De negen BIS-gezelschappen plus dertien schouwburgen kondigden eerder deze maand aan op zoek te gaan naar een ‘Cultuurcurator diversiteit‘. De groep – ookwel bekend als het Noordwijk-overleg – wil daarmee de podiumkunsten sneller divers maken. Nan van Houte, secretaris generaal van IETM, schreef naar aanleiding van deze vacature een open brief aan de initiatiefnemers. Beste […]
Geachte witte kunst- en cultuursector,
Er is in Nederland een gestaag groeiende gemeenschap van theatermakers, filmers en andere kunstenaars van kleur, jong en oud. Namens hen en hen die denken zoals zij, deze brief.
Diversiteit staat in de culturele sector hoog op de agenda. Sinds kort. De afgelopen twee jaar is in de aanloop van het nieuwe kunstenplan eindeloos gedebatteerd, gediscussieerd, geconsulteerd over diversiteit, over inclusie, de toverwoorden van deze ronde kunst en cultuursubsidies. Waarom raken de Black Lives Matter-demonstraties bij ons dan toch zo’n gevoelige snaar?
Drie weken geleden werd de moord op George Floyd, een zwarte man, op de telefoon camera van een 17-jarige tiener vastgelegd. Moedig. Die beelden hebben een golf van civiele onrust ontketend, wereldwijd. Demonstraties tegen racisme, voor gelijkheid. Ook in Nederland. De moord op George Floyd mag de aanleiding zijn, maar laten we dit nu luid en duidelijk uitspreken: De Nederlandse demonstraties gaan niet over Amerika. Die gaan over Nederland. Over hier. Over nu. En die raken ons diep. Juist nu diversiteit en inclusie toverwoorden lijken te zijn geworden in de dans om geld en middelen van het Nederlandse kunst en cultuurbeleid.
Waarom?
Wij zien jullie.
Jullie stukken, jullie verhalen, jullie geschiedenis.
Wij doen mee. Wij denken mee. Wij spelen mee. Wij praten mee. Op jullie podia, op jullie symposia, op jullie schermen draven we op om jullie de ruimte te geven je in je eigen schuld te wentelen, waarna je alles van je af kan spoelen en weer fris en fruitig op je hoge stoel kan zitten.
Wij zien jullie.
Wij zien hoe jullie steeds opnieuw het recht hebben toegeëigend om onze artistieke agenda’s te beperken tot jullie probleem, jullie opvattingen over racisme, zonder je ooit daadwerkelijk intrinsiek te bekommeren om wie wij zijn om wat wij willen, om wat wij doen. Zonder een fractie van je macht uit handen te geven.
Wij zien jullie.
Wij zien het gemak waarmee jullie ons allemaal op één hoop vegen, ons werk, onze thema’s, onze culturen bij elkaar gooien en samenpersen tot een vormeloze al dan niet urban ‘ander’ die je wanneer het uitkomt achteloos een plekje aan je tafel-van-vele-tinten-wit geeft. Voor even op een hoge stoel, met een slabbetje om, maar wanneer we te diep met onze vinger in de pap roeren, te hard praten of een vlek maken, worden we net zo hard voor een ander ingeruild. Want de mensen aan tafel moeten wel ongestoord door kunnen eten. De codes en de checkboxen moeten afgevinkt.
Wij zien jullie.
Wij zien hoe beleidsplannen en programmaboekjes met homeopathische druppels diversiteit verkleuren maar de kern van de sector – besturen, directie, artistieke leiding – hagelwit blijft. We zien hoe die hagelwitte kern de maat van alle dingen is – en blijft.
Wij zien jullie.
Wij zien hoe jullie kleine prijzen en subsidies als strooigoed voor jonge makers uitgooien, hoe je ze ‘inclusieve’ kaders en trajecten biedt: witte instellingen waar ze door witte makers, witte dramaturgen, witte coaches gevormd en gestuurd worden om voor een wit publiek te spelen.
We zien hoe alle autonome niet-witte instellingen verdwijnen en hoe oudere makers en hun nalatenschap vergeten worden. Alsof ze nooit hebben bestaan.
Wij zien jullie.
Wij zien hoe er geroepen wordt om nieuw publiek, we zien hoe wij te pas en te onpas onder het mom van het drinken van een kopje koffie, in worden gezet om onze gemeenschappen, onze achterban naar jullie toe te halen zonder je ooit echt af te vragen wie die gemeenschappen zijn, wat die achterban inhoudt en wat hen gevormd heeft.
Wij zien jullie.
We zien hoe met regelmaat onze uitingen, ons werk wordt afgedaan als leuk, maar niet professioneel, voor doelgroepen, beperkt, primitief, commercieel, oppervlakkig, onvolwassen, veelbelovend maar uiteindelijk nooit toereikend. We zien hoe jullie het daarna imiteren, kopiëren en integreren in je eigen werk.
Wij zien jullie.
We zien hoe jullie wanhopig ‘nieuw’ noemen wat alleen voor jullie nieuw is: een multi-etnische, multiculturele samenleving die het product is van een bloedige multi-etnische, multiculturele geschiedenis. Een geschiedenis waarvan de betekenis en de impact te vaak wordt gebagatelliseerd. Wij zien jullie. En we voelen het.
Wij zien hoe consequent elke poging om het gesprek hierover open te breken is afgedaan als hysterisch, overgevoelig, agressief, contraproductief, ondankbaar en niet nodig.
Wij zien jullie.
We zien de paniek in je ogen nu je moet constateren dat je niet de middelen hebt om jezelf te vernieuwen omdat je de vernieuwing in je eigen samenleving consequent hebt genegeerd. Dat je de taal die je eigen kinderen spreken maar voor de helft verstaat.
We zien jullie. En we voelen het.
Wij voelen ook jullie angst.
Misschien omdat nu tot je door begint te dringen dat wij jullie kennen maar dat jullie amper weten wie wij – in al onze veelzijdigheid – zijn. Onze dansen kan je dansen, ons eten kan je koken, onze muziek kan je maken, onze stijl kan je vermarkten – het betekent niet dat je ons kent. Wat jullie hebben overgeslagen is wat wij al jaren doen. Luisteren. Kijken. Leren. Wij zien jullie, wij horen jullie, dat doen wij al generaties, vaak noodgedwongen. Jullie voorbeelden, jullie geschiedenis, jullie lessen, ze zijn ook van ons. We kennen ze.
Wij kennen jullie.
Het wordt tijd dat je naar ons begint te luisteren. Want wij zijn jullie. En jullie zijn ons.
Dat is steeds ontkend. Daar zit onze pijn. Daar zit onze woede. Daar zitten onze emoties wanneer we demonstreren tegen racisme, voor gelijkheid, want jouw huis is mijn huis.
Er heerst nu onrust, wereldwijd.
Maar er heerst al veel langer onrust binnen onze sector. Ons geduld moet niet verward worden met onderdanigheid. Dat stopt. Vandaag. Wij zijn makers, vertellers, creatieven – jong en oud, ervaren en beginnend – met een onredelijke en vurige passie voor theater, voor film, voor kunst, voor cultuur. Het is te groot, te veelomvattend, te belangrijk om nog genoegen te kunnen nemen met de miskenning die onze makers zo vaak ten deel is gevallen. We spreken namens een samenleving, de Nederlandse samenleving, die schreeuwt om erkenning van haar diversiteit, die schreeuwt om het benoemen, herkennen en vieren van haar vele waarheden.
Dat het witte veld losgezongen is van onze multi-etnische samenleving is een van die waarheden. Dat dit op alle niveaus in het culturele veld terug te zien is ook. Dat dit witte systeem zichzelf binnen het subsidiestelsel vanzelfsprekend beschermt en bestendigt ook. Maar de toekomst van de sector hangt af van de mate waarin jonge mensen zich erin herkennen, dezelfde jonge mensen die de afgelopen dagen met z’n duizenden op de pleinen van onze steden stonden. Dezelfde jonge mensen die vonden dat ze ondanks Corona en quarantaine bij elkaar moesten komen om uitsluiting en structurele ongelijkheid aan de kaak te stellen. Dat is van levensbelang. En daar is meer voor nodig dan het verkleuren van de podia en de toonzalen.
Dit gaat niet over schuld of over onschuld, dit gaat over erkenning. Diversiteit is niet: verkleuren. Het is meer dan inhuren en aansturen. Het is erkennen wat er is, erkennen wat er was, erkennen wat er komen moet. Het is uit handen durven geven, Het is van je stoel afstappen en toegeven dat je het niet weet. Diversiteit is ruimte maken. Voor meer, voor anders. En niet alleen op jouw voorwaarden. Jouw huis is mijn huis.
Dus ja, er is sinds kort beweging in de sector. En dat is heel goed. Maar waar de gesprekken van boven naar beneden worden gevoerd, waar de voorwaarden maar van een kant worden bepaald, waar we op de koffie mogen komen maar voor het eten weer buiten staan, zullen wij ons blijven herkennen in de civiele onrust die wereldwijd ontketend is door de pijnlijke beelden uit Amerika.
Wij zien jullie. Zie ons. Zie jezelf.
Dit is geen belangenvereniging, het is een coalitie van stemmen uit het culturele veld jong en oud, beginnend en gevestigd, kwetsbaar en sterk, die vanuit hun hele verschillende praktijken een stem willen laten klinken. Een hartenkreet. Een verbindend en bekrachtigend hart onder de riem voor iedereen – iedereen – die beseft hoe urgent het voor onze samenleving is dat de culturele sector open gaat en een plek wordt waar we elkaar oprecht als gelijken kunnen ontmoeten.
Marjorie Boston • Ray Blinker-DirectorsRoundTable Amsterdam • Maarten van Hinte • Gable Roelofsen • Tati Vereecken-Suwarganda • Jeffrey Spalburg • Akwasi • Reguillo Wijngaarde • Webster Mugafazi • Massih Hutak • John Leerdam • Donna Lewis • Tessa Boerman • Charl Landvreugd • Melanin Kris • Vincent Berkleef • Rafaël Chan • Guilly Koster • Fadua El Akchaoui • Nora El Koussour • Brian Elstak • Saundra Williams • Cyriel Guds • Nilay Ceber • Nuno Blijboom • Ernestine Comvalius • Raymi Sambo • Ivette Forster • Sunny Bergman • Nazmiye Oral • Paulette Smit • Urmie Plein • Imara Limon • Mitchell Esajas (The Black Archives/New Urban Collective) • Karlijn van Kruchten • Vincent Soekra • Emmanuel Ohene Boafo • Gregory Macousi • Feargal AGARD • Jasmine Sendar • Ibtisam Harak • Patricia Kaersenhout • Chafina Bendahman • Naomi van der Linden • Jan-Willem Breure • Ira Kip • Gerda Havertong • Leandro Ceder • Peter van Hoof • Bero Beyer • Bartu Gunduz • Anis de Jong • Hui-Hui Pan • Frank Noorland • Hesdy Lonwijk • Elten Kiene • Tjon Rockon • Omar Breeveld • Guan Elmzoon • Gwen Maduro • Mandela Weewee • Julia van der Putten • Mohamed Abd El Hafeez • Helen Rijkaard • Evani GILDS • Monique Dikmoet • Anton de Bies • Adelheid Roosen • Felix de Rooy • Steven Hooi • Helen Kamperveen • Anthony Heidweiller • Aminata Cairo • Roxana Demelza Verwey • Farnoosh Farnia • Kok-Hwa Lie • Jeannine La Rose • Need for Legacy • Shane Burmania • Hedy Tjin • Chafina Bendahman • Wandana Biekram • Mini Maxwell For Akwasie • Najat Kaddour • Otmar Watson • Channa Begbie • Leendert Vooijce • Rosanne Bakker • Caroline van Leerdam • Frank Wijdenbosch • Douwe Bulten • Gavin-Viano • Neske Beks • Ortwin Tjoe Tjoe •Sherise Strang • Fifame Awunou • Glynis Terborg • Richard Kofi • Lawil Karama • Nyanga Weder • Saida Derrazi • Onias Landveld • Enver Liesdek • Soraya Pol • Sarah Huygens • Jolanda Spoel • Remy Jungerman • Senami Awounou • Toni Blackwel l• John Serkei • Zaïre Krieger • Tosca Vrede • Toets Zwitserlood • Nicole Terborg • Manoushka Zeegelaar-Breeveld • Jorien Waanders • Munir de Vries • Cherish Menzo • Florian Joahn • Mascha Ihwe • Wendy Varela • Howard Komproe • Muriël Besemer • Lotte van den Berg • Roger Goudsmit • Shady El Hamus • Faizah Grootens • Courtney Robertson • Baghi Yemane • Deniz Karaman • Dutch Directors Guild • Kevin Wekker • Ellen Urmany • Suzanne Rastovac • Kas Pijs • Barbara Bredero • Matthijs Budding • Chee-Han • Yin Yin Wong • Ellen Usmany • Floris Baartscheer • Corina Lok • Sedrig Verwoert • Esther Bleesing • Junadry Leocaria • Myriam Sahraoui • Tirsa With • Bell Poort (Blazinbell) • Douwe Bulten • Nan van Houte • Tim Blaauw • Zafer Yurdakul • Eline Arbo • Jeroen van Olffen • Manoj Kamps • Niels Nuijten • Rochelle Deekman • Ayden Carlo • Berith Danse • Lisenka Heijboer Castañon • Dapheny Oosterwolde • Kimberley Piqué • Bijlmerpark Theater • Surya Nahumury • Anouk Rutten • Romy Rondeltap • Marjo van Schaik • Chayenne van den Brink • Siomara van Bochove • Simone Zeefuik • Robin Vogel • Khouloud Zaher • Joanne Purperhart • Andre Reeder • Merlijn Olnon • Aisa Tamara Winter • Stephany Biezen • Saida Derrazi • Uriah Havertong • Anouar Ennali • Carina Fernandes • Dalea Pinas • Jomecia Oosterwolde • Ida Bromberg • Helena Castro • Jorell Braafheid • Denmar Braafheid • Vesla Braafheid • Marion Visser • Roziena Salihu • Sue-Ann Bell • Rozemarijn Romeijn • Aminata Demba • Fabiola Kook • Sherrelle Naipal • Joost van Kersbergen • Sérènity Hanenberg • Fenneke Wekker • Marjan Barlage • Spencer Swart • Ilrish Kensenhuis • Floris Baartscheer• Zoë Tjokaliem • Charmaine Noten • Marios Bellas • Patricia Samwels • Alix Konadu • Chinaida • Lavinia Aronson • Anne Beijer • Mellery Garcia Turbi • Yeliz Dogan • Mohamed Abd El Hafeez • Kimberley Agyarko • Chris Keulemans • Kimbely Willems • Chrisje Comvalius • Willemijn Lamp • Yahmani Blackman • Martijn Winkler • Mariët Bakker • Sean Hauser • Soraya van Zwieten • Abel Enklaar • Deandra Tevreden • Kim Hahn • Grâce Ndjako • Khadija El Kharraz Alami • Marvin Hokstam • Toni Blackwell • Rutger Esajas • Rachel Tokromo • Naomi Teekens • Marisella de Cuba • Kaçmis • Urias Boerleider • Len Pillen • Carina Fernandes • Jean Pierre Nshimyumuremyi • Mara van Nes • Letitia Jap A Joe • Pieter Haasnoot • Nathalie Roux • Linar Ogenia • Thomas Nijhuis • Arletta Boland • Chadiedja Buijs • Chantal Bakker • Lady Shaynah • Yomi Hitijahubessy • Sjoerd Mulder • Ryan Pinas • Leo-Alexander Hewitt • Bregtje Angenois-Bos • Justine Boktor • Vernon Chatlein • Jelle Nesna • Alida Landbrug • Niels Nieuborg • Suad ali Osman • Susu Aliy •Tarim Nduma Flach • Kimberly Willems • Luuk weers • Ivar Schutte • Sue-Ann bel • Klein Biha • Len Pillen • Hali Neto • Vincent van Woerkom • Jasper Koopmans • Santino Slootweg • Ayrton Fraenk • Jurriaan de Vos • Anneroos Goosen • Dana Romina Tietjen • Mylou Oord • Shreya de Souza • Onno Blase • Marieke Dekker • Miriam Braam • Georgina Vieane • Kunta Rincho • Harriët Mbonjani • Kasper Scholten • Marsha Peters • Brenda Jemima • Martha Suitela • Barbara Willemsen • Sue-Ellen Bernadina • Celine Bosman • Rogier Komproe • Kañen Hamen • Kim Eun Jung • Wesley Texel • Angelo Perez Lebbink • Jerrel Plet • Zoraida Pique • Celion Kerk • Malique Mohamud • Frie Trustfull • Naseya Weinchard • Shanaih Ricardo • Bo Bojoh • Najendra (Nash) Caldera • Gyonne Goedhoop • Lucia van Paasschen • Anaïs Cortez- Reina • NineG Music • Felicia Curlingford • Erwin Kiene • Karlijn Benthem • Nina Engelberts • Reginald de Wit • La Toya Velberg • Dywel Braaf • Mike van Wetten • Juan-Carlos Goilo • Suzanne Kipping • Joshua van Aken • Mirelda Presierie • Sinem Kavus • Carmen van Mulier • Amir Vahid i• Milton Koswal • Drussilla Mputu-Mola • Carista Eendragt • Sheralynn Adriaansz • Leo Sterrenburg • Tiffany Vicario • Alexandro Benton • Sharon Amritpersad • Sophie Plekker • Annicea Richardson • Iris Rodenburg • Maarten Treurniet • Sara Dingelman • Lotte de Leeuw • Karlijn Mofers • Iraida Markus-Meerzorg • Robin Jay Boekhout • Lee Stuart • Ashley Igwe • Sjaiesta Badloe • Jean Paul Paula • Christian Yav • Brigitte van Hagen • Jim Fung • Ingmar Kiemenij • Diana Hoilu Fradique • Karima Maayad • Aldo Bruining • Adna Ghilazghi • Maurice San A Jong • Xiomara Virdo • Beylula Yosef • Jonmar van Vlijmen • Ronald Boer • Judith Wallis-Hoekstra • Sam Yazdanpanna • Wilmar de Visser • Frouwkje Smit • Stephan Wolven • Anna Spierings • Niels Mudde • Hannah Langen • Corine Haitjema • Cherella Gessel •Rita Zipora Verbrugge • Lauren Murphy • Ralph Verdult • Eva Hermus • Sioejeng Tsao • Aldo Kempen • Bregt Verhagen • Jente Buskes • Anne Marije Wilmink • Maarten Gulickx • Isa van Bossé • Sabrina van Halderen • Jo-Ann Nijman • Floor Cremers • Nathifa Elshot • Faizel Lynch • Zuwena Elshot • Burcu Sikar • Robin Ramos • Esther Drenthe • Denise Jannah • Anne M. van Es • Teunie de Brouwer • Hinde Chergu i• Erasmus Mackenna • Jeftha Pattikawa• Marleen Hendrickx • Zippora Elders • Denise Harleman • Olivier Rekers • Zouhair Mtazi • Cher Bergwijn • Fiona Frank • Vamba Sherif • Lucas Wiegerink • Lara Nuberg • Claire van Daal • Tjalling Valdés Olmos • Emma Hilde Fuchs • Rowan van der Stelt • Nanette Dražić • Naomi Williams • Lara Staal • Perry Gits • Elly Ludenhoff • Mariangela De Lorenzo • Amelia van den Bergh • Mercedes Zandwijken • Belinda van der Stoep • Racquelle Biezen • Samantha Cherish Wielkens • Joenoes Polnaija • Carmen Lamptey • Elike Roovers • Chiara Titahena • Dennis Overeem • Gabriela Acosta Camacho • Angelo Schuurmans • Mirjam Marks • Kevin de Randamie • Nina Haanappel • Chihiro Geuzebroek • Thomas van Dun • Mike van Alfen • Mattieu Wijdeven • Kaja van Bruggen • Chiron Holwijn • Gita Hacham • Sharon Jane Dompig • Shishani Vranckx • Samaa Roseboom • Angela Tellier • Tarona Leonora • Dustin Thierry • Rosa Weekers • Ferhat Kaplan • Remco Hazewinkel • Sophia Blyden • Gina Lafour • Jillian Camara Jordan • Monique van Hnite • José Montoya • Nyiragasigwa Hens • Agaath Witteman • Maya Christina • Nadine Ridder • Rola Bruggink Nassar • Machteld Touwen • Hendrik Walther • Abdelhadi Baaddi • Astrid Keerveld • Mathijs Verboom • Ziarah Janssen • Michiel Bakker • Tarikh Janssen • Urmie Plein • Eva van Manen • Milouska Meulens • Julien Croiset • Helen Martina • Mirre Yayla Seur • Dalton Jansen • Bart Schneeman • Manique Hendricks • Erik Smits • Jill Mathon • Sara Punt Photography • Abdullah Bakkali • Eurydice Wijngaarde • Ella Overkleeft • Stacey Esajas • Maxime Ormskirk • Ruud van de Wouw • Mischa Dols • Yaron Mesika-Granot • Barry Emond • Shamiro van der Geld • Lotte Donkers • Nick Livramento Silva • Anita Franklin • Noor Meijer • Jeroen Opstelten • Soumaya Bazi • Julia Willinge • Monika Kowalewska • Seline Gosling • Roby Hormis • Vincent Verburg • Danya Martinez Morales • Jenny Troenodikromo • Bryan Druyventak • Ivna Esajas • Marcelina Oosthoek • Derel Kajieffa • Lieke Witteveen • Victor Mentink • Elvin Rigters • Caitlin Schaap • Calora van Ditzhuyzen • Mel Kikkert • Lot van Oekel • Lot Louis Veelenturf • Jesse Gunsing • Lars Meijer • Melissa Knollenburg • Femke Zwiep • Liene Schipper • Malika Soudani • Pelumi Adejumo • Arman Tarhan • Sacha Muller • Junior Mthombemi • Moniek Merkx • Larreeny Valdink • Fouad Lakbir • Safi Graauw • Robbert Doelwijt Junior • Rewan Jansen • Naomi Nagtegaal • Smita James • Donna Chittick • Emmelie Koster • Nadia Bapke • Jocelyn Bergland • Netty v/d Boschtt • Kasper Tarenskeen • Sandro Lima • Priscilla Virdó • Simen Kavus • Erwin Boschmans • Teddy Tops • Leano Lashwan • Carly Wollaert • Awura Abena • Oboshie Oduro • Yennhi Le • Seretse Fulani • Yolanda de Vries • Marielle van Sauers •Thomas Royen • Lique Overbeek • Anna van Ruiten • Wilma Ligthart • Diahann Voges • Marciano Chin-Jauw-Kong • Tim Schmidt • Thijs Weijland • Brenda Pattipeilohy • Hans Croiset • Imke Smit • Sorena Beek • Tamara Callender-Natan • Alexander Natan • Nadia Abdelkaui •Jeanne van Heesdijk • Janine Baard • Eva Dekker • Lesny Heikerk • Rikkert van Huisstede • Lin Wu Adams • Josephine Wentholt • Denice van Buuren • Sidar Toksöz • Anna Abraham-Reynolds • Evelien Bosch • Flora Valeska Woudstra • Isabel Reker • Maaike Hemmers • Tirza Kater • Ariel Castillo • Merve Kaçmis • Patrick Ribeiro • Kirwin Lonwijk • Jan Willem Troost • Amira al Rawi • Eloise Sweetman • Jason Hendrik Hansma • Mia You • Kris Dittel • Jos van der Pol • Emily van Dijk • Eva Politakis • Liza Wolters • Dean Bowen • Marieke Samallo Milkshake Fest • Farida Nabibaks • Anne van Wetering • Fikkry • Liza Dzjokinski • Liza Bukina • Arjan Jager • Sam Schwarz • Maria Toko • Farell van Orsoy • Christiaan van Leeuwen • Ninamounah Langestraat • Tamara Onken • Laurindo Andrea • Hanna van Niekerk • Cesar Majorana • Leano Lashawn • Jeanne Heeswijk • Laila el Bazi • Robyn-Amy Kleingeld • Momo Samwel • Nina Démi Wijkel • Desiré van den Berg • Kim Aikman • Tessa Jonge Poerink • Bernadette Stokvis • Mirte Hartland • Marilyn Sonneveld • Vanessa van der Weerd • Cadileen Janisah Perez • Reguillo Weerwind • Lucinda Wessels • Tomas Lamers • Katharina Dain • Merit Vessies • David Lelieveld • Marysia Weide • Willa Stoutenbeek • Jo-Ann Dawson • Wayta Olga Louise Patmo • Pieter Philip Monzón • Dorien Gent • Anyah Sealey • Gabriel Damude-Lovesupreme • Rachel Rumai Diaz • Pleun Andriessen • MeLê Yamomo • Priscilla Macintosh • Salma Chafouk Idrissi • Jefferson Osei • Lauren Rissik • Jörgen Tjon a Fong • Florian Hellwig • Bob Meijs • Marelie van Rongen • Lenne Koning • Ritzah Statia • Yuen Kwan Lo • Annette de Ruiter • Ravian van den Hil • Ilgin Abeln • Micheal Foru • Uma van Hinte •
Sanya Schreuder • Mattias van de Vijver • Simme Wouters • Thomas Höppener • Imke Smit • Koen Caris • Dorien van Gent • Gaite Jansen • Matthijs IJgosse • Jip Smit • Leon Caarls • Samiël Abreha • Sophie Zwertbroek • Rashide Tauwnaar • Faria van Grey-Callender • Daisy Furtado Varela • Aicha Gill • Ada Ozdogan • Shariff Nasr • Hanke Sjamsoedin • Derrick Crichlow • Ruben Chi • Suzanne Reedijk • Jennifer Hoffman • Natalia Dominguez Rangel • Robert van der Hoop • Kiki Benesj Knaup • Pilar Mata Dupont • Sharifa Smith • Jeritza Toney • Melissa Fortes • Jana Zijp • Maartje Snoeck-Henkemans • Suzanne Venneker • Dorothy Blokland • Donatella Schalm-Civile • Maarten van der Graaf • Eelkje Christine Bosch • Tessa van Rooyen • Nina Elisa Euson • Thalia Ostendorf • Khalid Amakra • Lisa Weeda • Sandra Djau-Lubbelinkhof • Heran Micael • Alexandra Breur • Willemijn Kranendonk • Rosalina Renfurm • Emma Maes • Stephanie Kersbergen • Shaddy Mirza • Nina van Velzen • Elinde Kersbergen • Coco Duivenvoorde • Loïs Hutubessy • Salem Yohannes • Serin Utlu • Keja Klaasje Kwestro • Yanay Bonomo • Daniel Bonsu • Kasper Kapteijn • Jess Oberlin • Julius Thissen • Angela Tellier • Marjorie van de Riet • Cyntia Taylor • Cigdem Yukoel • Priscilla Macintosh • Beri Shalmashi • Ludmila Cvikova • Sam Yazdanpanna • Randa Nassar • Isabelle Houtzagers • Cleo • Fayola Antonius • Jurre Verhoog • Ioanna Tudor • Mounir Aboulasri • Ahmet Polat • Natasja van ’t Westende • Arzu Kökeng • Stephanie Archangel • Kathrin Gramelsberger • Stephanie Afrifa • Nawa Sira van Sluijs • Esma Moukhtar • Marie-Louise Hodge • Anne-Fay Kops • Emilie van Heydoorn • Malcolm Kratz • Georgios Lazakis •
beeld Brian Elstak
Deze brief geeft geen enkel specifiek argument, geen enkel verifieerbaar voorbeeld (op het politiegeweld in de VS na), geen enkel concreet voorstel, maar bestaat slechts uit retoriek.
Hierdoor durf ik niet met zekerheid te zeggen welke visie hier achter zit, maar gezien het taalgebruik vermoed ik dat met ‘racisme’ niet bedoeld wordt wat de meeste mensen waarschijnlijk nog steeds denken. Dit is iets heel anders dan humanistisch verzet tegen racisme zoals dat van de burgerrechtenbeweging van de VS van de fifties en sixties.
Coleman Hughes legt het verschil beter uit in de eerste 25 minuten hiervan:
https://www.youtube.com/watch?v=6orCV4I7jjU&t
Heel goed initiatief dit! Graag zet ik ook mijn naam onder deze brief
Ik teken ook als theatermaker.
Urgente boodschap, ik onderteken graag deze brief!
Bij deze onderteken ik ook de brief!
Peace.
Ook ik als student productie podiumkunsten onderteken deze brief.
Emma van Zandvoort
Ook ik onderteken deze belangrijke brief.
ik onderteken dit,
Noël S. Keulen
Zo fantastisch! Ik sta hier 1000% achter, add me to the list please!
❤️Yootha Wong-Loi-Sing
Helemaal mee eens. Prachtig stuk, en broodnodig. De cultuurelite in Nederland is protectionistisch, kleinzerig en neemt voortdurend anderen de maat zonder naar zichzelf te kijken. Dit merkte ik al toen ik 15 jaar geleden tijdens mijn studie kunstbeleid en -management draagvlak probeerde te creëeren voor een nieuw concept in de klassieke muziek. De witte elite vond het te spannend, en belangrijker – te gevaarlijk voor continuïteit van het budget.
Nederland is een melting pot en dat vind ik persoonlijk mooi. En zolang de overheid de budgetten grotendeels verzorgt kunnen we via de overheid druk uitoefenen op het management. Oprotten met de helft van je elitaire arrogante oud-hollandse kaaskoppen in het bestuur. Change or perish; share or be ignored; geef nou gvd eens het goede voorbeeld als ‘creatief’ (ik moet er bijna om lachen) management.
Wij worden met z’n allen eindelijk verstandig wakker, daarom mijn support aan deze brief!
Heel goed en belangrijk! Ik onderteken graag ook deze brief.
Huib Cluistra
Eindelijk!
Niet alleen voor de culturele sector. Bovenstaande brief voor vele sectoren helaas.
wij zien, voelen maar……
Ik onderteken deze brief!
Helemaal mee eens! Er worden kleine stappen gemaakt maar we zijn er nog lang niet.
Namens Hiphop in het Zuiden onderteken ik deze brief!
Angelo Martinus
Yes! Ook ik onderteken graag deze hartenkreet! In this together! <3
Heel goed !
Ik onderteken deze brief
Graffiti en streetart museum Het Zuilen Kabinet staat helemaal achter deze brief 👍
Tijd voor verandering !
gaan wij nu ook in zwart en wit praten?
Ik sta hier helemaal achter en wil graag ondertekenen!
Massive co-sign. ik wil graag ondertekenen
Heldere taal! Ik onderschrijf dit en blijf luisteren en kijken.
Ook wij ondertekenen vanuit het kunstwerken in de wijk dit schrijven mee – Het Wilde Westen
Ik onderteken deze brief graag!
Ik ben geen ‘jullie.’ Ik ben ik. Ik ben wit, 51, acteur, theatermaker, docent. En ik ben behoorlijk woedend over deze open brief. Ik ben niet bang voor verandering, ik zie hoe een maatschappij verschuift, en ik erken en waardeer de rol die theater daarin kan spelen. Ik hoor de verhalen, en ik probeer me open te stellen, mijzelf vragen te stellen over mijn opvattingen, mijn aannames, wellicht mijn vooringenomenheid.
Maar ik weiger om me schuldig te voelen over zaken waar ik niet schuldig aan ben. Ik vind de boodschap van deze brief respectloos (omdat alle pogingen die de afgelopen jaren zijn gedaan om meer diversiteit in het theater aan te brengen kennelijk niets hebben voorgesteld), en in zekere zin zelfs betekenisloos, omdat er van alles op één hoop wordt gegooid. Je kunt de manier waarop het Nederlandse subsidiesysteem is opgebouwd niet één op één verbinden met het overlijden van een Amerikaanse verdachte, hoe gruwelijk dat ook is. Je kunt de huidige multi-culturele maatschappij niet zomaar koppelen aan “bloedige multi-etnische, multiculturele geschiedenis”(wat dat ook is). Je kunt mensen niet zomaar beschuldigen van discriminatie, of van institutioneel racisme, puur omdat ze bij ‘de gevestigde orde’ (wat dat ook moge zijn) horen. Het is onrechtvaardig, het is stemmingmakerij, en het is vooral een onproductieve manier om het gesprek met elkaar aan te gaan.
Zou ik ‘jullie’ (om die term dan maar te gebruiken) mogen vragen: hoe definieer je ‘jullie’? En ‘wij’?
Ik praat met jou. Ik hoor niet bij ‘wij’, en ‘jij’ niet bij ‘jullie.’ Jouw situatie is uniek, ook al herken je veel bij anderen. Net zoals ik uniek ben, en dingen herken in anderen. Mijn achtergrond, opgegroeid in een katholiek gezin in Drachten, na wat omzwervingen beland in het theater, en al 30 jaar proberende daarin mijn weg te vinden, maakt mij anders dan jij. Of een ander. Of weer een ander.
Ik doe mijn best om jou te zien, en jouw verhaal -persoonlijk aan me vertelt, of vertaalt naar een voorstelling- kan me daarin helpen. Maar beschuldig me niet zonder me te kennen, alsjeblieft.
Ook ik onderteken deze belangrijke brief.
Heel goed !
Ik onderteken deze brief!
Ook ik onderteken deze brief.
Jessica Riedewald
Sinds mijn geboorte (1957) strijd ik voor erkenning. Ik ben een pinda. Volgens sommigen een geuzennaam, volgens anderen een scheldwoord. Mijn pindaatjes mogen mij pinda noemen of Maan.
Ik heb sinds de jaren 90 gestreden voor erkenning van culturele diversiteit in de podiumkunsten, ik ben trots dat er een nieuwe generatie van zich laat horen.
Ik verafschuw de moord op George Floyd en schaam me diep dat een moord een wake up call moet zijn voor ons allemaal.
Ik vind het jammer dat de open brief tot polarisatie lijkt te leiden.De roep op erkenning ondersteun ik helemaal.
Ik roep de minister op buiten het kader te treden en een nieuwe functie en kernpunt op te zetten vanwege de dynamische ontwikkelingen rond black lives matter, vanwege de dwingende actualiteit, vanwege de noodzaak de urban art en zwarte maker een artistiek instrument en stem te geven. Een gebaar naar de gemeenschap: er komt een speciale nieuwe ronde voor de urban arts en de zwarte makers met een volwaardig budget!
Daarom onderteken ik de brief.
Ik zet ook mijn naam onder deze brief!
Ook in deze sector schreeuwen we om ons recht om gelijkwaardig deel te nemen aan het culturele leven. Deze openbrief onderteken ik graag.
Ik zet mijn naam er NIET onder! Waarom deze brief? Vraag je zelf af, als je het terug leest, of je niet zelf discrimeert? Ik word hier ongemakkelijk van. En ben bang dat het alleen maar averechts gaat werken. En bovendien veroorzaakt het veel pijn bij mensen die oprecht met dit vraagstuk aan de slag zijn en ofwel hebben gedaan. Dit is segregerend. Ik heb mijn carriere lang met artistieke leiders over dit onderwerp gepraat en blijf dat doen! Er is in Nederland ook veel veranderd op dit gebied. Met de inhoud van deze brief gaan we terug naar 1982. Veel ondertekenaars zitten bij gerenomeerde gezelschappen of hebben belangrijke functies bekleed. Het is kwetsend voor mensen die zich hard maken voor deze kwestie!
Op Facebook las ik een bericht van Ada Ozdogan.
Dat bericht eindigde met deze regels:
“Wanneer het om protesteren, activisme en demonstreren gaat dan is er even geen tijd en ruimte voor gedetailleerde nuance. It needs to change NOW. Dus we hebben grote gebaren, grote vuisten, grote geluiden en grote cijfers in solidariteit nodig, zoals we gezien hebben de afgelopen weken, om verandering teweeg te brengen”
Dat begrijp ik.
Graag onderteken ik deze open brief ook.
Jibbe Willems
Juliana Martina
Bij deze onderteken ik deze nood brief, had al veel eerder moeten gebeuren. Na zoveel jaar zie ik nog steeds geen werkelijke afspiegeling van het bevolkingsdiversiteit in dit
land. En is er wel degelijk institutionele racisme, dus ga voor flinke hervormingen. Want wij mensen met kleur betalen ook belastingen.
Dank voor dit geluid, het wordt gehoord.
Ik onderteken graag en blijf luisteren.
De toon van deze brief is onaangenaam en agressief.
Er wordt geschreven over de wens om ‘het gesprek open te breken’ (volgens mij voer je een gesprek in plaats van het ‘open te breken’, maar dat daargelaten) – maar die wens gaat gepaard met het enthousiast beschrijven van mensen die zich ‘wentelen in eigen schuld’. De schrijvers verzekeren de aangeschrevenen dat ze ‘de paniek in je ogen’ zien en zij worden honend neergezet als machteloze opvoeders die hun kinderen een slabbetje ombinden en zoet houden met ‘kleine prijzen en subsidies als strooigoed’. En als deze aangeklaagden zich nog niet genoeg in de hoek der schuldigen voelen geplaatst, dan wordt hen ten overvloede nog toegesnauwd: Wij zien jullie! Wij kennen jullie!
Zo praat Juffrouw Hannigan in Annie tegen haar weeskinderen.
De brief gaat over ‘jullie’. Dat begrip wordt niet van een precieze omschrijving voorzien, maar de lezer begrijpt dat daarmee zoiets bedoeld wordt als de ‘witte’ elite van beleidmakers en geldverdelers. Het is dan boeiend om te zien welke namen er zoal onder de brief staan. Ik kom er nog al wat tegen van mensen die in allerlei functies en posities zelf, soms al decennia lang, deel uit maken van het culturele veld waar ze nu tegen te hoop lopen. Leveren mensen als Marjorie Boston, Lotte van den Berg, John Leerdam, Mathijs Verboom en Frank Noorland niet ieder hun bijdrage aan het systeem dat ondanks hun inspanningen ‘losgezongen is van onze multi-etnische samenleving’? Maken ze door het plaatsen van hun handtekening nu een moeiteloze promotie van het vervloekte ‘jullie’ naar het blaamloze ‘wij’? Of is hun naam eerder een vermaning aan zichzelf: “Ik moet dit voortaan anders gaan doen…”? In dat laatste geval zou ik hen aanraden om hun goede voornemens thuis voor de spiegel tegen zichzelf uit te spreken en er niet de omweg van een open brief voor te kiezen.
Een van de adhesiebetuigers citeert met instemming een uitspraak dat er ‘nu even geen ruimte is voor gedetailleerde nuance’. Dat ben ik zeer met hem oneens. Iedere discussie die meer wil zijn dan het uitwisselen van hartenkreten en opinions chic is afhankelijk van nuance. Juist het ontbreken daarvan maakt dat deze ‘belangrijke brief’ (zoals diverse steunbetuigers ‘m noemen) geen groter belang heeft dan het tevreden gevoel dat hij bij de ondertekenaars zal oproepen.
Dit is een brief die onder de huid kruipt. Ik voel me aangesproken op meerdere vlakken. Als schrijver, verhalenverteller, als ‘witte coach‘ die leeft en denkt in ‘witte structuren’, als iemand die verlangt naar een samenleving waarin iedereen met open blik en geest naar elkaar durft te kijken en ook daadwerkelijk samen leeft.
Deze brief brengt me uit balans, doet me kwetsbaar en ontmaskerd voelen en helpt me om mezelf te zien. Deze brief sterkt me omdat er een kracht uit naar voren komt die doet vermoeden dat radicale verandering wel degelijk bestaat. En dat dit misschien de tijd is waarin we die kracht ook echt kunnen gaan gebruiken.
Wat dit precies voor mij betekent, welke consequenties dit voor mij heeft, weet ik nog niet. Dat is deel van het huiswerk dat ik nog te doen heb. Daar zal ik achter komen terwijl mijn boekenkast dezelfde afspiegeling van onze wereld wordt als mijn platenkast al is. Maar ik heb er nu al zin in.
Ik zal niet alleen luisteren en kijken, ik zal vooral ook doen.
Toen ik er een aantal jaar geleden achterkwam dat ik helemaal niet zo goed was in het omgaan met verschillen als ik zelf dacht, heb ik me voorgenomen om altijd deel te nemen aan het gesprek. Daarom niet alleen een naam en een ‘ja en amen’, maar ook dit bericht.
Tot in de toekomst, die schijnt stomtoevallig vandaag te beginnen.
Rik van den Bos
Ik onder tekenen deze brief ook graag
Belangrijk en confronterend.
Ik onderteken graag.
Je kunt het niet eens zijn met de toon van de brief of hoe hij is opgesteld.
Het mag allemaal je smaak niet zijn en je mag je aangevallen voelen.
De noodzaak die eruit spreekt vereist hier je naam onder te zetten.
Als je dat niet begrijpt ben je onderdeel van het probleem.
Eelco Smits
Beste 600+ kunstprofessionals,
Ik geef een reactie aan de hand van jullie open brief van 600+ kunstprofessionals. Ik ben zelf theatervormgever en vorig jaar afgestudeerd aan de toneelschool. Daarin herken ik wat er beschreven wordt en zou ik nooit zo’n mooie open brief kunnen schrijven. Dit onderwerp is al jaren een lastig onderwerp merk ik binnen de theater- en cultuur sector. Terwijl wij een sector zijn die ons open kunnen stellen en elkaar wat kunnen leren door middel van het creëren van een platform. De reden dat ik een reactie schrijf is vanwege het volgende. In de open brief mis ik dat wij als theaternormgevers en vooral betrekking tot kostuums nauwelijks genoemd worden. Ik was daar een beetje verbaasd over. Terwijl je hier vaak snel de fout in kan gaan wat betreft culturele toe-eigeningen. Ik heb het vaak fout zien gaan in de keuze van kostuums. Wij die de personages creëren en vaak niet kijken wat kostuums zeggen wat betreft achtergronden en culturen. Daarin merk ik dat wij niet elkaar terecht wijzen, ons zelf niets leren, de ander niet iets leert en dat toneelscholen ons het ook niet leren wat betreft betrekkingen van de zwarte cultuur. Wanneer we kostuums creëren en soms in clichés blijven hangen in uiterlijkheden maar vaak niks af weten omtrent culturele toe-eigening. Daarin vind ik dat wij als witte theatervormgevers veel te leren hebben, samen daar in gesprek over moeten gaan met acteurs, dramaturgen, regisseurs etc, maar ook veel meer moeten weten over de zwarte cultuur. Mijn doel is dan ook om vaker dit gesprek te voeren binnen het vak, elkaar te wijzen op de fouten die we maken, zodat we er van leren. Niet bang te zijn om het in eerste instantie niet te begrijpen maar juist te luisteren naar wat er wordt gezegd. Ik hoop dat in de toekomst (eigenlijk vanaf nu) dit veranderd en wij als nieuwe makers dit echt gaan veranderen en wij het samen gaan doen. Want van elkaar leren is nu in deze tijd het allerbelangrijkst!
Met vriendelijke groet,
David Fikkert
Ik onderteken ook graag deze brief voor inclusiviteit.
Dit hier is krachtig. Bedankt. Van begin tot einde.
Krachtig & hard nodig!
Ik onderteken deze brief graag.
Ik onderteken deze brief graag, want onze cultuur is ook heel belangrijk
Ik onderteken en luister graag.
Lara van Hoof
Een witte ondertekenaar schrijft: “De noodzaak die eruit spreekt, vereist hier je naam onder te zetten. Als je dat niet begrijpt, ben je onderdeel van het probleem.”
Dat vind ik veel te makkelijk. Ik ben wit, bekleed een comfortabele plek in het kunstenbestel; ik kan me vinden in veel uit deze brief, en al is het ‘wij-jullie’ in deze brief onaangenaam: ik besef dat om verandering teweeg te brengen het soms nodig is radicaal, ongenuanceerd en misschien zelfs agressief te zijn. Dát begrijp ik.
Maar ik denk ook te begrijpen dat als ik onderteken – als witte dramaturg met een vaste baan bij een grote kunstinstelling – ik nog steeds deel ben van het probleem. Ik verschoon mij niet van dat probleem en wil ook niet die indruk wekken. Daarom onderteken ik niet.
De brief is geschreven “namens” kunstenaars van kleur “en hen die denken zoals zij”. Ik behoor niet tot de eerste groep en ook niet tot de tweede want ik weet niet wat het betekent om “te denken zoals zij”. Ik weet niet hoe je kunt beweren dat wél te weten. Deze brief is onder anderen aan mij gericht. Wat zou het dan zeggen als ik mijn naam eronder zet?
Ik wil luisteren, lezen en nadenken over wat ik hoor en lees. Ik wil meebewegen om het kunstenbestel te laten veranderen, wil komen tot een antwoord in daden in plaats van in woorden – maar ik moet ook bekennen dat ik het misschien niet aan zal durven om plaats te maken als me dat gevraagd wordt.
Veel ‘ik’ in bovenstaande regels. Dat is omdat de brievenschrijvers mij (zoals zovele anderen) aanspreken. Er wordt een antwoord gevraagd en in reactie op zo’n felle brief moet een antwoord persoonlijk zijn. Daarom deze woorden, als een voorlopig antwoord – en in plaats van een ondertekening.
Jur ‘Jurskee’ Bouterse
Ik onderteken deze brief.Met liefde, voor liefde, voor erkenning van deze pijn en voor gelijkheid in onze samenleving.
Ik onderteken ook graag!