Eileen Graham en Katelijne Beukema gaan vandaag niet op. Als gevolg van de coronamaatregelen is hun voorstelling WERELDPIES op Festival Tweetakt uitgesteld. In plaats van recensies te publiceren, laat Theaterkrant dagelijks een theatermaker aan het woord die in deze periode in première zou gaan. ‘De voorstelling staat een jaar op pauzestand.’
Eileen Graham en Katelijne Beukema zaten bij elkaar in de klas op de acteursopleiding van de HKU. Ze vonden elkaar in fysiek, absurd spel en liefde voor taal. In 2019 maakten ze voor het Boslab Festival een voorproefje van deze voorstelling: Woordeloze wereld. Los van elkaar zijn ze te zien in verschillende voorstellingen. Graham heeft gespeeld bij onder andere Het Filiaal Theatermakers, De Vrijstaat en Studio Figur. Beukema speelde onder meer bij Urban Myth, Wat we doen, Studio Figur en Theater Rotterdam.
Beukema: ‘We waren WERELDPIES aan het maken, een voorstelling op zoek naar stilte en de betekenis van woorden. Vanuit een gedeelde grote fascinatie voor woorden en taal, maar ook vanuit angst voor wat woorden teweeg kunnen brengen en het gevoel dat wij als jonge, net afgestudeerde theatermakers nu heel erg iets te zeggen moeten hebben.’
De voorstelling is voor kinderen vanaf zes jaar. Graham: ‘We denken dat dat de leeftijd is waarop woorden vorm en betekenis beginnen te krijgen, een context. Dat brengt met zich mee dat er steeds meer onmacht gevoeld wordt om de dingen goed te verwoorden. Daardoor worden er veel loze woorden gezegd, die cirkelen rond wat mensen echt willen zeggen. Als kind leer je dat je bepaalde dingen niet hardop mag zeggen. Je gaat je aanpassen in wat je zegt en hoe je het zegt. Jouw woorden kunnen iets teweegbrengen wat je zelf nog niet had kunnen bedenken, ze kunnen anders geïnterpreteerd worden dan jij had bedoeld, iemand anders kan jouw woorden ‘beter’ begrijpen dan jijzelf. In Wereldpies gingen we met die gedachten aan de haal.’
Vrijdag 13 maart hoorden ze dat de première was geannuleerd vanwege het coronavirus. Graham: ‘In eerste instantie was het idee dat wij misschien wel verder konden werken omdat buiten de voorstellingen op de Neude we ook later in mei zouden spelen op Fort Ruigenhoek en daar misschien nog iets kon gebeuren. Maar toen duidelijk werd dat ook de scholen dichtgingen, sloot ook onze repetitieruimte en kwam alles helemaal stil te staan.’
Op 23 maart werden ook alle activiteit op Fort Ruigenhoek definitief afgelast. ‘We hebben twee weken fulltime gerepeteerd. Daarvoor waren we al driekwart jaar naar dit moment aan het toewerken, maar we zaten nu in het echte proces, en met eindregisseur Elias De Bruyne en de vormgever Vita Coenen hadden we al twee meetings gehad. We zaten midden in het schrijven, midden in het opzetten van de eerste lijnen van de voorstelling.’
De voorstelling werd geproduceerd door Festival Tweetakt. ‘Het was een kans om onszelf voor het eerst echt op de kaart te zetten als theatermakers. Maar gelukkig mogen we de voorstelling volgend jaar alsnog maken voor Tweetakt.’
‘We keken er enorm naar uit om het echt aan de mensen te laten zien. Drie dagen voor de première voor het eerst voor de kinderen spelen, tijdens de try-outs. Dat missen we enorm. De eerste weken van repeteren zit je vooral in een holletje met z’n tweeën, als het ware in een ander soort quarantaine. Daarnaast missen we het sparren, het samenwerken met elkaar, samen die wereld opzoeken die we wilden maken. We hadden het idee dat we misschien toch wel door konden repeteren, los van elkaar, gewoon thuis omdat je nu toch alle tijd van de wereld hebt. Maar de hele mindset dat je met z’n tweeën op één plek bent en heel helder naar één punt toewerkt geeft een ander soort energie. Je wordt thuis niet op dezelfde manier geïnspireerd en gemotiveerd.’
Beukema is ook actief bezig met De Vandalen, dat de webserie Toen wij de tijd hadden presenteert. Maar dat is niet vergelijkbaar met het maken van een eigen voorstelling: ‘Toen definitief werd dat het niet doorging, vervaagde de hele voorstelling even, maar onderbewust blijft het malen. We blijven elkaar ideeën, inspiraties en teksten sturen. Het blijft wel doorgaan, maar op een veel lager pitje.’
Graham voegt toe: ‘Ik ben een beetje aan het schrijven en fantaseren over nieuwe plannen voor wanneer we allemaal weer naar buiten kunnen. Daarnaast heb ik ook twee projecten die juist uit de quarantainetijd zijn ontsproten. Ik repeteer onder andere voor een stuk dat via Zoom speelt. Maar dat is niet vergelijkbaar met een stuk dat je speelt voor een publiek dat je voor je ziet.’
