In het traject (on)Gehoorde Theaterkritiek onderzoeken Theaterkrant en The Need for Legacy tijdens het Nederlands Theater Festival de voorwaarden voor inclusieve theaterkritiek.
‘Het huidige Nederlandse theaterkritiek-landschap bestaat uit een dominant, homogeen witte stem en produceert dusdanig een eentonig geluid. Met deelname aan dit traject worden (on)Gehoorde stemmen hoewel altijd aanwezig geweest binnen dit landschap hoor- en zichtbaar, en ontstaat meerstemmigheid’, aldus de groep.
Theaterkrant, NTF en The Need for Legacy organiseren dit traject om perspectieven die tot nu toe werden vergeten, genegeerd, ondergewaardeerd en onderdrukt, toe te voegen aan het theaterkritieklandschap.
Het traject vindt dit jaar voor de tweede keer plaats. Vorig jaar vond de eerste editie plaats, onder leiding van Ernestine Comvalius en Emilie van Heydoorn. Uit die groep stroomden drie mensen door naar de vaste recensenten-poule van Theaterkrant. Verder trad de groep in dialoog met critici die al langere tijd aan Theaterkrant en andere media verbonden zijn.
(on)Gehoorde Theaterkritiek is onderdeel van een breder traject Talentontwikkeling voor critici van Theaterkrant, dat wordt ondersteund door het Fonds Podiumkunsten, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de VandenEnde Foundation en het ministerie van OCW.
Dit stuk is tot stand gekomen onder redactie van Theaterkrant in nauwe samenwerking met The Need for Legacy en de deelnemers van (on)Gehoorde stemmen.
beeld Kwame Kwanzaa
Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van haar theaterwebsite roept Theaterkrant in samenwerking met De Groene Amsterdammer een nieuwe prijs in het leven voor theatercritici: de Loek Zonneveld Pen. Het wordt een doorgeefprijs, waarbij de drager zelf mag bepalen wie de volgende winnaar wordt. De eerste winnaar wordt op 2 september bekend gemaakt tijdens het Nederlands Theater Festival. (meer…)
Het Belgische cultuurplatform rekto:verso publiceert een nieuwe briefwisseling in de reeks ‘Lieve Inclusieve’, een doorgaand gesprek over inclusief werken in de cultuursector. In deze editie wisselen singer-songwriter Shishani Vranckx en actrice Nyiragasigwa Hens eigen ervaringen uit. (meer…)
Kijken door een inclusieve bril en snappen welke gevoeligheden er bestaan in het theater, leer je niet zomaar als je dat een leven lang niet hebt hoeven doen. Nan van Houte en Neske Beks, inmiddels door de wol geverfd, wisselen in een correspondentie hun ervaringen uit en nodigen vervolgens een volgend koppel uit om het gesprek voort te zetten.
(meer…)
In de vijfde aflevering van Kritiek op Kritiek brengt Nuno Blijboom dramaturg Madelon Kooijman en theatercriticus Marijn Lems bij elkaar om in gesprek te gaan over de wijze waarop het ITS Festival 2018 verslagen is op Theaterkrant.nl. Kooijman studeerde vorig jaar af aan de master Dramaturgie en Lems versloeg samen met Moos van den Broek het ITS Festival 2018 namens Theaterkrant.nl. (meer…)
In de derde aflevering van Kritiek op Kritiek brengt Nuno Blijboom acteur Joep van der Geest (o.a. Toneelgroep Oostpool) en recensent Luuk Verpaalen (Dagblad van het Noorden, Theaterkrant.nl) bij elkaar om in gesprek te gaan over Robin Hood van Toneelgroep Oostpool. Van der Geest vertolkte daarin de titelrol en Verpaalen recenseerde de voorstelling voor Theaterkrant.nl. […]
Beste Theaterkrant, wat zijn we nou aan het doen? Hoe gaat dit ons theater in godesnaam ten goede komen? Wat is nou precies de bedoeling van dit “traject”? Krijgen we voortaan een commissie die oordeelt hoe “divers” en/of “inclusief” een voorstelling is? En hoeveel gewicht krijgt die commissie dan? Het klinkt totaal onhelder, maar wel met een heel sterke politiek/ideologische ondertoon. Kortom, de zoveelste nagel aan de doodskist van het Nederlands theater. Succes ermee.
Om te voorkomen dat mensen met dezelfde tunnelvisie als “Miles Teller” de dienst blijven uitmaken in het ‘Nederlands’ theater.
Nou, Bruce Jenner, ik maak voor zover ik weet geen enkele dienst uit in het ”””’Nederlands””” theater. En, ironisch genoeg, voorzie ik dat juist een ‘inclusievere’ cultuurkritiek gaat leiden tot meer tunnelvisie – iets waar Eric de Vroedt al terecht naar verwees bij de opening van het nieuwe seizoen.
De Vroedt heeft makkelijk praten vanuit het pluche. Precies de reden waarom iemand anders de Staat van het theater had moeten uitspreken. Nu babbelt iedereen hem na en worden zijn argumenten gebruikt om iedere vorm van emancipatie in de kiem te smoren. Zo houdt het witte (patriarchale) systeem (de BIS) zichzelf in stand. Jammer!
Spannend en ook broodnodig, nieuwe stemmen en blikken in de kunstkritiek. En voor de klagers, kijk eerst eens wat er uit het onderzoek komt voordat je er direct conclusies aan verbindt en die hier gaat spuien, geef de dingen wat meer rust alsjeblieft.
Eric de Vroedt is niet wit, Wilma. En heeft na jarenlang geëngageerd theatermaken zijn plek in het pluche of whatever verdiend.
En dan zou hij dus nu zijn mond moeten houden?
@hansbeets
Dank je wel!
Dat Erik de Vroedt niet “wit” is, zegt niets. Ik heb het over een wit systeem. Snap je het verschil? En hij hoeft zijn mond niet te houden. Hij komt genoeg aan het woord. En anderen niet. Dat is nou juist het hele probleem.
Overigens geldt ditzelfde ook voor Daria Bukvic, Alida Dors, Guz Weizman. Niet echt wit. Anne Breure, Sarah Moeremans en Eline Arbo. Zeer getalenteerde jonge vrouwen, wel wit maar echt net van start. De doorstroom en diversiteit in de BIS is objectief gezien heel fors. Sorry.
@Wilma, je kunt niet verwachten dat sinds de sector “wakker” is geworden er binnen 1 of 2 jaar, of zelfs 3 een ideale balans van diversiteit en inclusie is bereikt in het theaterlandschap. En wat Alice zegt is waar, intussen is er in de BIS een gestage stroom op gang gekomen die wel degelijk zorgt voor vrouwen en personen van kleur aan het roer. Je zou kunnen zeggen dat Daria B., Alida D., Eline A., Sarah M, Romana V., de vrouwen van Well Made nu meer en meer aan het woord gaan komen. En dan heb ik het nog niet eens over een hele reeks vrouwelijke regisseurs die al jarenlang op de grote en kleine podia in Nederland hun stem laten horen in de voorstellingen die ze maken. En ja, ook Ivo van H. maakt nog steeds dingen, net als Erik W. en Eric de V.
Kijk naar wat er al ís en naar waar we heengaan ipv mopperen omdat het allemaal niet snel genoeg gaat. Theater is een trage, logge kunstvorm die op frustrerende wijze altijd nét achter de actualiteit aanloopt. Niks aan te doen.
@alice: Daria Bukvic niet echt wit? Heb ik iets gemist?
De vraag tot welke groep individuele makers behoren is contra-productief en voor de betrokken mensen buitengewoon onprettig. Verdere discussie hierover houden we even tegen.
Bovendien leidt het af van het hoofdpunt: de poule critici van Theaterkrant is voor het overgrote deel wit en dat vinden we als organisatie en redactie onwenselijk. Eerdere inspanningen om de diversiteit van de poule te vergroten hebben geen structureel effect gehad. Het vorig jaar ingezette traject (On)gehoorde Theaterkritiek is een poging om schrijvers van kleur diepgaander en voor de lange termijn bij de theaterkritiek te betrekken. En om ‘Miles Teller”s paniekerige vraag expliciet te beantwoorden: er komt geen commissie voor diversiteit, maar hopelijk wel een breder palet aan critici, die (voor ons) nieuwe perspectieven op voorstellingen onder woorden brengen.
Simon van den Berg
hoofdredacteur