Jan Baanstra meldt over de voorstellingen daarna: ‘We hebben hier en daar wat aanpassingen gedaan aan onze toneel-op-toneelvoorstellingen in het najaar en ook voor de Ontspoking (op 12 september in het Chassé Theater in het kader van het 25-jarig jubileum) wat betreft de zang. In het najaar presenteren we voornamelijk kleine voorstellingen: Do-re-mi-ka-do, Vliegende Koe, Hihahuttenbouwers en Mankind.’
De Toneelmakerij
Snackbar van De Toneelmakerij is opgeschoven en wordt vervangen door Sweet Sixteen(14+), de aangrijpende voorstelling die Belle van Heerikhuizen eerder bij De Toneelmakerij maakte over zelfdoding onder jongeren en die werd bekroond met een Zilveren Krekel. Daarnaast een herneming van De tantes(7+), winnaar van de Zapp Theaterprijs 2015 en de Gouden Krekel 2015 voor meest indrukwekkende jeugdtheaterproductie, dit keer in de grote zaal. Later in het seizoen volgen Ik zag twee beren (8+) en Mijn moeder Medea, een moderne bewerking van de Griekse mythe door Holger Schober verteld vanuit het gezichtspunt van Medea’s kinderen, beide geregisseerd door artistiek leider Paul Knieriem.
Het Filiaal theatermakers
Vanaf oktober reist Het Filiaal Theatermakers met Verloren dingen (7+). Objecttheatermaker Ramses Graus laat zich inspireren door poppenmaker Jim Henson voor deze voorstelling over je blik op de wereld, over dingen zien waar anderen aan voorbij gaan. Later in het seizoen staan Hotel Hierwaardaar (8+), een coproductie met De Dansers waarin dans, mime, video en objecten samenkomen, en de kleutervoorstellingen Blauw van jou (4+) en Raar (4+) in de planning.
Het Houten Huis
Het Houten herneemt eind juli Blinde vlek (10+), een muzikale, acrobatische poging om mensen kritisch te laten kijken naar de gevolgen van de moderne technologie. Later in het najaar volgt IK… eh ik, een voorstelling van Elien van dan Hoek voor iedereen die weleens overhoop ligt met zichzelf, en Hier valt niets te halen, hoopvol locatietheater over armoede.
Het Laagland
Samen met SALLY Dansgezelschap Maastricht herneemt Het Laagland Vreemde eend (4+). Daarnaast (Bijna) Alles komt goed (8+), een intieme theatersolo van Malou de Roy van Zuydewijn gebaseerd op interviews met kinderen met een chronische ziekte. Deze voorstelling gaat in september in première tijdens festival Musica Sacra Maastricht. Voor de allerkleinsten is Woosh (1,5-3 jaar) van muzikaal theatermaker Karlijn Hamer en beeldend kunstenaar/theatermaker Bram van Helden.
HNTjong
Vlak voordat de theaters sloten speelde HNTJong nog een try-out van de maar liefst vijf uur durende marathonvoorstelling Trojan Wars. Deze productie is definitief verplaatst naar seizoen 2021-2022. Het Haagse gezelschap heeft vooralsnog drie nieuwe producties gepland: Tori (6+), een regie van Marjorie Boston naar het gelijknamige boek waarmee Brian Elstak in 2018 een Zilveren Penseel won, Het experiment van Casper Vandeputte en een nieuwe bewerking van Bomans’ klassieker Erik, of het klein insectenboek door Noël Fischer. De gebroeders Leeuwenhart (8+) wordt hernomen, onder meer op het Nederlands Theater Festival.
Holland Opera
Holland Opera pakt in augustus en september groot uit met Vliegende Hollander (12+), vijfentwintig keer te zien in het eigen theater De Veerensmederij dat speciaal voor deze reeks grondig wordt aangepast om een open ruimte van 900m2 te creëren. Niek Idelenburg componeert met verwijzingen naar Bach en Wagner een nieuwe kameropera voor zes solisten en musici, regie is in handen van Joke Hoolboom.
Maas Theater en Dans
Het Rotterdamse gezelschap maakte op 6 juli als een van de eerste gezelschappen een compleet seizoenprogramma bekend. Vanaf september reist Maas met acht producties door het land. Naast De wilde keuken (XL), Doe eens lief (2+), stuk (XL), Wijzer (4+) en Ik ben er even niet (8-108), komen reprises van Boef (4+), de internationale theaterhit Eitje (3+) en een nieuwe versie van de paradevoorstelling Showtje tof doen (XL).
Theater Artemis
In augustus speelt Theater Artemis twaalfmaal Happy Clappy (12+) als onderdeel van de aangepaste programmering van Boulevard in Den Bosch. Tijdens het Nederlands Theater Festival wordt Het dier, het dier en het beestje (8+) gespeeld op 8 en 9 september. Vanaf november volgt in coproductie met Het Zuidelijk Toneel Het eind van het begin van het einde (8+). Jetse Batelaan regisseert een familievoorstelling die start waar normaal alle anderen eindigen: acteurs naar huis en alle spullen in de vrachtwagen. Klaar om door te rijden naar het volgende theater. Maar wat als er ondertussen helemaal geen theaters meer zijn?
Theater Gnaffel/De Grote Haay/Tg.Winterberg
Theater Gnaffel was een van de eerste gezelschappen die zich weer presenteerden in het theater met Assepoester. Dit najaar volgt Van mij (4+) in de regie van Rob Vriens. Mark Haayema, die te zien was in Assepoester, speelt met zijn eigen gezelschap De Grote Haay 1,2,3,4 Poppetje van papier (3+) en samen met Marlyn Coetsier in De Grote Waarom Show (4+) van Tg.Winterberg, een pseudowetenschappelijke ode aan de nieuwsgierigheid.
Theatergroep Kwatta
Naast de schoolvoorstellingen Donderbuikjes (4+) en Een bolletje troost (6+) gaat dit najaar Bos van Benen, Stad van Stenen (8+) van Joost Dekker in première, gevolgd door het slotdeel van De familie van Nielie (8+), geregisseerd door artistiek leider Josee Hussaarts met een tekst van de veelvuldig bekroonde kinderboekenschrijver Simon Weeda. Vanaf september wordt Perenbomen bloeien wit (8+) hernomen.
Theater Sonnevanck
Dit najaar brengt Theater Sonnevanck Pakketje Met (4+), een muzikale komedie van twee bezorgde bezorgers en een herneming van Edward Scharenhand (8+), winnaar van een Zilveren Krekel in 2018. De succesvolle trailervoorstellingen in coproductie met Toneelgroep Oostpool zijn om begrijpelijke redenen langere tijd niet mogelijk. Er zijn alternatieven in de maak voor dezelfde doelgroepen met dezelfde teams, onder meer in openlucht.
Urban Myth
Urban Myth, STIP theaterproducties en Theater De Krakeling maken dit najaar in een regie van Jörgen Tjon A Fong de documentaire jeugdtheatervoorstelling Waarom is het stil in de stad? (8+). Urban Myth heeft kinderen met verschillende achtergronden geïnterviewd over hoe zij de ‘intelligente lockdown’ hebben beleefd. Gebaseerd op deze interviews wordt een script samengesteld en op het toneel gebracht door Birgit Schuurman en Tarikh Janssen. De interviews met de kinderen worden daarnaast onderdeel van virtuele expositie Corona in de Stad van het Amsterdam Museum.
Foto: Kleuterhit AaiPet van BonteHond, Kamerich & Budwilowitz