Orkater annuleert de geplande herneming van zijn volledige Suriname-trilogie. Die zou in het kader van 50 jaar onafhankelijkheid van Suriname komend seizoen 10 dagen lang in Internationaal Theater Amsterdam te zien zijn, maar kan door het verlies van rijkssubsidie niet meer doorgaan. Zo maakte ITA-directeur Clayde Menso gisteren bekend na de laatste opvoering van het derde deel, Stepping Stones. 

Afgelopen zomer werd bekend dat Orkater vanaf 2025 geen structurele subsidie van het Fonds Podiumkunsten meer ontvangt. Het muziektheatergezelschap kreeg positief advies, maar geen geld vanwege ontoereikend fondsbudget. Het kwam net (met een half puntje) onder de zogenoemde ‘zaaglijn’ terecht. Orkater verliest daarmee de helft van zijn inkomsten. De groep ontvangt nog wel geld van Amsterdam en als ontwikkelinstelling in de BIS.

De afgelopen zeven jaar werkte Orkater samen met het Bijlmer Parktheater aan een groot drieluik over de komst van Surinamers naar Nederland. Woiski vs Woiski was de eerste in de reeks, het schrijnende levensverhaal van vader en zoon Woiski die ondanks hun moeizame verhouding in Nederland furore maakten met hun aanstekelijke muziek. Daarna volgde De Gliphoeve, een familiegeschiedenis met de legendarische Bijlmerflat als decor, en ten slotte Stepping Stones dat zich in de huidige tijd afspeelde. Al de drie voorstellingen lieten een kleine familie zien met op de achtergrond de grote maatschappelijke ontwikkelingen van die tijd, van de jaren dertig van de vorige eeuw tot nu.

De trilogie trok ruim 32.000 toeschouwers. Woiski vs. Woiski werd door de Wijkjury van 2018 uitgeroepen tot de beste voorstelling van het seizoen en De Gliphoeve werd geselecteerd door de toneeljury. Acteurs Michiel Blankwaardt en Dionne Verwey werden voor hun rol in deze voorstellingen genomineerd voor een Arlecchino en een Colombina voor de meest indrukwekkende bijdragende rol.

Na afloop van Stepping Stones gistermiddag had ITA-directeur Menso graag op het podium willen aankondigen dat volgend seizoen het drieluik tien dagen lang als geheel in zijn theater hernomen zou worden, in het kader van 50 jaar onafhankelijkheid van Suriname. In de plaats daarvan liet hij weten dat de hele herneming niet meer doorgaat. ‘Ongelooflijk jammer’, zei hij. ‘Net nu in de samenleving de polarisatie toeneemt is het ongelooflijk belangrijk om deze verhalen te delen en een podium te geven.’

Ook actrice Manoushka Zeegelaar Breeveld benadrukte na afloop het belang van de vertelde verhalen ‘juist in deze turbulente jaren’. ‘Nederland en Suriname zullen altijd met elkaar verbonden zijn.’ De afgelopen zeven jaar beschreef ze als een ‘lange, prachtige reis’. Ze memoreerde hoe ze de ruimte voor een ander perspectief genomen en gekregen hebben en hoe de makers in het begin elkaar nog moesten leren kennen en ontdekken, maar dat ze steeds meer van elkaar zijn gaan houden.

Ook door vier andere aankomende projecten heeft Orkater inmiddels een streep gezet, waaronder De Binnenvrouw, een nieuwe lunchtheatervoorstelling van Anne-Fay Kops en Sarah Sluimer. Wat de gevolgen voor het gezelschap op lange termijn zijn is volgens directeur Wieke ten Cate nog niet duidelijk. ‘We verliezen de helft van ons geld. Dat vraagt om een hele grote reorganisatie waar we heel goed over moeten nadenken. Wat kunnen we nog zijn? Hoe komen we sterk de komende vier jaar door? Daar willen we niet geforceerd in drie maanden over beslissen.’ Er loopt ook nog een bezwaarprocedure bij het FPK en gesprekken met andere financierders en de Amsterdamse Gemeenteraad.

Positief nieuws van de middag was dat van Woiski vs Woiski een speelfilm in de maak is en dat er interesse is voor een tv-serie over Stepping Stones. ‘Te gek’, vindt Ten Cate. ‘Vaak worden er voorstellingen gemaakt naar een film, maar andersom komt nauwelijks voor. Het laat zien dat we echt iets bijzonders hebben gemaakt. Lang werd gedacht dat deze verhalen niet in de grote zalen pasten, maar het sloeg echt in en het wordt nu dus ook ontdekt door commerciëlere partijen.’

Foto: Orkater