Toneelschrijver Kees Roorda zegt af voor de Amerikaanse première van zijn stuk ‘Rishi’, dat vanaf 1 juni gespeeld wordt door het Origin Theatre in New York. Hij voelt zich daartoe genoodzaakt omdat de Amerikaanse immigratiedienst zijn Molukse partner geen visum verleent.

Roorda schreef ‘Rishi’ in 2017 voor het Nederlandse theatergezelschap Firma Mes. Het is een theatrale reconstructie van het schietincident op het Haagse station Hollands Spoor in 2012, waarbij de zeventienjarige ongewapende Rishi Chandrikasing door de politie werd neergeschoten. Na een melding over een bedreiging met een pistool. De opvoering door Firma Mes werd in Nederland bejubeld door pers en publiek en geselecteerd voor het Theater Festival.

Op 1 juni gaat het stuk, in de Engelse vertaling A Kid Like Rishi, in première bij het New Yorkse Origin Theatre. Roorda zou daar samen met zijn Molukse vriend heenreizen, maar vorige week kregen ze het bericht dat Roorda’s partner geen nieuw toeristenvisum krijgt. Uit protest blijven ze nu samen thuis in Nederland. ‘I can’t visit the USA as long as my beloved is denied access to your country’, schrijft Roorda in een statement aan het gezelschap. Het Nederlandse consulaat liet weten niets te kunnen doen omdat de Amerikaanse ambassade geen inmenging waardeert.

De weigering komt extra hard aan omdat Roorda’s partner in 2009 al een keer werd tegengehouden op een vakantie naar New York. De immigratiedienst verdacht hem toen ervan te willen gaan werken in de stad. Hij werd geboeid afgevoerd naar een cel en de volgende dag op het vliegtuig retour Nederland gezet. Het voorval werd later via de Nederlandse cultureel attaché rechtgezet, maar Roorda is er nog steeds van overtuigd dat het te maken had met de huidskleur van zijn vriend.

In een interview in Trouw zei Roorda dat net dit incident hem ertoe overhaalde Rishi te schrijven. ‘Door dit akkefietje had ik extra aandacht voor het geval Rishi, een licht getinte jongen, Hindoestaan, die al meteen overal werd afgeschilderd als crimineel. Er werd onverschillig over gedaan. Dat brak mijn hart.’ Met de voorstelling wilde hij een statement maken tegen een systeem dat mensen van kleur als tweederangs mensen behandelt.

In zijn statement spreekt Roorda ook zijn bewondering uit voor de Origin Theatre Company, dat dapper genoeg is om het verhaal van Rishi Chandrikasing, die neergeschoten werd vanwege zijn huidskleur, op te voeren. ‘Ik ben er absoluut van overtuigd dat ze een belangrijk theatraal pleidooi zullen houden voor het humanisme. Een pleidooi waar mijn partner en ik graag getuige van waren geweest.’

Foto: Rishi door Firma Mes, foto Joris Jan Bos