Poppenspeelster Trudy Kuyper is op 12 mei overleden. Ze maakte naam met ontroerende poppenfiguren in een schilderachtige miniatuurwereld. In 1992 bekroonde het Amsterdams Fonds voor de Kunst haar voorstelling Jutte met de Jan Nelissenprijs. Zes jaar later ontving ze van de Nederlandse Vereniging voor het Poppenspel de Wim Meilinkprijs voor haar hele oeuvre.

‘Kuyper was een van de beste handpoppenspeelsters ooit van Nederland’, reageert Eliane Attinger, oprichter van de productiekern voor objecttheater Feikes Huis en het Pop Arts Festival. ‘Haar decors en poppen waren juweeltjes om te zien, maar haar speltechniek was fenomenaal. Het leek altijd alsof er meerdere spelers in de poppenkast zaten.’

Trudy Kuyper (1956) stapte het vak in als assistent van poppenspeler Jacques Vernout in Haarlem. ‘Mijn vader kwam thuis met een briefje waarop stond ‘assistent gevraagd’. Ik was geloof ik de enige sollicitant en werd meteen aangenomen’, vertelde ze in 1998 in een interview met Anita Twaalfhoven in Trouw.

Na een opleiding van anderhalf jaar, begon ze voor zichzelf en richtte ze Poppentheater Dibbes op, een jeugdtheatergezelschap met een eigen theatertje in Akersloot. Haar broer – kinderboekenschrijver Sjoerd Kuyper – schreef verhalen en haar jongere broertje maakte muziek. Drie jaar later kwam vormgeefster Gerda Hopman. Pieter Vrijman werd haar vaste regisseur en dramaturg. Met hem gaf ze later vorm aan een curriculum voor de allereerste poppenopleiding, die nog steeds bij het Haags Theaterhuis voortgezet wordt.

De voorstellingen gingen altijd over existentiele (kleine)-mensenproblemen. Taboes werden niet geschuwd. ‘Er is geen onderwerp dat kleuters niet aankunnen’, zei ze in Trouw, ‘ook verhalen over de dood, verdriet, scheiding, liefde en vriendschap spreken hen aan.’ Het ging volgens haar vooral om de manier waarop het verteld wordt. ‘Als je het maar goed af laat lopen. Dat moet echt hoor! Je moet kinderen altijd hoop geven.’

Na 1982 ging Kuyper steeds meer reizen met haar poppen. Tegelijkertijd werd ze een belangrijke ambassadeur voor haar vak. ‘Ze heeft zich altijd ingezet voor het hogere doel: voor professionalisering, subsidies, kwaliteit van het poppenspel’, zegt Attinger.  ‘Ze heeft wat bestuurs- en ledenvergaderingen van de belangenclubs en ambtenaren uitgezeten. Gelukkig had ze een enorm goed gevoel voor humor.’

Op 14 mei 2011 speelde Trudy Kuyper haar laatste voorstelling in het Amstelveens poppentheater. Ze was al een paar jaar ziek.

Foto: Trudy Kuyper met Diederik Varken (2009).