Dit jaar streek de Winterkaravaan, het jongemakersprogramma van zomerfestival Karavaan, neer in het piepkleine plaatsje Zuidschermer (655 inwoners). De stilte en verlatenheid van de omgeving versterkt de kracht van de prille voorstellingen, die letterlijk als lichtpuntjes in het donker fungeren. (meer…)
De Winterkaravaan is een slim doordacht evenement dat de festivalcultuur gebruikt om jonge theatermakers een podium te geven, maar dan zonder festival. En in de winter. Het immer actieve team van Festival De Karavaan presenteert de tweede editie opnieuw in de oude chocoladefabriek van Ringers in Alkmaar. Honderd bezoekers gaan in groepjes van drie ’s middags of ’s avonds ‘op expeditie’ door het oude en koude pand om vijf korte voorstellingen te zien van jong talent. Warme appelsap, glühwein en stamppot verhogen de sfeer.
Ruim veertig inzendingen ontving de organisatie na een oproep aan jonge theatermakers om plannen in te dienen. Kandidaten mogen niet langer dan vijf jaar afgestudeerd zijn. De Karavaan kiest vijf deelnemers en zorgt voor deskundige coaching en professionele begeleiding. Van de vijf korte presentaties wordt er één uitgekozen waarvan de makers een volledige voorstelling mogen presenteren tijdens de zomereditie van het festival. Doordat het gemêleerde en aangenaam gewone publiek in drie groepjes door het pand zwerft, spelen alle voorstellingen in vier dagen zestien keer. Meters maken, het is vitaal voor jonge makers.
Lieflijke ontmoeting
Brecht Hermans studeerde theaterwetenschap in Gent en podiumtechniek in Brussel. Pauline van Leeuwen studeert in Maastricht. Ze vonden elkaar in hun voorliefde voor theater als ontmoeting. Op koptelefoons spreken de twee ons beurtelings toe en geven opdrachten die – gelukkig niet dwingend – stimuleren tot contact. Na verloop van tijd neemt iedereen plaats naast een onbekende op een schapenvachtje om samen koffie of thee te drinken. Cynici zullen dit snel afdoen als klef en deze theatervorm is bepaald niet nieuw meer, maar de liefelijke opzet van Hermans en Van Leeuwen sorteert nog steeds zichtbaar effect.
Technisch vernuft
Jurriaan de Vos deed een opleiding bij Selma Susanna en studeert nu aan de mimeschool, ook in Amsterdam. Horizon heet zijn installatie waarin touwen en katrollen objecten in beweging brengen, begeleid door wel erg zachte klanken van een akoestische gitaar in een stijl die soms doet denken aan Durutti Column. De ruimte verandert telkens door bewegingen en licht, maar de zeggingskracht van dit mooi ogend technisch vernuft, geplaatst in een halfpipe, blijft bescheiden.
Komische gorilla
Marijn van den Boogaard, Floris Barnhoorn, Mick Lindo en Koen van der Heijden als performer presenteren in Wild Law een mime act die verrassend begint. We zitten in een kleine ruimte en kijken naar een deur waarboven een bordje hangt waar Wildernis op staat. Door de open ruimte bovenin de deur worstelt zich iemand naar binnen. Na enkele minuten blijkt het een gorilla te zijn. Het beest gaat op zoek naar aandacht en geborgenheid wat tot voorspelbare hilariteit leidt bij bezoekers. Makkelijk scoren dus, maar mooie momenten kent Wild Law zeker en ook het einde is erg verrassend en zeer komisch.
Gloedvol spel
Danielle De Nul en Taeke Nicolaï volgden de theateropleiding aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen waar ze in 2015 afstudeerden. Ze zitten in Alles is geslacht samen aan een sober gedekt tafeltje en keuvelen ontspannen over eten en kerstmaaltijden. Als de een opeens zegt te geloven in een toekomst zonder vlees, volgen er heftige gesprekken, maar ook halen ze smakelijke herinneringen op aan frikadellen. De tekst is niet schokkend, maar er wordt gloedvol gespeeld waarbij vooral De Nul overtuigt.
Vervaarlijk echtpaar
Quintijn Relouw en Sjoukje Böing kennen elkaar van de theateropleiding Selma Susanna in Amsterdam. Ze spelen voor het eerst samen en noemen zich Die Akwarium. In Phobo Phobo vormen ze een ouder echtpaar dat al jarenlang in afzondering leeft. Gehuld in prachtige oude vodden zien we de twee in een fascinerend woordeloos spel doende met hun dagelijkse soms bizarre rituelen zoals het eten van ingeblikte perziken of augurken. Ze treiteren elkaar, maar zijn ook lief en zorgzaam zoals in de prachtige scène waarin zij hem wast.
Relouw maakt sterk gebruik van zijn postuur waardoor hij vervaarlijk kan ogen, vooral als hij zich tussen het publiek begeeft. Ook Böing imponeert met haar wonderlijke oude-vrouwtjes-tred die even aandoenlijk als grappig is. Dit zijn sterke performers die uitblinken in lef en de potentie hebben hun eigen oorspronkelijke theatertaal te ontwikkelen.
Het is zeer te hopen dat de Winterkaravaan nog een lang leven beschoren blijft. De combinatie van vernieuwende en dus avontuurlijke theatervormen op een fijne locatie voor een allesbehalve elitair publiek is nogal bijzonder. Theaterscouts die steevast Its en Cement frequenteren zouden er goed aan doen om een kijkje te nemen in Alkmaar. Dat wordt dan wel 2018, want De Winterkaravaan – die dit jaar al een dag langer duurt dan vorig jaar – is helemaal uitverkocht. Dat is een prachtige prestatie.
Foto Phobo Phobo – Quintijn Relouw en Sjoukje Böing: Moon Saris