Op Prinsjesdag werd niet alleen de Miljoenennota gepresenteerd, maar stuurde Minister Bruins van OCW ook de stukken over de culturele basisinfrastructuur (BIS) 2025-2028 naar de Tweede Kamer. Zoals verwacht neemt de minister de adviezen van de Raad voor Cultuur over. De subsidies liggen dus vast, maar de kabinetsplannen bieden veel reden tot zorg voor de cultuursector. In de Troonrede kwamen de woorden ‘kunst’ en ‘cultuur’ niet voor.

Grootste zorg is de verhoging van het btw-tarief voor de culturele sector van 9% naar 21%. Ondanks weerstand van zowel de Telegraaf als de Raad van State lijkt het kabinet hier niet te wijken. Ook de kansspelbelasting wordt verhoogd (dit raakt de loterijen die geld aan cultuur geven) en de giftenaftrek voor bedrijven (die sponsoring gunstig maakt) wordt beperkt. Daarbovenop komt nog de korting op het Gemeentefonds vanaf 2026, waardoor steden minder te besteden krijgen. Kunsten 92 waarschuwt voor deze stapeling van maatregelen: ‘Hierdoor wordt de culturele en creatieve sector op alle geldstromen gekort.’

Dit najaar wordt er meer bekend over de 1 miljard die de overheid rijksbreed wil bezuinigen op subsidies, maar wel is al bekend dat het ministerie van OCW hieraan 360 miljoen moet gaan bijdragen. Naar verwachting gaat dit voor het grootste deel ten laste van de onderwijsbegroting, maar zal ook een deel bij cultuur en media terecht komen. Hierover neemt de minister in november een beslissing. Wel wordt nu al voor volgend jaar een generieke bezuiniging doorgevoerd ter hoogte van ruim twee miljoen euro. ‘De begrote budgetten vanaf 2026 kunnen nog aan veranderingen onderhevig zijn’, schrijft het ministerie.

Een kleine investering is er ook: De minister maakt 1,9 miljoen euro per jaar vrij voor talentontwikkeling in de klassieke muziek. Dit geld is bedoeld voor het Fonds Cultuurparticipatie dat in zijn meerjarige subsidiebesluiten geen enkele aanvraag op dit terrein honoreerde. De dekking voor deze maatregel is gevonden binnen de begroting van het Fonds voor Cultuurparticipatie, aangevuld door het Fonds Podiumkunsten.

In de stukken staan nog een paar opmerkelijke details. Zo wordt er door OCW inmiddels niet meer over een nieuw bestel gesproken, maar wordt er ‘in de komende periode verder onderzocht welke manieren er zijn om binnen de beschikbare middelen het bestel te verbeteren en te vereenvoudigen’. Het advies van de Raad voor Cultuur over een volledige herziening van het cultuurbestel vanaf 2029 lijkt daarmee voorlopig in een la te verdwijnen.

Zie ook: de Creatieve Coalitie maakte een overzicht van de maatregelen die impact hebben op de culturele sector.

beeld Herman van Bostelen