De coronasteun heeft veel culturele organisaties overeind gehouden, maar kwam niet bij iedereen terecht. Dat toont nieuw onderzoek van de Boekmanstichting naar de financiële gevolgen van de coronacrisis in de culturele en creatieve sector en de effecten van de steunmaatregelen in 2020. Grote verliezers van de crisis zijn zelfstandigen en de Vrije Producenten.

‘Ongelijk getroffen, ongelijk gesteund’ is de titel van het rapport dat de Boekmanstichting uitbracht na onderzoek naar de effecten van de coronacrisis in de culturele sector. Volgens het onderzoek zijn organisaties die het vooral van de publieksinkomsten moeten hebben, financieel het hardst geraakt. Zo zagen de vrije producenten zo’n 95 procent van hun eigen inkomsten verdwijnen. Tegelijkertijd ontvingen ze in 2020 in verhouding tot hun omzetverlies weinig coronasteun, waardoor ze grote verliezen leden in de laatste drie kwartalen van 2020.

De meeste meerjarig gesubsidieerde organisaties hebben die periode juist met zwarte cijfers afgesloten. Het blijkt de verschillende overheden in de loop van 2020 steeds beter gelukt om tijdig in te spelen op de coronamaatregelen en specifieke steunpakketten voor hen beschikbaar te stellen. Zo is voorkomen dat een groot deel van de culturele organisaties de coronacrisis niet overleeft.

De vele zzp’ers in de sector hebben – op enkele uitzonderingen na – weinig geprofiteerd van alle steunmaatregelen. Organisaties in het onderzochte deel van de sector hebben in de laatste drie kwartalen van 2020 de lasten van zzp’ers met 55 procent teruggebracht tegenover een bezuiniging van 3 procent op hun personeel in loondienst. Alleen kleine organisaties hebben hun zzp’ers ontzien. De diverse steunmaatregelen hebben de forse teruggang van werkgelegenheid van zzp’ers dus niet kunnen voorkomen.

Het onderzoek van Boekman was een samenwerking met de bureaus SiRM en Significant APE. In afstemming met de Taskforce culturele en creatieve sector als initiatiefnemer en met steun van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).